f* <me>
De tand des tijds
De Boom In 3-2009
Cultuurhistorie minnende plant- en diersoorten
Door Nanning-Jan Honingh, medewerker soortenbeheer SLZ
Van de tand des tijds heeft u misschien wel eens gehoord, maar heeft u hem wel eens daad
werkelijk gezien of horen knagen? In de oost-gevel van mijn 200 jaar oude arbeidershuisje
is hij druk in de weer. Verschillende graaf- en metselbijen en wespen maken gangetjes in de
zachte zandmortel van het metselwerk. Elk voorjaar vegen ze hun landingsbaantje schoon en
vallen kleine wolkjes zand naar beneden. De tand des tijds die als Andy Dufresne zich met
geduld en geologenhamertje in 20 jaar door de dikke muren van de Shawshank gevangenis
(Shawshank Redemption, 1994) een weg naar de vrijheid pulkte.
Een minder destructieve muurbewoner
is de muurleeuwenbek. Een schattig
roze bloeiend plantje dat langzaam
over de muur klimt door steeds een
stengel met een knoopje in een
voegspleetje te wringen. De meeste
muurplanten brengen geen schade
aan het bouwwerk. In 2008 heeft de
gemeente Middelburg een deel van
de kademuren opgeknapt met behoud
van de muurvarens die er groeiden.
Maar door verzakkingen zijn er scheu
ren in de muren gekomen.
Hier zullen bijvoorbeeld vlinderstruik of esdoorn
het 'sloopwerk' vervolmaken. Regelmatig
onderhoud is om die reden dan ook beter voor
bouwwerk en plantjes, dan grootschalige en
ingrijpende restauraties.
Vleermuizen, steen- en kerkuilen bewonen
graag oude of monumentale kerkgebouwen of
boerenschuren. Kauwen en duiven zijn minder
welkom omdat ze met hun uitwerpselen en
gesleep met takken voor overlast en brandgevaar
kunnen zorgen. Maar laten we niet vergeten dat
de Romeinen speciale torens bouwden om duiven
in te kweken voor consumptie!
Muurleeuwenbek (foto: Wim van Wijngaarden)