Het groene vrijwilligerswerk
in coronatijd
Door: Joan van der Velden, SLZ
Foto's: Bert Helm, Naomi Oostinga, Kees
Tonkens en Robert Wielemaker.
De gevolgen van het coronavirus hebben
een groot effect op ons sociaal en maat
schappelijk leven. Het brengt angst,
onzekerheid en verlies. Daarnaast zien we
ook dat het virus een bezinning geeft:
is alles wel zo maakbaar als we dachten?
En wat is belangrijk? Door de coronamaat
regelen hebben we ervaren hoe belangrijk
het landschap in onze directe leefomge
ving is voor ons woongenot. Het onder
houd van deze directe leefomgeving wordt
voor een belangrijk deel vormgegeven
door vrijwilligers. In dit stukje wil ik wat
dieper ingaan op het vrijwilligerswerk en
het belang van deze werkzaamheden.
Karakteristiek
Het prachtige en karakteristieke landschap
van Zeeland lijkt misschien een vanzelf
sprekendheid, maar dat is het niet. Zonder
beleid, beheer en onderhoud zou het
karakteristieke snel verdwijnen. Voor het
beleid zijn de overheden verantwoordelijk,
het beheer wordt door tal van organisaties
opgepakt en voor het onderhoud zijn vrij
willigers onmisbaar. Vrijwilligers die het
belang van landschapsonderhoud zien en
daarom een bijdrage willen leveren. Vorig
jaar had SLZ 26 betaalde medewerkers,
omgerekend naar volledige werkweken
zijn dat 19 fte (fulltimers). De vrijwilligers-
inzet komt - na omrekening van hun uren
- uit op maar liefst 33 fte. De vrijwilligers
verzetten dus aanzienlijk meer werk voor
het landschap dan de betaalde krachten
van SLZ!
Alles anders
Dat de inzet van vrijwilligers er in 2020 zo
anders uit zou zien, had niemand voor
zien. Begin maart werd nog hard gewerkt
aan het winterwerk. Daarbij gaat het voor
al om het onderhoud van bomen en
struiken zoals het snoeien van wilgen,
dorpsboomgaarden, grenslindes en
karakteristieke hagen. Vanwege de
coronamaatregelen zoals beperkte
groepsgrootte en vervoersbeperkingen
werd dit werk plotsklaps geminimali
seerd. Gelukkig kan de natuur tegen
een stootje en de hoop is om het
achterstallig werk in de winter van
2020/2021 in te halen. In het voorjaar
werden wel veel inventarisaties door
gezet omdat dit meestal gebeurt door
individuele vrijwilligers. Het onderhoud
van het wandelnetwerk vond zo goed
mogelijk plaats, mede vanwege de
grote belangstelling voor wandelen.
Het beperkt voortzetten van enkele
activiteiten, zoals graslandbeheer en
cultuurhistorische activiteiten vroegen
een grote flexibiliteit en creativiteit van
de vrijwilligers. Bijna alle evenementen
voor vrijwilligers, zoals het wandel-
event, en diverse cursussen zijn helaas
afgelast. Ook veel bewonersinitiatieven
kwamen stil te liggen. Vlak voor de
strengere maatregelen in november
kon gelukkig nog wel de uitreiking van
de Gouden Jirizaag (waarderingsprijs
vrijwilligers) plaatsvinden. Zie hiervoor
verder in dit nummer. En nu. met het
winterwerk voor de deur, moeten we
weer pijnlijke keuzes maken in wat we
wel en niet kunnen doen.
Weer aan de slag
Ik wil hier ook een woordje richten aan
al die vrijwilligers die nu, vanwege de
risico's voor een coronabesmetting,
thuis zitten. SLZ en 'het landschap van
Zeeland'hebben veel bewondering en
waardering voor jullie betrokkenheid
en enthousiasme. We weten dat veel
van jullie het liefst meteen weer aan de
slag willen en we hopen van harte dat
van uitstel geen afstel komt. We hebben
jullie allemaal straks - na corona - weer
hard nodig om de achterstanden in het
onderhoud in te lopen.
Ik hoop dat iedereen die wandelt in
ons prachtige Zeeuwse landschap, ook
eens even denkt aan al die vrijwilligers,
die helpen dit in stand te houden.
Het is prachtig om te realiseren dat
mensen hieraan vrijwillig meewerken;
niet zozeer voor de waardering maar
omdat ze het belangrijk vinden. Het
mag duidelijk zijn dat al die'groene'
vrijwilligers onze waardering ten volle
verdienen.
Landschapsbeheer Zeeland Winter 2020 Samenwerken aan ons cultuurlandschap