De levendbarende hagedis in Zeeland
De Boom In 1-2009
Door Nanning-Jan Honingh, medewerker SLZ
De hagedissen - je kunt ze met je handen vangen,
maar ze dringen door tot in het paleis van de koning.
Spreuk van Agur
Het huis van mijn schoonvader in de Dordogne is een oude tabaksboerderij met hoge muren
van grof gemetseld natuursteen. Tijdens de kerstdagen, wanneer het haardvuur hoog oplaait
komen de hagedissen uit hun holletje en kijken met hun mechanisch bewegende kopje en
intelligente ogen de kamer rond. Als ze voldoende zijn opgewarmd rennen ze heen en weer
over de muur en pakken een vlieg of spin die ook uit hun winterse traagheid zijn ontwaakt.
Een avondvullend programma voor degenen die op de sofa een beetje uitbuiken.
In Zeeland hebben we één soort: de levendba
rende hagedis (Lacerta vivipara). Die naam heeft
hij gekregen, omdat de jongen soms al voor het
leggen van de eieren door het vrouwtje uit het
ei komen. Het lijkt dan alsof ze net als zoogdie
ren worden geboren. Algemeen zijn ze niet en
de plaatsen waar ze voorkomen liggen ver uit
elkaar: de spoorbaan in Hulst; de duingebieden op
Walcheren en Schouwen Duiveland; het Dijkwater,
de haventjes bij de Val en Bommenede en bij het
krekengebied van Nieuwerkerk.
Soortenbeleid
De levendbarende hagedis is als
'aandachtssoort' aangemerkt in
het soortenbeleid van de Provincie
Zeeland. SLZ heeft in dat kader diverse
beheersmaatregelen uitgevoerd en
een "Aktieplan voor de levendbarende
hagedis op de dijken van Schouwen-
Duiveland" geschreven. In Nederland
is de levendbarende hagedis eigenlijk
een soort van open, vochtige heideter-
reinen. In Zeeland komt hij juist voor
in vrij droog duingebied en op dijken.
Op Schouwen-Duiveland zijn juist de
dijken de enige verbindingsweg tussen
de verschillende hagedispopulaties.
Omdat de levendbarende hagedis
geen snelle migrant is, moeten de
dijken dus als volwaardig leefgebied
worden beheerd. In het plan staat per
dijk hoe dat zou moeten in combinatie
met bijvoorbeeld bloemdijkbeheer.
Levendbarende hagedis (foto: SLZ)
