t
Door: Nanning Jan Honingh, medewerker SLZ
Fotograaf: Peter Meininger
De bostulp (Tulipa sylvestris) is inheems
in o.a. Zuid- en Zuidoost-Europa. In de
16e eeuw is deze via de handel naar
Nederland gekomen; de eerste melding
is van 1568. De tulpen werden destijds
gekocht en aangeplant op de parkach
tige terreinen rond buitenplaatsen. De
bostulp wordt daarom gerekend tot
de 'Stinzenplanten'. "Stins" is Fries voor
stenen huis en op de Friese buitenplaat
sen is de bostulp nog vrij algemeen. In
Zeeland is de bostulp veel zeldzamer. Op
een paar landgoederen die niet zijn geïn
undeerd tijdens de oorlog of de waters
noodramp komen ze nog voor. De groot
ste groeiplaatsen zijn op het bolwerk bij
Veere en op de dijk langs het Kanaal door
Walcheren. Waarschijnlijk zijn ze daar
terecht gekomen toen bij het graven van
het kanaal (1870-1873) een aantal buiten
plaatsen het veld moest ruimen.
De wetenschappelijke en Nederlandse
benamingen van de bostulp zijn mislei
dend. De Friese benaming 'wylde tulp' is
beter; de bostulp bloeit namelijk slecht in
de schaduw van bos. Het liefst groeit hij
in open grazig terrein. De bostulp heeft
een gele tere bloem die bloeit in april-
mei. Hij groeit op vochtige, voedselrijke
kleiige grond. De bostulp maakt onder
grondse uitlopers waar aan het einde
ervan nieuwe bolletjes worden gevormd.
Zo verspreidt de bostulp zich. Door de
bodem te beroeren door spitten en woe
len, kan een kwijnende populatie bostul-
pen weer op gang worden geholpen.
Aangestoken door de beginnende bos- y
tulpengekte is SLZ in 2014 bij wijze van proef
begonnen met het winnen van bolletjes op
de grootste bekende plekken. Dat was geen
gemakkelijk karwei, want de planten waren
al afgegraasd en in de vegetatie onvindbaar.
Inmiddels komen de eerste gewonnen bostul-
penbollen in het proefveld boven de grond.
We proberen de pachter zover te krijgen dat
hij het bollenveldje op het bolwerk van Veere
tijdelijk uit de begrazing haalt. Op de plek
langs het kanaal hebben we laat in het jaar
gemaaid, om de uitlopende bollen dit voor
jaar ruimte en licht te geven. In 2015 willen we
hier de grond bewerken en nieuwe bolletjes
winnen. Omdat we geen subsidie van de
beleidsmakers krijgen, gaan we met deze bol
len de markt op.
In juni-juni dit jaar gaan we bolletjes opspit-
ten, pellen en drogen. In het najaar novem
ber-december willen we de bolletjes op nieu
we plaatsen planten. We zoeken historisch en
ecologisch geschikte plaatsen, waar een goed
beheer de bostulp kan helpen uitbreiden. We
willen de bollen tegen kostprijs aanbieden.
De concurrentie met moderne bostulpen-
kwekers gaan we niet aan; wel kunnen we
de oorspronkelijke en Zeeuws ingeburgerde
bostulp aanbieden! Interesse? Neem contact
op met SLZ.
Bronnen: Bostulp in Zeeland, een stinzenplant in
de verdrukking, Peter Meininger 2014, Het Blad,
nr. 76 mei 2014 - Floron.
Tulpenmanie, Wikipedia 2015.
Stinzenflora in Fryslón: spitten in het verleden,
Landschapsbeheer Friesland.