5.8. Agrarisch natuurbeheer
de aanleg van zo'n drie- tot vierhonderd biotopen. Het streven is om het project
binnen enkele jaren af te ronden. Eind 1998 waren al een honderdtal biotopen
hersteld dan wel aangelegd, verspreid over ongeveer evenveel adressen. Enkele
opvallende projecten waren het herstel van de voormalige forten Kruisdijkschans en
Ferdinandus, van belang wegens het voorkomen van Boomkikker, respectievelijk
Kamsalamander.
7. Maak je erf goed
Via de actie 'maak je erf goed' zijn in de winter 1997-1998 verspreid in Zeeland 27
erven opgeknapt. Het betreft soms zeer uitgebreide projecten, waarbij een groot
streekeigen erf hersteld is, soms ook eenvoudige projecten, waarbij volstaan werd
met het planten van enkele bomen en struiken rond de boerderij. Met name erven in
gebieden waar naast deze actie nauwelijks mogelijkheden zijn voor het financieren
van erfbeplantingen zijn meegenomen. De uitvoeringskosten van het project
beliepen 82.000, voorbereiding en begeleiding kostte 18.000. Voor het project
werd geld beschikbaar gesteld door: LVZ-regeling 44.000, VSB-fonds 7.000,
provincie Zeeland 14.000 en eigenaren 35.000.
De volgende aantallen bomen en struiken zijn geplant:
391 laanbomen, 14 leibomen, 264 hoogstamfruitbomen, 102 knotbomen, 18.600
stuks bosplantsoen (allerlei soorten).
8. Diversen
Door middel van het geven van adviezen, het opstellen van beplantingsplannen, het
verzorgen van subsidieaanvragen enz. speelt SLZ een rol bij de uitvoering van
enkele regelingen, waarbij de uitvoeringskosten niet opgenomen zijn in de begroting
van SLZ.
LVZ:
Voor 15 boeren/particulieren is in 1998 een plan opgesteld voor aanplant van
landschappelijke beplanting en of erfbeplanting in het kader van de LVZ-
subsidieregeling. De LVZ (landschapsverzorgingsbijdrage) is een landelijke
subsidieregeling voor aanplant beplanting binnen begrensde gebieden. De
beplanting wordt door de eigenaren in de winter 1998-1999 aangeplant, het totale
subsidiebedrag bedraagt 25.600.
Subsidie via landinrichtingsprojecten:
Op Walcheren kan via de ruilverkaveling de aanleg van kavelgrensbeplanting en
erfbeplanting gesubsidieerd worden.
In 1998 heeft SLZ een 8-tal plannen opgesteld die in de winter 1998-1999
uitgevoerd worden. De totale kosten van aanleg bedragen 30.000. In de winter
1997-1998 werden 6 erven ingeplant (kosten 20.000). SLZ maakte de betreffende
plannen in 1997. De in 1998 opgestelde plannen betreffen voornamelijk
streekeigen erfbeplantingen, daarnaast zijn ook een 3-tal plannen uitgewerkt voor
aanleg van 1,5 km streekeigen doornhagen langs enkele weilanden.
Ook binnen landinrichtingsprojecten op Tholen en in Zeeuws-Vlaanderen zijn in
1998 enkele plannen voor aanleg van streekeigen erfbeplantingen uitgewerkt en
door de eigenaar ingeplant.
Algemeen
Vanaf 1997 ontvangt SLZ van de provincie Zeeland een subsidie ter grootte van
100.000 die specifiek bedoeld is voor activiteiten rond agrarisch natuurbeheer.
Het is met name bedoeld voor het opstellen van bedrijfsnatuurplannen, het
begeleiden van de uitvoering van bedrijfsnatuurplannen en het bekostigen van
maatregelen die volgen uit die plannen (o.a. door VOL-overeenkomsten te sluiten
ten behoeve van die maatregelen).
In 1998 is daarnaast tijd besteed aan enkele algemene voorlichtingsactiviteiten rond
agrarisch natuurbeheer en aan overleg met andere instanties en organisaties die
betrokken zijn bij agrarisch natuurbeheer.
Bedrijfsnatuurplannen
In een bedrijfsnatuurplan wordt samen met de boer of boerin het totale bedrijf
bekeken op mogelijkheden om de natuurwaarden te vergroten. Dit kan bijvoorbeeld
zijn het opknappen van het erf, de aanplant van bomen en struiken of de aanleg van
een drinkput.
Een bedrijf heeft daarnaast vaak mogelijkheden voor aangepast beheer met
financiële vergoedingsmogelijkheden. Randvoorwaarde is wel dat te nemen
maatregelen inpasbaar moeten zijn binnen de bedrijfsvoering.
Bij alle werkzaamheden wordt zoveel mogelijk gestreefd naar zelfwerkzaamheid
binnen het bedrijf, waar een vergoeding voor wordt betaald. Is het voor het bedrijf
zelf niet mogelijk werkzaamheden uit te voeren, dan worden loonbedrijven of
vrijwilligers ingeschakeld. Zelfwerkzaamheid heeft de voorkeur, omdat daarmee het
duidelijkst sprake is van agrarisch natuurbeheer. Bovendien verhoogt het vaak de
betrokkenheid van de eigenaren bij de betreffende natuur- en landschaps
elementen.
Het opstellen van deze uitgebreide plannen blijkt veel tijd te kosten. Per plan zijn
ongeveer 10 werkdagen nodig. Regelmatig worden ook wat beknoptere adviezen
gegeven, bijvoorbeeld voor een deel van het bedrijf (vaak het erf). De tijd die nodig
is voor het geven van dergelijke adviezen blijft redelijk beperkt, maximaal gaat dat
om enkele dagen per advies.
In totaal zijn er 9 bedrijfsnatuurplannen opgesteld voor leden van Agrarisch West-
Zeeuws-Vlaanderen (koepelorganisatie van de landbouwstandsorganisaties in
West-Zeeuws-Vlaanderen). Daarnaast is een plan opgesteld voor een bedrijf op
Tholen. In het kader van het project "Introductie agrarisch natuurbeheer in WCL Zak
van Zuid-Beveland" worden momenteel door SLZ voor 3 leden van de
Milieucoöperatie Zak van Zuid-Beveland bedrijfsnatuurplannen opgesteld. In dit
project wordt samengewerkt met De Landbouwvoorlichting (DLV), welke 7 plannen
opstelt. Via LTO-Noord-Beveland hebben zich 5 bedrijven aangemeld, die
belangstelling hebben voor een plan, via project 'Zonnestraal' op Schouwen-
Duiveland meldden zich 3 belangstellenden aan. Tenslotte wordt gewerkt aan
plannen voor twee individuele bedrijven in Oost-Zeeuws-Vlaanderen.
Het merendeel van de bedrijven heeft reeds een aantal maatregelen uitgevoerd,
vooruitlopend op de definitieve afronding van het plan. Ook enkele bedrijven die een
bedrijfsnatuurplan hebben dat door een andere organisatie is geschreven, hebben
De boom in 2-1999
-36-
Jaarverslag SLZ 1998
-37-