l'J,
Project cultuurhistorie
t 'V
De B ?om In 4-,
t V\ V
'V. I
.fïV
k h
Natuurvereniging Thoien werkte in Stavenisse aan de Geulse Weel. Niet op de foto, maar ook
actief op 17 november waren de mensen van KNNV-Beveland, (in t Langeweegje,
Kwadendamme), KNNV-Walcheren (in de duinen van Oranjezon, Vrouwenpolder), Scouting
Berdenis van Beriekom (aan de Noorddijk, Vrouwenpolder), de Heemtuinwerkgroep
Hollandsche Hoeve (Goes) en de beheerswerkgroep van t Duumpje (in 1 Bulderbos,
Aardenburg).
De Boom In 4-2001
door: Sandra Dobbelaar, Maurice Kindt, Nanning-Jan Honingh en Rudie Geus
Vorig jaar stond via de actie 'Erfgoed Algoed' de cultuurhistorie in het landschap
centraal. Er werd o.a. een prijsvraag uitgeschreven. Drie winnaars gingen ieder met
5000,- aan de slag. Wat is er sindsdien daadwerkelijk gebeurd?
1. De Zwartenhoekse zeesluis door Maurice Kindt
Op zaterdag 14 oktober 2000 was de
'Stichting Oud Westdorpe' uitgenodigd
door Stichting Landschapsbeheer
Zeeland om een prijs in ontvangst te
nemen uit handen van gedeputeerde G.
de Kok, gewonnen in de open
publieksprijsvraag 'Erfgoed Algoed'. Wij,
Dhr. G. Mechelinck en dhr. M. Kindt,
vertrokken in dichte mist te Westdorpe
richting 'Krabbeschans', in de gemeente
Sluis. Die dag kon niet meer stuk. We
hadden immers een bedrag van
5000,- ontvangen als aanmoediging
om de oude Zwartenhoekse zeesluis
(1788) te herstellen.
Ik was al een tijd op zoek naar een
mogelijkheid om tot herstel van de sluis
te komen. Geïnformeerd bij
Monumentenzorg, maar die zagen meer
in bouwwerken van de jaren dertig. Dit
vond ik toch een beetje vreemd. De
eerder genoemde wedstrijd bracht
redding. Zo dacht ik dat op 20 oktober
toch.
Vakmensen in de cultuurhistorische
wereld beantwoordden mijn vragen met
plezier. Dit waardeer ik zeer, maar ik
blijf toch maar een amateur op dit
gebied, deskundige begeleiding zou
gewenst zijn.
Een medewerkster van SLZ bood ook
hulp. We namen contact op met één
van de juryleden. Van hem kregen we
een deskundig advies nadat hij wist wat
we wilden. We wilden niet alleen de
sluis herstellen, maar hierin ook een
ruimte vrijhouden voor de vleermuis.
Toegang bieden tot de sluis,
picknickmogelijkheden creëren voor
voorbijgangers zoals vele fietsers. Een
bord waarop men de geschiedenis van
dit monument en het landschap met zijn
polders kan overzien, plaatsen. Men
heeft hier een zicht op het verzande
Axel's gat dat in verbinding stond met
de nu nog bekende 'Braakman'.
Vroeger waren er hier een haventje,
Vossenkaai en een veer, welke voerde
van de Zwartenhbek op Axel.
Van de cultuurhistorische medewerkers
van de provincie kregen we ook steeds
positieve woorden als we bij hen
aanklopten over onze zeesluis, wat ons
zeker sterkte.
Aan de slag
We zochten contact met de eigenaar
van de sluis: Waterschap Zeeuws-
Vlaanderen. Die waren eerst wat
terughoudend. In het tweede gesprek
vonden we echter bij hen begrip zodat
zij wel bereid waren materiaal ter
beschikking te stellen. Aan geld
hadden ook zij gebrek. Vrijwilligers van
SLZ en ik zelf gingen met schoppen,
bijlen en zagen ten strijde en de gehele
omgeving en het talud werd opgeknapt
wat betreft het groen. Het monument
werd ontdaan van wildgroei. De sluis
werd wat zichtbaarder gemaakt.
Nadat het Waterschap Zeeuws-
Vlaanderen had geprobeerd de sluis
geheel schoon te spuiten, hetgeen niet
lukte, gingen wij weer aan de slag met
schoppen en kruiwagens om via deze
methode de sluis schoon te krijgen. Dit
bleek onbegonnen werk.
Tijdens onze werkzaamheden kregen
we onverwachts bezoek en wel van
-7-
