gaat en dus voortkomt uit positieve initia
tieven en niet perse uit verzet tegen doelen
van bovenaf. Uit onderzoek is ook gebleken
dat dan de energie van burgers het grootst
is (Van Dam et al., 2011).
Geen duurzame maatschappij zonder
actieve 'samen'leving
Maar wat is nou daadwerkelijk de reële
bijdrage? De bijdrage aan behoud en
onderhoud van het landschap? Of is het
vooral goed voor de socialisering van de
maatschappij? Kortom, wat is het succes
van burgerinitiatieven voor het landschap?
Want er is vooral aandacht voor de suc
cesverhalen, terwijl er ook vele initiatieven
sneuvelen. De inzet van intermediaire
organisaties is zeker succes verhogend.
Er is immers goed samenspel nodig om
burgerinitiatieven tot een goed vervolg te
laten komen. En juist dit samenspel maakt
ook deel uit van het 'succes' Door name
lijk samen met anderen aan 'het tuinpad'
te werken, leer je beter om te gaan met
elkaars verschillen en behalve dat te accep
teren, juist ook dat te benutten. Door met
verschillende generaties samen te werken
en van elkaar te leren is het makkelijker om
op creatieve en concrete wijze betekenis
te geven aan het dagelijks leven. En door
samen actief betrokken te zijn bij de eigen
leefomgeving komen naast de beleving,
ook landschap en natuur weer terug in de
harten van de samenleving.
In tijden van crisis is een hoge burgerbe
trokkenheid dus essentieel, maar dit kan
niet bestaan zonder actieve vrijwilligers
organisaties die de mensen faciliteren en
ondersteunen met kennis en materiaal. En
deze organisaties kunnen op hun beurt
weer niet bestaan zonder een actieve over
heid.
Actief 'samenleven' dus. Zodat we samen de
schatten van en met iedere generatie kun
nen delen en blijven doorgeven.
4