De Boom In 3-2009
Watervleermuis (foto: Sandra Dobbelaar)
Gelukkig wordt er steeds meer rekening
gehouden met vleermuizen bij restauraties van
kerkzolders en -torens. Vleermuizen gebruiken
ook vaak wat jongere cultuurhistorische
gebouwen zoals de bunkers uit de Tweede
Wereldoorlog.
Hierin brengen zij slapend de winter door, omdat
de temperatuur niet onder het vriespunt komt en
de luchtvochtigheid hoog blijft. Het is een ontwa
penend gezicht om een bedauwde watervleermuis
veilig in een bunker te zien hangen!
Hoewel niet gemetseld, vormen onze binnendij
ken in Zeeland indrukwekkende bouwwerken van
vele eeuwen oud. Velen daarvan zijn begroeid
met zeldzame planten die profiteren van de
schuine, op de warme zon gerichte helling. Om
die reden worden ruige anjer, akkerdoornzaad,
wollige distel en van mij part ook knoopkruid en
fluitekruid 'bloemdijkplanten' genoemd!
Voorwaarde is wel dat er regelmatig gemaaid en
gehooid wordt op de dijken.
Helaas is te net onderhoud voor soorten desas
treus. Bijvoorbeeld het schoonschrapen of -
schrobben van grafstenen, waarop
soms zeldzame korstmossen op groei
en. Ik weet van Joodse begraafplaat
sen dat grafstenen vaak niet worden
gerestaureerd of rechtgezet.
Deze zomer heb ik de muur van mijn
oude gevel opnieuw gevoegd. Een
paar open plekken in het voegwerk
en boorgaten in de stenen bieden de
tijd gelegenheid om zijn tandjes in te
zetten.
Vergankelijkheid van bouwwerken
(en van onszelf!), kunnen we vertra
gen, maar niet ontkennen door die
weg te poetsen. Planten en dieren
houden de cultuurhistorische waarde
van gebouwen levend!
Ruige anjer (foto: André Hannewijk)
