O
O
O O
OO Q
OO zure hTvpf
De keezebohers:
(7) G) O
Oi
Zuid-Beveland, Kersenland!
De Boom In 1-2003
door Rudie Geus
Tot de 2e wereldoorlog waren er nog volop kersenboomgaarden (keezebohers) in
Zuid-Beveland te vinden. Zo ook rondom Oudelande waar vele kersenboomgaarden
in productie waren.
Een voorbeeld was de boomgaard van
dhr. Kloosterman aan de
Ovezandseweg (zie plattegrond
hernaast). Deze was ongeveer 1 gemet
(!4 ha) groot, en telde 40 tot 50 bomen.
Het waren vooral kersen maar op de
lagere stukken ook appels en pruimen.
Op de plattegrond van de boomgaard,
die thans niet meer bestaat, zijn de
diverse rassen en de standplaats
weergegeven. De boomgaard werd
beweid met trekpaarden. De paarden
hadden een hoofdstel, een koptouw
naar de singel (band achter hun
voorpoten) zodat ze niet hoger konden
rekken als vlak.
De kersenpluk
Voor de pluk van de zeer grote
kersenbomen had men ladders van 43
sporten. Het was een hele kunst om
met deze lange ladders te kunnen lopen
tussen de bomen. De kersen gingen
naar de veiling in Goes of werden thuis
verkocht. In de kersentijd kwamen er
veel Belgen kersen kopen.
Tijdens de pluk kwamen familie en
kennissen helpen met plukken.
Een tante (maar ook vaak een
opgroeiend joch) zorgde met een heel
systeem van bussen en
touwen/telefoonkabels ervoor dat d.m.v.
veel gerammel de spreeuwen (voor
even) werden verjaagd.
Vaak werden de kersenboomgaarden
verpacht. Voor de kersen rijp waren
werden ze op het hout verkocht.
Door de verschillende rijptijd van de
verschillende rassen duurde de pluk wel
6 weken.
Boven de sloot
Langs de slootrand stonden ook enkele
mispels (zoete en zure) en diverse
pruimen. Vaak werden pruimen
aangeplant aan de rand van de
boomgaard. Ze werden ietwat scheef
over de sloot aangeplant, dit was de
eerste winst (toch opbrengst boven de
sloot).
De volgende soorten pruimen werden
als hoogstam langs de sloot geplant:
- Tollenaar, geel met blosje, vroeg
(bloeide in maart)
- Okkelaan: rood, vroeg, takdoorns
(koortspruim: als je er teveel van at
kreeg je koorts)
- Oranjepruim: rond, geel, vroeg
- Kwets: rond, donkerblauw, vroeg
- Kouweline: rond, lichtrood, vroeg
(ruikt lekker)
- Boerenwitte: witgeel
Na de oorlog zijn bijna alle kersen
bomen gerooid, de houtopbrengst was
ongeveer f 10,- per stuk voor het hout
en een flinke rooipremie. Zodoende is
er in heel Zuid-Beveland geen enkele
kersenboomgaard overgebleven. Her
en der zijn nog een enkele of een paar
oude bomen te vinden
Herstel
Afgelopen jaren hebben we weer enkele
kersenboomgaarden aangeplant in de
Zak. Bij de Witte Hofstee in Ovezande
zijn diverse kersenrassen aangeplant
op hoogstam, in totaal ongeveer 30-40
bomen. Deze boomgaard ligt beschut
en bestaat uit lichte grond, de bomen
zijn ongeveer 4-6 jaar oud en groeien
-24-
De Boom In 1-2003
goed. Bij een boerderij in Baarland is de Zo proberen we her en der weer enkele
bomenwei van (zieke) iep vervangen kersenboomgaarden aan te leggen
door wilde kers. Ondanks de zware zodat ons oude kersenlandschap van
grond groeien de kersen zeer goed. Zuid-Beveland enigszins hersteld wordt.
klerk
lRMC ATRHttT
LRU C AT
KLt.TLVC
KF.A Lj ItLK.
2 IJ
Z-OETF HÜR.EL
r.nz\7 ziycRA
xcornotfiL
TRINLEA UOAEU
m f; KËXb
DROTf: KKIF.K 7. LJ ART AC
\JJ WJiALC.LIWF
C.üCÖfU "3CHC los I
ZüETt TUbtF.L iKi C.
E.AVL7 U/LÏDTtr
LUC TC MTWI
KLLIFCF.
LOVT f: MLn MTO
ZXUXKUfiftL
HDLLAViDFïL
IblTT. KRUK.
VklfoT"^ 7*
ur li it i i /\t. ir~i/"T7 k_
HftLUF HPLLaiJDCT.
LUIKFURR^ WnDLLflNj
K LI'. KK.
ERZL7 "KlUFiT ULLFA LÊR.A
SLOOT •-
MRRK1E.A
ULECbKCRS
tJWVD KLLTFR
LLUKt NF\(V£
ZO F- TC Tl F 7 AC
- 25 -