Kleine bosjes natuurvriendelijker
De Boom In 1-2008
Door Rudie Geus, medewerker SLZ
Bij kleine bosjes denk je niet zo snel aan onze provincie. Zeeland is meer bekend door de
weidse openheid van onze grote wateren en uitgestrekte polders. Toch komen her en der in
Zeeland kleine bosjes voor. De oorsprong van deze bosjes is zeer divers. Je kunt hierbij den
ken aan historische oude hakhoutbosjes, landgoedbossen en de meer recente snelgroeiende
populierenbosjes.
Geschiedenis project
SLZ is al vanaf de beginperiode actief
in kleine bosjes. Er wordt door de ver
schillende vrijwilligersgroepen al jaren
gewerkt in de diverse oude hakhout
bosjes in Zeeland zoals het Oranjebos
van Overduin te Oostkapelle en
enkele elzen- en essenhakhoutbosjes
in Zeeuws Vlaanderen. Daarnaast wer
ken we al jaren in enkele landgoed-
bossen via Stichting PHB (Particuliere
Historische Buitenplaatsen).
Eigenaren van kleine bosjes die zelf
aan de slag wilden, klopten vaak aan
bij SLZ voor advies.
Een van de eerste bosjes waar we een
uitgebreid advies voor opstelden was
het gemeentelijke populierenbosje
aan de Hulsterweg te Kloosterzande
(2000). Het advies was toen erg ver
nieuwend en ambitieus. In overleg
met de gemeente Hontenisse hebben
we er hier voor gekozen om het popu-
lierenbos niet in één keer te vellen en
opnieuw in te planten, zoals aanvan
kelijk de bedoeling was. Het voorstel
was om bij de velling van de "kaprij-
pe" populieren enkele groepjes popu
lieren en zoveel mogelijk onderbe
groeiing te handhaven. Deze onder
groei bestond met name uit diverse
duurzame boomsoorten zoals eik, es en haagbeuk.
Al het takhout is in het bos verwerkt tot houtrillen.
Ondertussen heeft het bosje zich prima hersteld en
ontwikkeld. De gehandhaafde populieren zijn fraai
uitgegroeid en de ondergroei van bomen is flink
aan het doorschieten tot een stakenbos.
Vanaf 2003 hebben we de verschillende werk
zaamheden in kleine bosjes samengevoegd in het
project "kleine bosjes". Eigenaren komen in aan
merking voor het project als het bosje tussen de
0,5 en 5 ha groot is. De meeste deelnemers zijn
particulieren, daarnaast zijn ook enkele landelijk
gelegen bosjes van gemeenten en waterschappen
in het project opgenomen.
Het project "kleine bosjes" houdt in dat we een
omvormingsplan opstellen. Vaak kunnen door een
aantal eenvoudige maatregelen de bosjes land
schappelijk en ecologisch veel aantrekkelijker wor
den. Naast het plan is er ook tijd beschikbaar bij
de uitvoeringsploegen van SLZ voor het uitvoeren
van de diverse voorgestelde maatregelen.
Vanaf 2003 heeft SLZ jaarlijks diverse kleine bosjes
aangepakt. Er zijn in de periode 2003-2007 voor
in totaal 60 bosjes omvormingsplannen opgesteld.
Een groot deel van de voorgestelde maatregelen is
door SLZ-vrijwilligersgroepen, bedrijven en eigena
ren uitgevoerd. Te denken valt aan het vrijzetten
van toekomstbomen, het maken van golvende
bosranden, het ringen van bomen en het maken
van houtrillen. Bij een 10-tal bosjesplannen is een