De boom in 2-2000
3b. project 'herstel meidoornheggen'
In de Zak van Zuid-Beveland is buiten het heggenreservaat van Natuurmonumenten
nog een 20-km meidoornheg aanwezig. Via het project 'herstel meidoornheggen' zijn
in de periode 1994-1998 vele kilometers heg opgeknapt.
In 1999 zijn op een drietal weilanden de meidoornheggen hersteld. Dit herstel bestond
uit de aanplant van ongeveer 500m meidoornheg en het plaatsen van ongeveer
2500m prikkeldraadraster. Naast veel meidoom is er ook hondsroos, sleedoorn,
knotwilg en knotpopulier geplant. Via het project is ook een drinkput opgeknapt en zijn
enkele snoeiwerkzaamheden verricht. De totale kosten bedroegen 42.200. De WCL
droeg 21.100 bij, de eigenaren betaalden 9.300.
3c. project 'monumentale bomen en grenslinden'
De gemeente Borsele is rijk aan monumentale bomen (inventarisatie september 1991).
Deze bomen komen onder meer voor op erven en dijken en zijn beeldbepalend. Een
bijzondere categorie bomen zijn de ca. 100 grenslinden. Deze staan overwegend op
dijken en zijn veelal ouder dan 100 jaar. Bij de oude bomen is in het kader van de
inventarisatie voor het landschapsbeleidsplan Borsele vaak achterstallig onderhoud
geconstateerd. Doel van het project is enerzijds het herstel van monumentale bomen
en het opknappen van de aanwezige grenslinden en anderzijds uitbreiding te geven
aan het aantal grenslinden door middel van aanplant van nieuwe bomen
In 1999 zijn gebruik makend van een restant van het budget 1998 9 bomen opgeknapt
(kosten 6.000). Voor 1999 werd het project niet gehonoreerd door de WCL. Er was
dus geen budget om meer monumentale bomen op te knappen. Voor 2000 is het
project opnieuw ingediend en weer wel gehonoreerd. In 1999 is onderzocht waar nog
grenslinden geplant konden worden; het betrof het gebied rond 's Gravenpolder en
Heinkenszand. Hiermee zijn alle mogelijke locaties in het WCL-gebied onderzocht. In
het winterseizoen van 2000 wordt daar nog een tiental nieuwe grenslinden geplant.
3d. project 'cursus streekeigen erven in Zeeland'
Het WCL-project 'cursus streekeigen erven' is in 1999 opgegaan in een groter provin
ciaal project, dat grotendeels gefinancierd werd met een bijdrage van de Postcode
loterij.
De cursus streekeigen erven in Zeeland is in de eerste plaats bedoeld voor alle boeren
en buitenlui die eigenaar zijn van een erf. De cursusdeelnemers kunnen kennis op
doen over hoe een karakteristiek Zeeuws erf er heeft uitgezien en wat de geschiedenis
erachter is. Duidelijk wordt welke natuurwaarden allerlei elementen op het erf hebben
en hoe een erf op een natuurvriendelijke en streekeigen wijze kan worden ingericht.
Behalve inrichting komen ook aanleg en onderhoud van beplantingen aan de orde. De
cursus bestaat uit vier onderdelen: drie informatie-avonden en één excursie-dag.
Tijdens de excursie worden een aantal streekeigen erven in de regio bezocht.
In 1999 werd de cursus 4 maal georganiseerd: 1 maal in Zeeuws-Vlaanderen
(februari maart), 1 maal op Tholen (november) en 2 maal in de WCL Zak van Zuid-
Beveland (november). In totaal namen ruim 75 mensen deel aan de cursus.
De reacties van deelnemers op de inhoud en opzet waren zeer positief. Veel deelne
mers hebben via oud-deelnemers van de cursus gehoord. Een belangrijk deel van de
cursisten gaf aan contact op te nemen met SLZ voor verdere inrichting van hun erf.
-36-
Jaarverslag 1999
Dhr. G. Smallegange van de Boerderijenstichting Zeeland verzorgt op elke eerste
theorie-avond een dialezing over de kenmerken en de geschiedenis van het Zeeuwse
boerenerf.
De kosten van het project beliepen 23.600. De Postcodeloterij droeg 14.800 bij, de
WCL 4.000 en de deelnemers 4.800.
3e. project 'kleinschalige maatregelen ten behoeve van natuur*
SLZ is in 1996 gestart met een vrijwilligersproject in het Waardevol Cultuur Landschap.
Gedurende 2 dagen per week wordt er door een onderhoudsploeg allerlei werk ver
richt, waarbij het accent ligt op het verhogen van de natuurwaarde, veelal via op
diersoorten gerichte maatregelen. De in 1999 verrichtte werkzaamheden worden
hierna kort besproken.
Ten bate van de ruige anjer en andere bloemdijkplanten is op 8 verschillende dijkge-
deelten gemaaid en geplagd. Het maaisel en plagsel wordt ter plaatse verwerkt of
opgehaald door de gemeente. Naar aanleiding van een uitgebreide inventarisatie van
bloemdijkplanten, wordt het beheer in de toekomst nog verbeterd.
Voor kleine marterachtigen wordt op verschillende maaiprojecten het maaisel op
hopen gezet, bijvoorbeeld langs de oude spoorbaan en een rietlandje bij station
Hoedekenskerke. Bij de Zwaakse weel is een heuse 'musterdvumme' opgericht. Hierin
kunnen wezel, hermelijn en bunzing een nestelplaats graven. Hier brengen zij hun
jongen groot en leggen ze kleine voedselvoorraden aan.
Dit jaar zijn er 18 steenuilnestkasten en 11 kerkuilkasten geplaatst. Voor de steenuil is
een kaart getekend waarin waarnemingen van de soort, geplaatste kasten en potenti
ële territoria zijn aangegeven. Hieruit blijkt dat er nog ruimte is om een tiental kasten te
plaatsen. Om het biotoop vcor de steenuil te verbeteren zijn de oude en jonge hoog-
stamfruitbomen in drie hoogstamboomgaarden onderhouden, is een groot aantal
knotwilgen onderhouden en zijn knotwilgen en hoogstamfruitbomen geplant, voorna
melijk in de buurt van de Zwaakse Weel en het heggengebied bij Nisse.
Op verschillende erven zijn in combinatie met het graven van een drinkput winterver
blijven voor vleermuizen aangelegd. Dit jaar is met behulp van duikerelementen een
nieuw winterverblijf aangelegd en zijn bestaande verblijven aangepast door houtsnip
pers op de bodem te leggen en hangplaatsen te creëren.
Op de kruising Baandijk/Staartsedijk en Hooglandsedijk is een duiker geschikt ge
maakt als winterverblijf voor vleermuizen. Aan weerszijden van de duiker zijn houten
deurtjes aangebracht met erboven een invliegopening en eronder een vrije doorgang
van 10 cm. om het water door te laten. Er wordt nog onderzocht wat de beste manie
ren zijn om goede 'hangplaatsen' in de duikers aan te brengen. In 2000 is het de
bedoeling om twee duikers als winterverblijf aan te passen.
Er is een viertal kilometer langs de spoorbaan Oudelande - Hoedekenskerke gemaaid.
De coupure in de Noordpolderdijk is volledig hersteld: de deur is vast gelast, ge
schuurd en geschilderd. Tevens is een houten drempel aangebracht. In Baarland is
een berceau onderhouden.
-37-
