O
T f* O
Bacterievuurcontrole op Walcheren
Door Ewoud Voogd, medewerker 5LZ
Dit jaar voeren medewerkers van de SLZ in opdracht van het Waterschap Zeeuwse Eilanden
de bacterievuurcontrole op Walcheren uit. Deze controle is nodig omdat bacterievuur een
ziekte is die in enkele roosachtigen als meidoorn, appel en peer kan voorkomen en daardoor
voor boom- en fruitteeltbedrijven een bedreiging kan vormen.
Wat exact de oorzaak van de verspreiding van de
ziekte is, is niet geheel bekend. Wisselingen in het
grondwaterpeil kunnen een oorzaak zijn, maar ook
de toegenomen internationale handel. Verder
schijnt het aangeplante materiaal ook van invloed
te zijn. Waarschijnlijk hebben meidoorns van bij
voorbeeld Zuideuropese afkomst eerder last van
bacterievuur dan onze eigen meidoorns, omdat ze
sneller groeien en daardoor langere en zwakkere
cellen hebben dan ons eigen materiaal.
Bacterievuur komt sinds 1966 in Nederland voor en
is toen door grondige bestrijding ervan weer snel
uit Nederland verdwenen. In 1971 kwam de ziekte
terug, maar het lukte niet nogmaals de ziekte uit te
roeien, ondanks alle maatregelen die genomen
werden. Ook het rooien van zoveel mogelijk mei
doornhagen en een verbod op aanplant ervan heb
ben de ziekte niet meer kunnen uitroeien. Wel zal
de ziekte onder controle gehouden kunnen worden
door regelmatige controle van waardplanten en het
afknippen van geïnfecteerde takken.
Walcheren
De hagen op Walcheren die door SLZ gecontro
leerd worden liggen alle binnen een zone van 500
meter rond een fruitteelt- of boomteeltbedrijf. In
deze hagen worden alleen meidoorns gecontro
leerd. Globaal liggen al deze bedrijven in een
brede strook van noord naar zuid over Walcheren
van Vrouwenpolder, via Serooskerke en
Grijpskerke tot Ritthem. Wekelijks gaat er een
ploeg van vier personen één dag op pad, uitgerust
met telescoop-snoeischaar, takken-
schaar, spuitbussen met verf, spiritus
en niet te vergeten twee gps'jes. In
groepjes van twee controleren ze 40
kilometer haag aan beide zijden per
ronde, waarbij ze twee weken over
één ronde doen. Indien mogelijk wor
den aantastingen direct weggeknipt.
Zo wordt in veel gevallen voorkomen
dat deze dieper de struik indringt, of
andere struiken besmet. Hierdoor hoe
ven vele zieke meidoorns niet te wor
den afgezet en vormen ze ook geen
bedreiging voor boomteelt- en fruit
teeltbedrijven. Helaas kan een aan
tasting op een ongelukkige plaats in
de struik zitten, bijvoorbeeld in een
korte twijg op een dikke tak, of slechts
enkele decimeters boven de grond.
Iedere aantasting moet minimaal 50
centimeter eronder worden afgeknipt,
om er zeker van te zijn dat er geen
zieke takken achterblijven. Onze
medewerkers doen alleen knipwerk.
Als er dikkere takken moeten worden
afgezaagd worden deze met verf aan-
gespoten en worden de met de gps'jes
vastgelegde coördinaten ervan door
gegeven aan het waterschap. Ook van
de wel door ons afgeknipte twijgen en
takken worden de coördinaten door
gegeven.
Behoud heggen
Door de grondige controle op bacte
rievuur in meidoorns binnen een straal
van 500 meter rond de eerder
genoemde bedrijven zal de infectie-
druk zo laag gehouden worden dat
deze meidoorns geen serieuze bedrei
ging meer vormen. Er wordt voorko
men dat er infectiehaarden ontstaan
van waaruit de ziekte zich kan ver
spreiden. De intensieve controle heeft
als bijkomend voordeel dat er slechts
weinig meidoorns bij de grond hoeven
te worden afgezet, waardoor de
hagen beter gespaard blijven voor
natuur en landschap. En de meidoorns
die toch bij de grond moeten worden
afgezet lopen over het algemeen weer
gezond uit.
Maar een grondige controle vraagt ook een flinke
inspanning. Vooral aan het begin van het seizoen,
begin mei, was het hard werken om de rondes op
tijd af te krijgen. Meerdere keren hebben we extra
dagen moeten inlassen om de klus op tijd te kla
ren, hierbij werd de basisploeg regelmatig door
zeeuwsvlamingen en andere mensen ondersteund.
Later in het seizoen ging het al een stuk vlotter,
mede door de matige zomer van 2005. In een
zomer als die van 2005 verspreidt bacterievuur
zich minder dan bij een combinatie van een hoge
temperatuur en luchtvochtigheid. Op het moment
van het schrijven van dit stukje hebben we nog
een maand te gaan, eind september wordt het sei
zoen afgesloten. Ook eèn goede controle kan bac
terievuur niet uitroeien, maar het zorgt er wel voor
dat de voor natuur en landschap waardevolle mei
doorns geen bedreiging meer vormen voor fruit
en boomteeltbedrijven.
Door bacterievuur aangetaste meidoorntak
