O
Laat de natuur zich 'quickscannen'?
Door Peter Maas, medewerker SLZ
Sinds 2002 is de nieuwe flora- en faunawet van kracht. Oude regelingen, zoals de Vogelwet
en de Jachtwet zijn daarmee komen te vervallen. De bedoeling is goed, de consequenties
gaan soms erg ver en aanvankelijk was er veel onduidelijkheid. Na drie jaar praktijk zijn er
inmiddels wat scherpe randjes van de wet afgeveild en is er meer duidelijkheid hoe een en
ander in zijn werk gaat.
Slopen
Simpel gezegd komt het erop neer dat de flora- en
faunawet alle dier- en plantensoorten beschermd.
Die bescherming gaat zover dat je bij wijze van
spreke de egel in je tuin niet mag verjagen, laat
staan datje een mus het leven zuur zou mogen
maken. Helemaal lastig wordt het wanneer je een
bunker wilt slopen waar vleermuizen een kraam-
kolonie hebben, bomen om wilt zagen waar de
buizerd een nest heeft of een nieuwbouwwijk wilt
realiseren in een gebied waar misschien wel de
ondergrondse woelmuis woont. Maar ook andere
zaken worden ineens problematisch: inventariseren
van amfibieën in een veedrinkput of zelfs het
beschermen van akker- of weidevogels is ineens
formeel niet meer toegestaan. Gelukkig kent de
wet een aantal mogelijkheden tot vergunning of
ontheffing.
De essentie van deze wet is de zogenaamde 'zorg
plicht'. ledereen heeft de verplichting om bij zijn of
haar activiteiten rekening te houden met dieren en
planten. Dat zit soms in onverwachte hoek: een
dakkappel plaatsen kan wel eens lastig worden
wanneer blijkt dat er vleermuizen onder je dak
huizen. In alle gevallen is het dus van het grootste
belang om van te voren goed na te gaan of er
problemen te verwachten zijn. Een zogenaamde
quickscan biedt daartoe mogelijkheden. De werk
wijze gaat daarbij als volgt:
Quickscan:
1Inventarisatie: komen er beschermde
dier- of plantensoorten voor? Zo ja:
2. Effecten: zijn de voorgenomen
werkzaamheden in strijd met de ver
bodsbepalingen uit de flora- en fau
nawet? Zo ja:
3. Aanpassingen: kan het plan worden
aangepast, zodat deze handelingen
voorkomen kunnen worden? Zo
nee:
4. Is er een ontheffing mogelijk?
5. Zo ja: Ontheffing aanvragen, inclu
sief compenserende en mitigerende
maatregelen.
Een eerste indruk of er beschermde
dier- of plantensoorten in het geding
zijn kan snel verkregen worden via het
internet. Via de site: www.natuurlo-
ket.nl kan daarvan een overzicht ver
kregen worden. Soms levert dit niet
voldoende gegevens op en is aanvul
lend veldwerk nodig. Tot zover is het
nog relatief eenvoudig. Op deze manier
krijg je een lijst met soorten en dan is
het een kwestie van nagaan of er bij
zondere soorten tussen zitten. Maar als
dat inderdaad het geval is, dan wordt
de zaak meteen een stuk ingewikkelder.
Boomkikker (foto: Peter Maas)
Dan moet je gaan afwegen en gege
vens intepreteren. Je zult voorstellen
moeten doen om de werkzaamheden
te compenseren (bijv. elders een nieu
we nestplaats voor de buizerd zien te
realiseren) of te mitigeren (de werk
zaamheden zodanig aanpassen dat de
buizerd gewoon kan blijven zitten waar
die zit). Maar laat die buizerd zich zo
makkelijk sturen? Weten we waarom
die juist die ene boom uitgekozen heeft
om een nest in te maken? Waarom zit
die boomkikker nu wel in die ene vee
drinkput en niet in die put daarnaast
die er toch zo mooi uitziet?
De quickscan kan in principe door
iedereen uitgevoerd worden. SLZ heeft
veel kennis in huis als het gaat om de
Zeeuwse dier- en plantensoorten. Zeker wanneer
bijzondere landschappen met bijzondere soorten in
het geding zijn is SLZ graag bereid haar kennis in
te zetten. Een quickscan in de vorm van inventari
satie behoort tot de mogelijkheden, al zullen we
wat terughoudender zijn waneer het er op aan
komt om compenserende of mitigerende maatre
gelen voor te stellen. Hier komen vaak heel andere
zaken om de hoek kijken. Hoe realistisch is een en
ander, is het allemaal financieel haalbaar, hoe ver
houden de voorgestelde compenserende of miti
gerende maatregelen zich tot de voorgenomen
werkzaamheden? Kortom, veel stof voor discussie
waar zelden een objectief antwoord op te geven
is. De flora- en faunawet heeft een sympathiek
uitgangspunt. Van belang is wel er zorgvuldig mee
om te gaan en te voorkomen dat een quickscan
niet meer wordt dan een stuk papier dat de weg
moet openen voor een ingreep in het landschap.
