Zo rot als een mispel
Vf!/
De Boom In 4-2007
Door Willem de Weert, eindredacteur Wantij, het blad van de Zeeuwse Milieufederatie
Ik hoor het mijn vader nog zeggen, terwijl hij de plank van de oude schutting wegsmeet:
"Zo rot als een mispel." Ik wist als kind niet waarover hij sprak. Ik had nog nooit een mispel
gezien. De mispel hoort met de kwee, de kerspruim, de moerbei, de walnoot en de vijg tot
de vreemde en wat vergeten vruchten. Winant Halfwerk, oud medewerker van SLZ, schreef
er een mooi boekje over. Inclusief recepten!
De genoemde fruitsoorten stonden vroeger op
menig Zeeuws boerenerf en in heel wat tuinen.
Van echte boomgaarden was geen sprake, vaak
ging het om een enkel exemplaar. Het waren bui
tenbeentjes tussen de talloze appel- en perenbo
men. SLZ hecht veel belang aan de terugkeer van
Vreemde Vruchten omdat ze deel uit maken van
ons culturele erfgoed en het landschap kleuren.
Onbekend maakt onbemind, dus een boekwerk
met full-colour afbeeldingen zet zoden aan de
dijk. De toegevoegde recepten zijn welkom, want
waarom zou je een kwee planten als je niet weet
wat je er mee aanmoet? Achterin staat een stevige
literatuurlijst met geraadpleegde bronnen als de
honger na 67 blz. nog niet is gestild.
Oorsprong
Wat mij verraste was dat kwee, mispel, moerbei,
kerspruim, walnoot en vijg, totaal verschillende
vruchten, hetzelfde herkomstgebied hebben. En
dan nog wel de bron van onze beschaving, de
mogelijke locatie van het aardse paradijs: het
berg- en heuvelland van het Nabije Oosten en
Centraal-Azië. Via de Feniciërs, de Grieken en de
onvermijdelijke Romeinen kwamen deze exoten
tot ons. Met de complimenten aan Karel de Grote
die het nut van de fruittteelt voor het welzijn van
zijn onderdanen inzag en de aanplant verplichtte
op al zijn leengoederen. Kloosterlingen en kasteel
heren namen zijn voorbeeld over en de versprei
ding over Europa werd een feit, voor eeuwenlang.
Tot er een halve eeuw geleden de klad in kwam.
92
De oorzaken zijn bekend: rooipremies
voor hoogstamfruit, met dank aan
de Nederlandse overheid en de EEG
premies.
Kentering
Gelukkig is er een kentering. De
aandacht voor vergeten groente- en
fruitsoorten neemt toe. Met de aan
dacht voor het goede leven wordt er
meer over geschreven. Steeds meer
restaurants plaatsen gerechten op het
menu die zijn bereid met dit soort
fruit. Ook de langzaam groeiende
vraag naar eerlijk onbespoten fruit en
naar kwaliteit helpen een handje. SLZ
doet met dit boekje een duit in het
zakje. De filosofie is dat deze van ori
gine vreemde vruchten horen bij een
streekeigen, ecologisch en cultuurhis
torisch landschap. Wellicht kunnen de
vreemde vruchten nog een rol spelen
in het actuele debat over integratie.
Ons Nederlands en Zeeuws landschap
is net zo min vrij van vreemde, maar
verrijkende invloeden, als ons ras en
onze taal. O ja, ik heb intussen een
mispel gezien. Ik kwam hem tegen,
wandelend over het Pieterpad, in het
wapen van Sint Odilienberg. Nu nog
een echte.
