Veldwerken
Kiek, kiek, fn knoffeltje op d'n diek
Dijkendagen in de Zak van Zuid-Beveland
dagboekflarden van Peter v.d. Vliet, begeleider vrijwilligersploeg SLZ
vr»j«lag 6 januari
Plinten in £t. Laurens na enig uitstel mair in plüts Vin «Iroger is het nitter
geworden. AAiniKrüntje pligt plintstrooK en wij wurmen «le Zeeuwse hüg «le
gron<l in. VeWesJoorn, griuwe wilg, meidoorn, hotv«lsroos, sleedoorn üngevuM
met es en wilgepoten. De berijpte weUe verandert bij een prettig zonnetje in
mo<Uerpoei; «le fotograif Vin «Ie PZC leent lürzen en heeft <!ür geen spijt
Vin.
vrij«li9 9 iprii
Als lütste knotproject «lit seizoen prichtige ou«le wilgen «toor «le zeewin«l
over «le sloot ge<trongen, Vin «lie bomen wür je een hele morgen inzit, p/im
kijkt net op tij«l om en vin«lt 13 eieren teveel vin het goe«le. Drie weken liter
zit moe«lereen«l toch op het nest wit hoopvol stemt «lit onze verstoring
niet «Irimitisch was. De boer zii volgen of een «lig 'kou' te verdragen was; «le
'broe«lboom' hebben we niet geknot.
mün«lig 2O april
De hikken gescherpt rij«ten we naar £t. Laurens en bezien het resultaat van
ons werk in januari. Op wat hondsroos na loopt alles uit, mei«loorn en
vel«tes«loorn zijn al ver, es, slee«loorn, liguster wat achter; bemoe«tigen«l veel
spruiten op «le wilgepoten. Het hakken heeft naast het verwij«leren van «le
concurrentie vooral tot «loei «le structuur van «le bonkige gron«l wat te
verbeteren, zo«lat «le planten zich wat sneller ontwikkelen. AAet «le eigenaar
spreken we af voor eerste helft juni voor een twee«le ron«le.
door Winant Halfwerk, medewerker SI_Z
Deze zomer organiseren verschillende natuurorganisaties samen de dijkendagen in
de zak van Zuid-Beveland. Ter inleiding vind je hieronder een artikel over de
bijzondere waarde van deze (bloem)dijken. Aansluitend het programma van de
dijkendagen. Komt allen!
Ontstaan van het dijkenlandschap
Millenniumproblemen? Een kleine
duizend jaar geleden hadden we
daar in Zeeland ook al last van. Het
Zeeuwse eilandenrijk was nog maar
amper een paar eeuwen bewoonbaar
of vanaf het jaar 1000 begon de zee
opnieuw verwoede aanvallen op het
land. Aan het einde van de Romeinse
tijd was dat al eens eerder gebeurd.
Toen waren de bewoners van het
Deltagebied nog niet bij machte zich
daar tegen te weren. Ruim vier
eeuwen lang was bijna de hele regio
ontvolkt.
Maar, het waren andere tijden, in de
eeuwen rond de millenniumwisseling.
Voor Vlaanderen en omstreken was
een periode van groei aangebroken,
zowel van de economie als van het
bevolkingsaantal. De economie
moest draaiende gehouden worden
en vele mondén dienden te worden
gevoed. Dus om vruchtbare land
bouwgrond zo maar weer aan de zee
prijs te geven, dat ging te ver. Vooral
onder leiding van kloosters uit
Vlaanderen, Brabant en zelfs Luxem
burg werden rond de toenmalige
eilanden de eerste dijken opge
worpen. Aanvankelijk nog erg primi
tief, maar al doende leerde men.
De economie en bevolking bleven
groeien. Er was steeds meer land
nodig. Zodra buitendijks een stuk
schor door opslibbing bijna perma
nent boven water kwam werd daar
gauw een dijk omheen gelegd. Zo
groeiden in de Late Middeleeuwen de
vele Zeeuwse eilanden langzaam
naar elkaar toe. De stroomgeulen,
waar eens eb en vloed vrij spel
hadden, veranderden in een mozaïek
van poldertjes, van elkaar geschei
den door een fijn netwerk van dijken.
In de loop van de zestiende eeuw
nam de civiel-technische kennis een
grote vlucht. Dat had als gevolg dat
veel grotere stukken land dan
voorheen in één keer omdijkt konden
worden. De polders die van dan af
onstonden worden gekenmerkt door
grootschaligheid en rechtlijnigheid.
Nu, tegen het jaar 2000, ligt er
opnieuw een ringdijk rond Zuid-
Beveland, op deltahoogte. Erachter
ligt het resultaat van duizend jaar
lang ploeteren tegen de zee: een
uniek landschap van weidse polders
geflankeerd door strakke dijken,
daterend vanaf de 16e eeuw, en
kleinschalige poldertjes omringd door
kronkelige dijkjes, daterend uit de
Middeleeuwen. Veel dijken zijn
beplant met hoogopgaande bomen of
knotbomen die vooral de kleine
polders een besloten karakter en
gevoel van geborgenheid geven. Op
zulke 'stille' plekken vergeet je licht
dat de woeste baren eigenlijk heel
dichtbij zijn.
De boom in 1-1999
-2-
De boom in 1-1999
