Door: Nanning Jan Honingh, medewerker SLZ
In 2012 kreeg SLZ opdracht van de gemeente
Goes om alle poelen die in eigendom zijn
van de gemeente te inventariseren en er een
beheerplan voor te schrijven. In totaal wer
den 20 verschillende locaties onderzocht; in
plantsoenen, woonwijken, overhoeken op
kruispunten e.d. Een ding hadden de meeste
poelen gemeen: achterstallig onderhoud.
Poelen oefenen een onweerstaanbare aan
trekkingskracht uit op hun omgeving. Poelen
ontstaan op natuurlijke wijze, bijvoorbeeld bij
een overstroming van beek of rivier waarbij de
kolkende stroom een kuil in de bodem schuurt.
Wanneer het hoogwater is gezakt, blijft er een
poel met water achter. De meeste poelen in
de stad of platteland zijn natuurlijk gegraven.
Vanuit de ondergrond welt vanzelf grondwater
op en vult de poel. En dat is het begin van het
einde.
Poel des verderf
Met regenwater spoelt er grond de poel in. Elke
herfst 'zuigt' de poel de bladeren uit de lucht
die van de rondom groeiende bomen vallen.
Kwajongens kunnen de verleiding niet weer-
Bultkroos in poel
Foto: Luciën Calle
staan om er dikke takken en stenen uit de
omgeving in te gooien. Zwerfvuil zoals chips
zakken, blikjes en een afgedankte winkelwa
gen komen in de modder langzaam tot rust.
Een enkele afvoer of kolk braakt er het goot-
water met de daarin opgeloste vuiligheid van
de straat in uit. De weelderige plantengroei
die van deze 'kunstmest' profiteert, sterft af en
ligt onder een dik kroosdek te rotten. Dit zijn
de ingrediënten die dit landschapselement let
terlijk tot een poel des verderfs maakt.
Ecosysteem
Maar gelukkig trekt de poel ook andere din
gen aan. Rondvliegende bootsmannetjes en
geelgerande waterkevers vinden dit braak
liggende gebied binnen de kortste keren
en duiken het water in. Kikkers en padden
hebben niets liever dan een ondiepe poel
die vroeg in het voorjaar al lekker opwarmt.
Zo ontwikkelen de kikker- en paddenlarven
zich lekker snel. Hopelijk valt de poel tijdens
de zomermaanden droog. Zo niet dat komen
er al snel vissen in. Via vogelveren worden
de kleverige viseieren verspreid. Ook water
planten als hoornblad en waterranonkel liften
op die manier mee. Zo ontstaat er een klein