De Maretak
Kussen onder de Maretak
Foto: Niek Klaasse
Door: Niek Klaasse, vrijwilliger SLZ
De Maretak (Viscum Album) is bekend
omdat deze rond de kerstdagen vaak in huis
wordt opgehangen. Huisgenoten mogen dege
ne die bewust of onbewust onder de maretak
staat straffeloos kussen. Dat was één van de
redenen waarom ik graag deze plant in mijn
tuin wilde hebben. Daarover straks meer.
Voorkomen
De Maretak komt in ons land voornamelijk
voor in Zuid-Limburg. Hoe zuidelijker hoe
vaker hij voorkomt. Er wordt verondersteld
dat Zuid-Limburg de noordgrens is, maar in
Duitsland en zelfs in Denemarken zijn ze ook
aangetroffen. In Zeeuws-Vlaanderen komen
er enkele voor. Verder in Zeeland komen,
voor zover ik weet, bijna geen maretakken
voor die niet door mensen zijn gezaaid.
In Zuid-Beveland groeien er twee bij het
Fruitmuseum in Kapelle en twee bij
Terra Maris in Oost-Kapelle die ook door
mensen zijn gezaaid.
Kenmerken van de plant
Maretak betekent heksentak. Ook wel
vogellijm genoemd, omdat men vroeger
takken insmeerde met de lijm van de bes
sen om er zangvogels mee te vangen. Het
is een struikachtige halfparasiet met smalle,
geelgroene leerachtige blaadjes die vooral
's winters opvallen als de boom kaal is. De
vruchten zijn witte doorzichtige bessen
die erg kleverig zijn. Vooral lijsterachtigen
eten graag van deze bessen. Deze vogels
zie je vaak op doortrek in hoge bomen en
verspreiden dan de bessen waardoor de
maretak vaak hoog in populieren wordt
aangetroffen. Verder heeft de maretak een
voorkeur voor appelbomen.
Mijn Maretakken
Ik heb maretakbollen altijd erg geheimzin
nig en interessant gevonden. En natuurlijk
zocht ik onder de planten ook wel naar een
gouden sikkel die de een of andere druïde
kan hebben verloren. De maretak is een
buitenbeentje in ons plantenrijk. In Zuid
Limburg zijn appelbomen te koop, waarin al
een maretak groeit. Maar ik wilde het zelf
proberen. 35 Jaar geleden ben ik begon
nen met het zaaien van maretakken in mijn
appelbomen.
De eerste 25 jaar werd het niets. Daarna
lukte het steeds vaker, mede omdat ik de
zaden ging beschermen met een stukje gaas
tegen vogelvraat. De besjes smeer ik in een
bestaande barst in de schors of ik maak met
een stanleymes een spleetje. Als je geluk
hebt komen er in het eerste jaar enkele
groene klauwtjes uit de bes en het tweede
jaar enkele blaadjes. Pas na een jaar of vijf
wordt het al een klein bolletje.
Inmiddels hebben alle appelbomen in onze
tuin meerdere maretakken en nu alle bla
deren van de bomen zijn gevallen zitten de
bleekgroene bollen vol met witte glimmende
parels. Erg mooi om te zien. We genieten
hier erg van. Zeker straks met de Kerst.
Dat wordt weer kussen!
De Boom In WINTER 2011 Stichting Landschapsbeheer Zeeland