ft
'n Dagje naor Olland
Vf!/
De Boom In 3-2007
Hoe een groep Zeeuwen de zuidkant van het Groene Hart bezocht en wat ze daar allemaal
hoorden en zagen op vrijdag 25 mei 2007.
Door Rinus Willemsen
SLZ organiseerde samen met de Stichting Behoud Zeeuwse Boerderijen een studiereis naar
het zuidelijke deel van de Alblasserwaard. Daar werd onderzocht
hoe de Stichting Boerderij Erf waardevolle monumenten in stand probeert te houden.
Het beloofde al vroeg een schööne dag te worden.
De nevels waren nog nauwelijks opgetrokken toen
een achttal Zeeuws-Vlamingen zich verzamelden
op het busplein bij de sluizen in Terneuzen. Een
Belgische bus bracht ons via de opstapplaat
sen 's-Gravenpolder en de Wouwse Tol, naar
Hardinxveld, waar we precies op tijd (10.00 uur)
bij de Koperen Knop uitstapten. Dit is een museum
met een uitgebreid, sfeervol restaurant. Vroeger
was het een boerderij binnen de bebouwde kom.
Na de restauratie, ca. 20 jaar geleden, heeft een
gebouw een museumfunctie gekregen. En die
opzet is prima geslaagd.
Maar voor die gerestaureerde boerderij kwamen
we in eerste instantie niet. Wel voor restauratie
mogelijkheden van oude boerderijen. Onze gast
heer, Jan van Vliet, vertelde ons wat het dagpro
gramma zou gaan inhouden. Een busreis door de
streek, de Albasserwaard en de Vijfherenlanden.
Twee streken die aan elkaar grenzen en de zuid
kant van het Groene Hart vormen. Van oudsher
een woest gebied, dat vanaf 1200 werd ontgon
nen. Toen bestond het uit bossen, zandgebieden
afgewisseld met veengebieden. Het was alleen via
riviertjes toegankelijk. In lange stroken werd het
gebied vanuit die riviertjes ontgonnen. Van 1600
tot 1850 werd er veel hennep geteeld. Van deze
vezels werd touw en zeilen gemaakt. Verder was
er wat veeteelt, maar dat was ondergeschikt. Die
werd pas belangrijk na 1850. Vanaf toen werden
er ook kazen gemaakt. Heel veel zelfs. Die ontwik
keling van hennepteelt naar melkbe-
drijf is nu nog aan de boerderijen te
zien. Een herindeling van veertig jaar
geleden heeft het hele gebied op z'n
kop gezet. Piet den Hertog vertelde
erover tijdens zijn presentatie. "Kijk",
betoogde hij, "die oude gebouwen
hadden eigenlijk geen landbouwfunc-
tie meer en wij als stichting Boerderij
Erf, willen die gebouwen behouden,
maar dan wel met een hedendaagse
functie." Aan de hand van een aan
tal voorbeelden liet hij zien hoe zijn
stichting adviseert en als intermediair
optreedt om die doelstelling te verwe
zenlijken.
Stichting Landschapsbeheer Zeeland
(SLZ) werkt in feite ook zo. Samen
met Boerderijenstichting Zeeland pro
beren ze met de eigenaar/gebruikter
(kleinere) waardevolle streekeigen
elementen te behouden en herstellen.
Niet direct als relikwie van ver ver
vlogen tijden, maar met oog op een
zinvolle toepassing in het leven van
vandaag.