Sporen in de Zak
l10j
Vf!/
De Boom In 4-2007
De invloed van mens en water
door Tonny Nelen, stagiair bij SLZ
SLZ is begonnen met de ontwikkeling van een wandelnetwerk in de Zak van Zuid-Beveland.
Om dit wandelnetwerk een extraatje mee te geven, worden er binnen het netwerk enkele
'themaroutes' gecreëerd. Het is de bedoeling dat er door het lopen van de routes de ontwik
keling van het landschap gevolgd kan worden.
Het huidig landschap van Zuid-
Beveland vind zijn oorsprong in de tijd van de
Romeinen. Zeeland was toen nog een veenmoeras
met enkele riviertjes. In deze tijd waren er nog
maar weinig plaatsen geschikt voor bewoning.
Toch zijn er in de Zak restanten gevonden van
'boerderijen' uit die tijd. Deze restanten zijn aan
de oppervlakte gekomen tijdens de bouw van
de Westerscheldetunnel. Op de plaats van deze
opgraving is nu een nieuwe inlaag gemaakt.
Rond 350 na Chr. zijn er enkele grote stormvloe
den geweest. Deze hebben er voor gezorgd dat er
delen van het veen weggeslagen konden worden.
Zo ontstonden getijdengeulen die op sommige
plaatsen zorgden voor erosie en op andere plaat
sen voor sedimentatie. Op deze manier ontston
den schorren en slikken.
Bewoning was alleen mogelijk op de hogere delen
in het landschap, maar zelfs die overstroomden
wel eens. Voor de veiligheid bouwden de bewo
ners de eerste vliedbergen. De oude getijdengeu
len zijn nu nog in het landschap te herkennen als
kreken.
In de middeleeuwen werd uit het oude veen zout
gewonnen via moernering. Hierbij werd de boven
ste kleilaag weg
gegraven om bij het zoute veen te kunnen. Als het
veen weg gegraven was werd de afgegraven klei
laag terug gegooid. Hierdoor ontstond een karak
teristiek geaccidenteerd landschap,
wat soms nu nog is te herkennen.
Om de eilanden werden dijken aan
gelegd voor extra bescherming. Deze
dijken, die soms maar een paar meter
hoog waren, boden wel wat extra
bescherming maar konden in sommige
gevallen toch niet voorkomen dat dor
pen overstroomden en 'verdronken'.
Op de plaatsen waar de zee het land
binnen was gekomen ontstond een
weel.
Om een volledig beeld te geven van
het landschap is het nog belangrijk het
te hebben over de verschillende unieke
dorpskernen. De oudste vorm is het
ringdorp, dit is een dorp gebouwd
