V
't iumffe
Zeeuwse natuurclubs op het internet
De Boom In 1-2002
De wegen
Van oudsher werden de doorgaande
wegen onderhouden door de eigenaren
of de gemeenten. Dichtbij een dorp of
stad was soms tolheffing voor het
nodige onderhoud. Na de eerste
Wereldoorlog werden veel wegen
verstevigd met de zogenaamde
macadam. Deze steenslag heeft zijn
naam te danken aan de Schot
MacAdam en werd aangevoerd met
grote legervoertuigen.
Bestrating was er alleen in de
bebouwde kom en op enkele
doorgaande wegen.
Het groot onderhoud aan de wegen en
bermen werd gedaan door de
kantonniers van het polderbestuur van
'De Brede Watering Bewesten
Yerseke'. De bermen werden met de
zeis gemaaid en begraasd door de
schapen uit de schaapskooi bij 's-Heer
Abtskerke.
Wegelingen
De zogenaamde wegelingen zijn wat
bredere landwegen die uitkomen op de
grotere wegen naar het dorp. Zij waren
vaak niet meer dan een onverhard
karrespoor. Van tijd tot tijd moesten
kuilen opgevuld worden en beetje
geëgaliseerd worden.
Zoekweggetjes
De zoekweggetjes waren doodlopende
onverharde wegjes, nodig voor de
boeren om bij hun percelen te komen.
Onderhoud werd gezamenlijk gedaan,
maar liet vaak te wensen over.
Kerkenpaadjes
Kerkenpaadjes waren de kortste route
naar de kerk. Deze binnendoorwegge
tjes door de weiden en langs de randen
van percelen of watergangen liepen
naar de veraf gelegen boerderijen,
huizen en landerijen. Deze smalle
paadjes met eenvoudige bruggetjes
van hout, soms met takkenbossen,
werden veel gebruikt door de
boerenknechten en de schoolkinderen.
Musterdvumme
Op en rond het boerenerf
Het boerenerf lag vroeger erg beschut
door windsingels en hagen, die met de
heggenschaar en zaag werden
gesnoeid. Er was meestal een
huisboomgaard met een kalveren-
weidje, ook wel de gorsbogerd
genoemd. In de boomgaard stonden
wat appel- en perenbomen van
verschillende rassen met soms ook wel
eens een mispel-, pruim- en
kersenboom. Op het erf werd de
wintervoorraad en het stookhout
opgeslagen. Het dikke knotwilgenhout
werd gebruikt voor de kachel. Van de
dunne takken werden bosjes gemaakt
voor de bakoven (musters). Ook werd
er een musterdvumme gemaakt. De
musters werden horizontaal en
verticaal en later schuin gestapeld,
zodat het op een huisje leek. Mangels
of voederbieten werden ingekuild,
aardappelen werden in een put of
zeuge opgeslagen.
Veel van deze hier beschreven
veranderingen zijn niet te zien op en
om de boerderij en in het landschap.
Oude landbouwmachines,
gereedschappen en gebruiksvoor
werpen zijn nog wel te zien in streek-
en landbouwmusea.
En Adri Harthoorn heeft een eigen
collectie verzameld die hij graag laat
zien aan iedereen die geïnteresseerd
is.
-10-
De Boom In 1-2002
door Alex Wieland, medewerker SLZ (zie de rubriek 'Even voorstellen...')
De informatieoverdracht via internet is de laatste jaren enorm toegenomen. Het
voordeel is dat je snel en goedkoop aan informatie kunt komen. Soms wordt je
echter zo overladen met informatie dat je door de bomen het bos niet meer ziet. De
meeste internetsites die in onze provincie over natuur- en landschap gaan, staan
nog in de kinderschoenen of dienen nog ontwikkeld te worden. Het opzetten van
een goede en snelle website is echter niet zo makkelijk en bij veel Zeeuwse
natuurclubs draait alles op vrijwilligers. Toch zijn er al diverse sites die de moeite
van een bezoekje waard zijn. De aankomende nummers van De Boom In, zullen
Zeeuwse websites met onderwerpen over natuur en landschap in het kort
behandeld worden.
Een goede startpagina voor mensen
die geïnteresseerd zijn in natuur is
www.natuur.pagina.nl. Hier staan zeer
veel websites die een relatie hebben
met natuur en landschap op vernoemd.
Via het onderdeel regionale
organisaties op de natuurpagina
komen we terecht in West Zeeuws-
Vlaanderen waar de
Natuurbeschermings Vereniging 't
Duumpje sinds 1999, als één van de
eerste Zeeuwse clubs een website
vervaardigde. Het adres van de
website is:
www.duumpje.nl
Als eerste komen we op de
openingspagina waarin het werkgebied
(West Zeeuws-Vlaanderen) van de
vereniging wordt afgebakend. Op de
volgende pagina's valt te lezen wat de
vereniging zoal doet. Er zijn
werkgroepen op het gebied van
planten, vogels, educatie, planologie
en landschapsbeheer. Van iedere
werkgroep wordt een korte beschrijving
gegeven. Belangrijke producten van
sommige werkgroepen worden even
uitgelicht zoals het plan Kust in
Kleuren. Tevens worden
contactpersonen van de werkgroepen
genoemd. Bij het onderdeel activiteiten
is ruimte vrijgemaakt om de excursies
die in 2002 in Zeeuws-Vlaanderen
gehouden gaan worden op te nemen.
Deze staan er nu (februari 2002) nog
niet in maar dit zal spoedig het geval
zijn. Het knotprogramma is wel al
opgenomen waardoor men precies kan
zien waar er de komende maanden
geknot wordt.
Zeer belangrijk is het onderdeel waar je
jezelf aan kunt melden als lid van de
vereniging. Er is ook ruimte om
waarnemingen door te geven, deze
komen jammer genoeg niet op de
website. Erg leuk is het nieuwe
onderdeel over de West Zeeuws-
Vlaamse schaapskudde. Via een index
kun je met behulp van trefwoorden snel
de gewenste informatie vinden.
De website van 't Duumpje is erg snel.
Dit komt misschien omdat er geen
foto's op de site staan. Enkele foto's
van de belangrijke gebieden of
speciale West Zeeuws-Vlaamse
soorten zou wel leuk zijn.
- 11 -
