Ook gebeurde het dat er meerdere tbc huis
jes gebouwd werden op het terrein van een
kruisvereniging.
Bouw houten huisje
De tbc huisjes werden op verschillende wijze
uitgevoerd, qua vormgeving van luxe tot
sober maar functioneel. Als basis gold veel
glas en goed kunnen ventileren. Vaak werden
ze dus uitgevoerd met openslaande deuren
en ramen die open gezet konden worden.
De vloer oppervlakte was in het algemeen
minder dan 10 m2.
De wat luxere huisjes waren 8 hoekig en wer
den op een stalen draaischijf gemonteerd,
zodat de patiënt met de zon kon meebewe
gen en uit de wind gehouden kon worden.
De openstaande deuren dienden juist om
zoveel mogelijk frisse lucht binnen te kunnen
laten. Sommige openslaande deuren konden
zelfs vervangen worden door horren.
Door wie werden ze gebruikt
Door sommige kruisverenigingen werden
de tbc huisjes ter beschikking gesteld om
patiënten thuis (in de tuin) te kunnen ver
zorgen. Het is bekend dat op boerderijen
in Zeeland ook dergelijke huisjes hebben
gestaan. Dat men een tbc patiënt in huis had
werd niet aan de grote klok gehangen en
men was er zeer terughoudend over om dit
binnen families rond te vertellen. Echter door
de lange duur van herstel, soms meer dan
een jaar ontkwam de familie er niet aan dat
het bekend werd maar er werd eigenlijk nau
welijks over gesproken.
In Zeeland zijn er (bij SLZ) nog 2 huisjes
bekend; één in Schuddebeurs en één in
de tuin van de voormalige dokterswoning
in Hoedekenskerke. Het tbc huisje van
Hoedekenskerke heeft tijdens de oorlog op
de Westerscheldedijk gestaan als uitkijkpost
voor de Duitsers.
Ook zo'n huisje gezien?
Laat het ons weten!
Ze hebben veel overeenkomst met de serre-
bouw uit het begin van de 20ste eeuw.
Het zou mij niet verbazen als er toch nog
meer van dit soort huisjes in Zeeland staan
maar niet als zodanig herkend worden en
eigenaren in de veronderstelling zijn dat het
een tuinkas of kweekkas is voor planten.
Het zou mooi zijn als er naar aanleiding van
dit artikel toch nog een paar van dit soort
huisjes boven water komen.
De generatie die dit nog bewust heeft
meegemaakt kan het ons nu nog vertellen.
Rond 1950 overleden er in Nederland nog
ongeveer 1300 mensen aan tbc. Door de ver
beterde medische wetenschap en het toepas
sen van antibiotica zijn er heden ten dagen
nog nauwelijks mensen in Nederland die aan
tbc sterven.
Draaibaar onderstel van een tbc huisje
Foto: internet
De Boom In ZOMER 2013 Stichting Landschapsbeheer Zeeland
7
