De Boom In 2-2002
Ruimte. Ook de Ecologische
Hoofdstructuur in relatie tot recreatie is
belangrijk. Bij het realiseren van de
Ecologsiche Hoofdstructuur probeert
men de samenhang tussen de
verschillende natuurgebieden te
versterken. Er dient een netwerk te
komen tussen natuurgebieden
waartussen dieren kunnen migreren.
Uitwisseling tussen de verschillende
leefgebieden is zeer belangrijk. Zo
kunnen nieuwe biotopen (her)bevolkt
worden en kunnen populaties onderling
uitwisselen. Dit laatste is vooral
belangrijk om de verschillende
populaties gezond te houden. Een
recreatieterrein kan, indien dit voor de
natuur onaantrekkelijk is ingericht, een
flinke barrière vormen. Indien het
recreatieterrein echter natuurvriendelijk
is ingericht kan het een belangrijke
bijdrage leveren aan het
migratienetwerk. Door rustige delen van
het recreatieterrein aantrekkelijk te
maken kun je de dieren langs de
drukkere en minder aantrekkelijke
stukken van het terrein geleiden.
Ook op provinciaal niveau is er in nota's
vastgelegd hoe de ontwikkelingen op
het gebied van ruimtelijke ordening in
de provincie dienen te zijn. De
gemeente heeft het beleid in het
buitengebied vastgelegd in het
bestemmingsplan. Hierin staat wat wel
of niet mag. Veel gemeenten hebben
tegenwoordig een
landschapsbeleidsplan. Dit is een
wensplan of visie gericht op duurzame
instandhouding, herstel en ontwikkeling
van de kwaliteit van het landschap.
Landschap en landschapselementen
Nederland is onderverdeeld in
verschillende landschapstypen. Dit is
gedaan op basis van bodemsamen
stelling, waterhuishouding en
menselijke invloeden. Elk landschaps
type heeft zijn eigen kenmerken en
charmes. In Zeeland zijn de volgende
landschapstypen te vinden:
- Zeekleilandschap;
- Zandgebied;
- Kustzone (duinen);
- Grote wateren.
Voor de recreant is het landschap zeer
belangrijk. Veel recreanten houden van
een bepaald type landschap of van een
sterke afwisseling in landschappen.
Een recreatiebedrijf kan hier op
inspelen door het landschap van het
recreatieterrein aan te laten sluiten op
het landschap in de omgeving.
Een zelfde verhaal gaat op voor de
landschapselementen. De
landschapselementen dragen bij tot
variatie in het landschap. Voor de
recreant hebben ze tevens een grote
belevingswaarde. Voor de natuur,
landschap en cultuurhistorie hebben
deze elementen vaak grote waarden.
Ook de landschapselementen kun je
integreren op het recreatiebedrijf.
Ecologie en ecologisch beheer
Welke planten en dieren er op een
terrein voorkomen is sterk afhankelijk
van hoe het terrein er uitziet en welke
andere natuur er in de omgeving
aanwezig is. Het is voor een
recreatiebedrijf gelegen in het
zeekleilandschap dat zijn terrein
natuurvriendelijk wil inrichten niet
raadzaam om het in te richten als een
heidelandschap. Het is misschien wel
mooi, maar de natuur heeft er hier niets
aan. Ook een kikkerput op een duintop
aanleggen, waar het grondwater diep
zit, heeft geen zin. Door aan te sluiten
op de omgeving en planten te
gebruiken die hier van nature
voorkomen kun je veel meer voor de
natuur betekenen. Daarnaast kun je
inspringen op ontbrekende factoren. Bij
gebrek aan oude bomen met veel gaten
waar de vogels in kunnen broeden, kun
je nestkasten ophangen.
Het ecologisch beheer is vooral gericht
op het eindbeeld. Wat heb ik en wat wil
ik? Bij geen beheer treedt er successie
-10-
De Boom In 2-2002
op en wordt een stuk kale grond op den
duur bos. Op een recreatiebedrijf zijn
echter vaak beperkingen waar je
rekening mee dient te houden. De
oppervlakte is vaak beperkt (er moet
ook nog ruimte zijn voor de gasten) en
de gasten hebben een bepaald beeld
van natuur (bosjes of heggen scoren
hoger dan ruigte of slik). Ook de
tijdsfactor is beperkt, wachten tot kale
grond bos wordt duurt te lang, daarom
worden de gewenste bomen en
struiken aangeplant. Bij inrichting en
aanleg moet je hier rekening mee
houden. Het beheer daarna dient
uitgekiend te zijn. Heggen dien je te
knippen buiten het broedseizoen,
anders verdwijnen de nesten van de
vogels die je juist zo graag wil. Van het
snoeiafval kun je takkenhopen, -
schermen of houtrillen maken.
Communicatie en samenwerking
Alle mogelijkheden om de natuur op het
recreatiebedrijf te versterken, worden
beschreven in een zogenaamd
bedrijfsnatuurplan. Om dit uit te voeren
is communicatie van groot belang. De
vaste gasten die soms een eigen tuintje
hebben spelen hier een belangrijke rol.
Zij kunnen hun tuin op een bepaalde
manier inrichten en beheren. Ook het
personeel van het recreatieterrein en
de buren dienen goed op de hoogte te
zijn. Door middel van
voorlichtingsmateriaal kunnen deze op
de hoogte gebracht worden. Soms
verblijven er op het recreatieterrein
gasten die het leuk en ontspannend
vinden om mee te werken het terrein te
beheren.
Financiering
Het (her)inrichten van een terrein
brengt vaak een investering met zich
mee. Toch hoeft een investering in
natuur en landschap niet meer te
kosten dan een reguliere investering.
Een natuurvriendelijk maaibeheer is
vaak zelfs goedkoper doordat er minder
gemaaid wordt. Tot slot is het voor
ondernemers vaak goed opletten of ze
misschien 'mee kunnen liften' met
gebiedsgerichte plannen zoals
landinrichtingsprojecten of met speciale
projectsubsidies.
Bij voldoende belangstelling wordt dit najaar
weer een cursus gegeven. Bel voor
informatie/aanmelding met Marco
Ouwerkerk (NORTZeeland, tel. 0118
659908)
Een vleermuisbunker op Camping De Bonte Hoeve, St. Kruis
-11 -
