Ooge boamen
De Boom In 3-2008
De plataan, een haat-liefde verhouding
Door Lucien Calle en Rudie Geus, medewerkers SLZ
Bijna iedereen kent de plataan met zijn typisch gevlekte schors. Het is een boom die erg
groot kan worden. Mooi uitgegroeide platanen zijn schitterend om te zien. Ze hebben een
indrukwekkend forse stam en zware en hoog opgaande gesteltakken. De plataan in het bosje
van Hof ter Zande (Kloosterzande) is met zijn 38 meter hoogte en geschatte gewicht van
ruim 40.000 kilo het grootste levende organisme van Zeeland en directe omgeving...
De hoge en zuilvormige boomgalerieën die hier en daar in het Zeeuwse landschap voorko
men geven er een wat Zuid-Frans tintje aan.
Steriele kruising
De "gewone" plataan is eigenlijk een kruising tus
sen de Oosterse en Westerse plataan. Het is een
steriele boom. Ondanks de talrijke en kenmerkende
zaadbolletjes die in het najaar aan de bomen han
gen, kan deze zich dus niet voortplanten.
De Oosterse plataan komt heel zeldzaam ook in
Zeeland voor. Ze heeft een veel dieper ingesneden
bladvorm. Een juweel van een Oosterse plataan is
te bewonderen in het Bosje aan de Axelse straat in
Zaamslag.
Verschillende vormen
In het landschap zien we platanen in verschillende
verschijningsvormen. Vaak gaat het om markante
plaatsen. Meestal wordt de plataan aangeplant als
rij- of laanbeplanting (een laan is een dubbele rij,
aan weerszijde van de weg). Monumentale weg-
beplanting komt soms voor langs wegen, bv. langs
de weg van Zuiddorpe naar de Belgische grens,
of aan de Zandstraat bij Philippine. In de Zak van
Zuid-Beveland zijn de platanen langs de weg van
Driewegen naar Ovezande uitgegroeid tot een
monumentale laanbeplanting. Opvallend is dat de
platanen langs de Platteweg staan en niet langs de
naastliggende Plataanweg.
Daarnaast vinden we in de Zak een enkele pla
taan als grensboom (i.p.v. linde) en staan er grote
platanen bij het prachtige historische
kerkhofje van Eversdijk. Her en der in
Zeeland zie je platanen ook als solitair
of boomgroep, zoals de prachtige pla
taan op het kerkhof in Zierikzee. Op
andere plaatsen zijn er dan weer plata
nen als leibomen aan te treffen.
Groeiplaatsen
De plataan is een geliefde stadsboom.
Ze verdraagt heel goed luchtvervuiling
en ook de hogere stedelijke tempe
raturen vormen geen probleem. Met
zijn enorme kroon en grote bladeren