yp f*
Ooge boamen: de es
De Boom In 2-2007
Door Rudie Geus en Lucien Calle, medewerkers SLZ
In onze zoute winderige provincie hebben we niet zo veel boomsoorten die goed groeien.
Een boom die het hier wél goed doet is de es (Fraxinus excelsior). Het is naast de iep dé
boomsoort die hier thuishoort. Als we in Zeeland kijken naar de potentieel natuurlijke
vegetatie (PNVdan zou het grootste deel van Zeeland, met name overal in de kleigebie
den, bedekt zijn met het Essen-Iepenbos. De es is dus erg streekeigen en heeft daarbij dan
natuurlijk een grote ecologische waarde, veel meer dan allerlei uitheemse bomen zoals pla
taan en paardekastanje.
De es vinden we in Zeeland ook vaak als
laanboom. Overal langs polderwegen en
dijken komen we essen tegen. Op erg
winderige plaatsen langs de kust verwaait
de kroon vaak en sterft de top terug, de
top van de boom wordt hier door het
zout geschoren.
Stamvoet van doorgeschoten hakhoutes met mossen
en kostmossen (foto: Lucien Calle)
De es is een soort die ook in het verleden vaak werd
toegepast. Niet alleen als laanboom maar ook als
knotboom of als hakhout. Het hout van de es is
zeer sterk en buigzaam en werd in het verleden veel
gebruikt op de boerderij voor stelen, ladders enz.
Er is helaas niet veel meer over van die
oude hakhoutcultuur, maar fraaie voor
beeldjes ervan in Zeeland zijn het bos
van Erasmus te Cadzand en Overduin te
Oostkapelle. Hier zetten onze SLZ vrij
willigers zich al jaren in om dit hakhout
om de 5- 10 jaar af te zetten. De oude
hakhoutstoven zijn groot uitgegroeid en
fraai begroeid met diverse zeer zeldzame
mossoorten zoals het groot touwtjes
mos. Daarnaast hebben we natuurlijk de
Zeeuwse knotessen. Her en der in Zeeland
kom je oude knotessen tegen, zeer fraaie
exemplaren groeien bij de Blauwe hofstee
te Ovezande, aan de Molendijk bij Hoek
en in de Kleine paspolder bij Sluis.
Ook op boerenerven zien we vaak
essen. Het zijn ideale windvangers
rondom de schuur. Daarnaast vinden
we in oude boerentuinen in Zeeland
vaak een treures, een treurvorm van
