Cursus Hoogstamfruit
door Dicky de Koning, deelnemer
Sinds jaar en dag verzorgt SLZ snoeicursussen voor hoogstamfruitbomen. Sinds
kort is de opzet veranderd: in plaats van één theorieavond zijn er nu twee en daarbij
gaat vooral veel aandacht uit naar de snoei van jonge (pas geplante) bomen. Aan
sluitend is er nog steeds één praktijkdag. Het ligt in de bedoeling de cursus verder
uit te breiden met onderwerpen als bestrijden of voorkomen van ziekten en plagen,
enten/oculeren en rasherkenning. Wij houden u op de hoogte.
Hieronder het verslag van een vrijwilligster uit de beheerswerkgroep van de KNNV-
afdeling Beveland die de vernieuwde cursus gevolgd heeft.
Als je graag buiten werkt en vooral
van de natuur houdt is deze cursus
een buitenkansje om veel van oude
fruitbomen te weten te komen. Al een
half jaar op non-actief (wachten op
een heup-operatie) had ik me opge
geven voor deze cursus. Wat jammer
dat ik er de eerste keer niet bij kon
zijn. Maar op de tweede avond werd
ik even bijgepraat door Martin de Kort
en Wim de Moor, bekenden uit de
beheerswerkgroep. En ik heb natuur
lijk het eerste deel van het cursus
boek gelezen.
Theorie
Vooral het deel over de historie van
het hoogstamfruit vond ik interessant
omdat ik bij het onderzoek naar vlied
bergen in Kloetinge (andere hobby)
al vanaf de eerste helft van de zes
tiende eeuw heel veel vermeldingen
heb gevonden van boomgaarden. Bij
de vliedberg in de Groe langs de 's
Gravenpolderseweg staat b.v. al 'de
bergh beplant met fruitbomen'. En
dan de boomgaarden van het
'Valckenslot', al eeuwen een begrip
op Zuid-Beveland. Zelfs professione
le kwekers moeten er al geweest zijn.
gezien de vermelding van de 'Int-
hof/Hinte', ook al in de Groe. Deze
cultuurhistorische waarde en niet te
vergeten de natuur- en landschappe
lijke waarde van dit hoogstamfruit
maken voor mij de cursus al zo waar
devol dat ik graag via dit blad er iets
over wil vertellen.
Bij het werken in een oude hoog-
stamboomgaard vraag je je steeds af
hoe je moet snoeien en planten. We
kunnen veel fouten maken bij het
planten van de bomen, de keuze van
de soorten en de verdere verzorging
door de jaren heen. Zelfs goede boe
ken geven niet alle informatie en wat
mij het meeste opviel: iedere le
raar/kweker heeft zo zijn eigen in
zichten en opvattingen. Dus heel
moeilijk voor de hulpeloze vrijwilligers
of hoogstamfruitbezitters om de juiste
handelingen te verrichten.
Praktijk
De cursusavond over het snoeien
vond ik erg interessant maar op de
praktijkdag, in de boomgaard bij de
Hollandsche Hoeve in Goes, waar wij
met onze werkgroep ook ieder jaar
werken, heb ik veel geleerd. Vooral
van wat er allemaal fout is gegaan
door verkeerd snoeien en groeien
van de fruitbomen.
De harttak, de knoppen, het uitbui
gen, ziekten en vele andere dingen
kwamen aan bod. We volgden Jan
Traas als geduldige leerlingen van
boom tot boom, leerden kijken naar
de bomen en hun reacties op goed
en verkeerd snoeien, touwtjes kno
pen op twee manieren en we zagen
dat er in het jonge fruit veel zieke
takken zaten. Alweer een probleem
erbij: niet spuiten betekent ook veel
uitval, alleen de sterksten overwinnen
dus.
Jammer dat ik al vroeg in de middag
moest afhaken, het lange staan kon
ik niet volhouden. Maar met de goe
de tips en wetenswaardigheden hoop
ik in het volgende seizoen weer actief
te zijn bij de beheerswerkgroep om
zo het geleerde in de praktijk te
brengen.
Terugdenkend aan deze cursus denk
ik: liep er altijd maar zo'n vakman
met ons mee om aanwijzingen te ge
ven. Enfin, het zal mijn onzekerheid
wel zijn. Iedere boom heeft ook zijn
eigen specifieke eigenaardigheden,
het zijn net mensen.
De boom in 4-1999
-20-
BOOH 1NJ
JEOGOTWbE
DE VELSCHILLENDE LEVENSFASEN
VA KJ EEN VRUCHTBOOM
De boom in 4-1999
-21-
