Veilig vrijwilligerswerk
in bos en landschap
door Stichting Erkend Groen, Wageningen
Landschapsbeheer Nederland is een project gestart waarmee zij structureel wil
werken aan goede arbeidsomstandigheden en een verbeterde veiligheid voor de
vrijwilligers in bos en landschap. In de relatie werkgever-werknemer zijn deze
wederzijdse verplichtingen geregeld in de nieuwe Arbowet en de Arbo-besiuiten. Nu
blijkt dat deze regelgeving ook van toepassing is op het werk dat door vrijwilligers
wordt verzet. Hierdoor is dit Arboproject niet meer vrijblijvend; Arbozorg wordt
'dwingend' opgelegd door de wetgever. Ook als het om vrijwilligers gaat. Maar kan
dat wel? Blijven vrijwilligers nog voldoende gemotiveerd voor het werk dat zij doen
als zij geconfronteerd worden met verplichtingen in het kader van de Arbowet en -
besluiten? Het moet immers 'nog wel leuk blijven'!
Arbobeleid
De discussie 'het moet nog wel leuk
blijven' is uitgebreid gevoerd door de
begeleidingsgroep van hèt Arbopro
ject tijdens het vaststellen van het
Arbo-beleid van Landschapsbeheer
Nederland. De Arbowet vraagt name
lijk om een aantoonbaar Arbozorg-
systeem, met vaste veiligheidsproce
dures en registraties. Dit betekent al
gauw dat er meer papierwerk wordt
gevraagd dan tot nu toe het geval is.
Dit mag echter niet leiden tot demoti
vatie van vrijwilligers. Aan de andere
kant: weten datje als vrijwilliger werkt
voor een organisatie die zich bewust
inzet voor veilig en gezond werken
kan ook juist heel motiverend zijn.
Juist daarom is er bij het vrijwilligers
werk in bos en landschap dat onder
de vlag van Landschapsbeheer Ne
derland wordt uitgevoerd, altijd al
ruime aandacht en zorg voor veilig
werken en worden de werkzaamhe
den op zodanige wijze uitgevoerd dat
er geen sprake is van gevaarlijke of
ongewenste situaties.
Inmiddels heeft de begeleidingsgroep
ingestemd met de tekst van het be
leid en zal deze nu ter goedkeuring
worden voorgelegd aan het directeu
ren overleg.
Risico-inventarisatie
Parallel aan de beleidsdiscussie is de
Stichting Erkend Groen doorgegaan
met het opstellen van de Risico-in
ventarisatielijsten. Aan de hand van
de informatie vanuit de diverse pro
vincies werd een lijst opgesteld die
-voor zover mogelijk- recht doet aan
alle activiteiten van de vrijwilligers in
bos- en landschap. Nadat ook nu
weer de begeleidingsgroep de con
ceptlijsten van commentaar heeft
voorzien, zijn ze verstuurd naar de
provinciale stichtingen. Zij zijn ge
vraagd om -samen met de mensen
uit het veld- aan de hand van de lijs
ten de risico's te inventariseren.
De eerste lijsten zijn inmiddels in
gevuld en teruggestuurd. Zij geven al
een aardige eerste indruk over 'waar
de schoen wringt'. De provinciale
verschillen zijn groot. Terwijl werk
methodes en het gebruik van bepaal
de gereedschappen op de ene plaats
duidelijk zijn afgesproken, is dit el
ders nog vaak ter beoordeling van de
betreffende werkgroep. In het alge
meen blijkt dat er veel onduidelijkheid
is omtrent taken en verantwoordelijk
heden en dat er maar weinig structu
reel overleg plaatsvindt met de vrijwil
ligers. Gebeurt dit wel, dan staat Ar-
bo niet op de agenda.
Arbo-handleiding
Op basis van een groeiend inzicht in
de huidige situatie rondom arbeids
omstandigheden en veiligheid start
de Stichting Erkend Groen eerdaags
met het schrijven van de eerste tek
sten voor de Arbo-handleiding Veilig
vrijwilligerswerk in bos en landschap'.
Naast de vaste begeleidingsgroep
zullen de (concept)teksten ook be
sproken worden met een groep be
trokken vrijwilligers (op 8 september
en 13 oktober '99). Met deze brede
betrokkenheid vanuit het veld hoopt
Landschapsbeheer Nederland een
breed draagvlak te creëren voor Ar
bozorg. Een zorgsysteem dat vrijwilli
gers blijft motiveren om te werken in
bos en landschap.
Heeft u vragen of suggesties, dan
horen we dat graag. Lid van de be
geleidingsgroep en aanspreekpunt
voor Zeeland, Noord Brabant en Lim
burg is Jan Kluskens van het IKL, tel.
0475-352000.
-u-
De boom in 3-1999
Veiligheidskleding moet in orde zijn
-10-
De boom in 3-1999
Werk niet op een ladder bij windkracht meer dan zes
