Schouwe
iv eland
Door: Lucien Calle, SLZ
Monumentale paardenkastanje naast
NH Kerk Zierikzee. Foto: llja Mostert
Landschapstypen
Vanuit de lucht gezien heeft Schouwen-
Duiveland enkele duidelijk gescheiden
landschapstypen. In het uiterste westen
ligt een opvallend brede duinstrook,
terwijl in de de zuidhoek bij Westen-
schouwen een groot bos aanwezig is.
Ook in de aangrenzende binnenduinrand
is versnipperd veel groen en bos, zoals
rondom Slot Moermond. Er is een scherp
contrast met het helemaal open landschap
van de zuidkust daarentegen. Daar ervaar
je een boomloze weidsheid met horizon,
ganzen en weidevogels. Het grootste deel
van het landschap is echter halfopen,
waar erven en dijken als groene eilandjes
en linten in een agrarisch landschap aan
wezig zijn. Een opvallend verschil met
bijvoorbeeld Zeeuws-Vlaanderen en
Zuid-Beveland is dat de meeste dijken
geen rijen van bomen erop hebben.
In dit half open landschap is er alleen iets
noordelijk van Zierikzee een enkel groter
boscomplex: Schuddebeurs.
Bijzondere bomen
In dit artikel gaan we vooral op zoek naar
de mooiste, meest opvallende, oudste
24
en hoogste bomen in de gemeente
Schouwen-Duiveland. In het Landelijk
register van de Monumentale bomen
van de Bomenstichting zijn er van deze
gemeente drieëndertig bomen of
boomgroepen opgenomen. Daarvan
zijn er tien paardenkastanjes, vijf
lindes, twee Oosterse platanen en bij
voorbeeld ook twee zwarte moerbeien.
Als hoogste boom staat een zilver
linde geregistreerd. Deze staat op de
Algemene begraafplaats van Zierikzee
en is dertig meter hoog. Het is tegelijk
ook de boom die de hoogste leeftijd
wordt toegedicht: wel ruim 200 jaar.
Ook de dikste boom staat op die plek.
Het is een Oosterse plataan met een
omtrek van 489 cm. Net als veel andere
begraafplaatsen is het sowieso een
prachtige groene plek om eens een
poosje bij te komen van de alledaagse
beslommeringen.
Schitterend plaatje
De leeftijd van dergelijke oude bomen
bepalen is altijd een lastige klus. Een
boom waarvan de leeftijd echter wel
precies bekend is, is de monumentale
paardenkastanje aan de noordzijde
van de Nederlands Hervormde kerk op
het Kerkplein in Zierikzee. Deze boom
is geplant in 1865, dus nu 156 jaar oud.
Het is mogelijk wel de bekendste
boom van deze gemeente en in
samenhang met de prachtige kerk een
schitterend plaatje. Eén van de zware
en laaghangende takken is op een
prima manier onderstut.
Historische bomen
Opvallend veel mooie bomen zijn te
vinden in de dorpjes binnen de ker-
kringen, bijvoorbeeld Noordgouwe
met een dubbele rij linden en een erg
grote paardenkastanje direct naast de
kerk. Denk aan deVeteranenboom, een
Amerikaanse eik geplant in 1953 aan
de Ring te Ouwerkerk. Maar ook de
kerkringen van Nieuwerkerk,
Kerkwerve, Noordwelle, Serooskerke
en Burgh zijn fraai beplant. Opvallende
herdenkingsbomen zijn er in Zierikzee
en Burgh. In Zierikzee staat een
Wilhelminalinde in de Poststraat en in
Burgh een Juliana-Bernard linde in de
Kerkstraat, geplant in 1937.
Wilhelminalinde in de Poststraat te Zierikzee
Foto: Geerten Kalter
Burgh en Haamstede
Wie in de dorpjes Burgh en Haamstede
op zoek gaat naar mooie bomen hoeft
zich niet te vervelen. Er zijn heel veel
opvallende en monumentale knoerten
te zien. In de Kerkstraat te Burgh staan
rijen hoogstamperen die een opvallen
de lage vormsnoei gehad hebben. We
ontdekken zelfs epifytische eikvarens
die daarin blijkbaar een goede groei-
Landschapsbeheer Zeeland Lente 2021 Samenwerken aan ons cultuurlandschap
