Dampalen
De dampalen die uiteraard nodig zijn om het
hek te kunnen bevestigen kunnen op zeer ver
schillende wijze zijn uitgevoerd. Hout, natuur
steen, beton, (giet)ijzer en gemetseld met
baksteen. Oude foto's kunnen een indruk geven
van de toepassing van de soort hekkens en een
inspiratie zijn voor het maken van nieuwe toe
gangspoorten. Als je een hek wil plaatsen is het
goed om eerst voor jezelf te bepalen aan welke
eisen deze moet voldoen. Wil je de dieren op
je erf houden, wil je ongewenste bezoekers
buiten de deur houden of vind je het gewoon
bij het erf horen? Wat wel van belang is dat de
breedte aangepast wordt aan de huidige tijd,
zeker op boerderijen die nog als zodanig in
gebruik zijn. Niet dat het hek automatisch moet
kunnen sluiten maar in verband met het gro
tere machines en werktuigen die er doorheen
kunnen.
Veel vooroorlogse hekkens zijn inmiddels al
verwijderd of vervangen door nieuwe, toch
kom je zo af en toe toch nog fraaie exemplaren
tegen. Oude tekeningen hebben we nooit kun
nen opsporen maar het is zeer waarschijnlijk
dat er toch wel ambachtelijke hekken werden
gemaakt die min of meer gestandaardi
seerd waren. Een type hek dat door heel
Zeeland wel is aangetroffen is hier afge
beeld. Was het inmiddels fysiek niet meer
aanwezig als gevolg van oorlogsschade of
watersnoodramp, oude foto's tonen ook
fraaie hekkens op Walcheren, Schouwen-
Duiveland en Tholen om maar enkele
regio's te noemen. De detaillering was dan
afhankelijk van de plaatselijke timmerman
dan wel smid als het om ijzeren hekkens
ging. Rond Zaamslag is het opvallend dat
er hekken voorkomen die bijna identiek
zijn. Ook in de zak van Zuid Beveland zie je
wel hekkens die vrijwel hetzelfde zijn.
Voor de betonnen dampalen werd een
houtenmal gemaakt.
Gietijzeren hekpalen komen we ook tegen
bij boerderijen. 2e helft van de 19e eeuw
werden deze gemaakt door de Haagse
ijzergieterij 'de Prins van Oranje'. Bij land
huizen zien we gietijzeren palen en hek
kens nog regelmatig staan. De sfeervolste
en authentieke uitstraling van een toe
gangshek bij een boerderij bestaat uit een
hek met een apart loophekje.
Dampaal op
Schouwen Duiveland
Fotograaf: SLZ
Dampaal in West
Zeeuws Vlaanderen
Fotograaf: SLZ
Hek in West Zeeuws Vlaanderen
Fotograaf: SLZ
De Boom In Lente 2015 Stichting Landschapsbeheer Zeeland
9
