HET
KWEEKEN VAN KRUIDEN IN
r
licht
lucht
zou
ruimte
OOK HIER ZELFVOORZIENING
Belangrijke
facioren
MISSCHIEN dat sommige menschen mij
voor ouderwetsch gaan verslijten, wie
schrijft er tegenwoordig nu nog een artikel
over het kweeken van kruiden in eigen tuin?
Ouderwetsch is het kweeken van kruiden zeer
zeker, daar heeft men gelijk in, immers onze
voorouders hielden zich er in de middeleeuwen
druk mee bezig, toen, was er bijna geen groo-
te buitenplaats, of men trof een gedeelte aan,
dat als kruidentuin was ingericht. Ook in de
kloostertuinen hield men zich bezig met het
kweeken van kruiden, waar echter meer ge
neeskruiden gekweekt werden.
Of het nu de moeite waard1 is om kruiden in
eigen tuin te kweeken? Zeker, op het oogen-
blik is dat wel het geval, immers vele krui
den die men anders uit de Oost kreeg, zal men
thans geheel of gedeeltelijk moeten missen,
zoodat het zeker zaak is, naar iets om te
zien, dat deze kruiden zou kunnen vervangen.
Kan men in eiken tuin kruiden kweeken?
Neen, dat gaat niet, zoo'n tuintje moet aan
bepaalde eischen voldoen. Indien men riet
over voldoende ruimte beschikt behoeft men
er niet aan te beginnen, ook aan den bodem
stellen de kruiden bepaalde eischen, doch
daaraan kan men gemakkelijk voldoen. Met
één ding moet men echter zeer zeker reke
ning houden, kruiden "moeten in de vollen zon
groeien, ze gedijen wel in de schaduw, doch
daar gaat de heerlijke geur verloren, waar het
juist bij de meeste kruiden om te doen- is
Lucht, licht, zon en ruimte, dat zijn een paar
factoren, die men bij het kweeken van krui
den niet verwaarloozen mag, daarom behoeft
men er in een stadstuintje, dat v^-n alle kan
ten door huizen is ingesloten, niet veel heil
van te verwachten. -
Heeft men een bloementuin achter het 'huis,
of een stuk dat men als groentetuin heeft in
gericht, dan kan men daar heel goed een
stukje van benutten voor het kweeken van
kruiden. Natuurlijk moet men voor een diepe
grondbewerking zorgen. Ook de bemesting is
van veel belang, men moet er rekening mee
houden, dat men van de meeste kruiden de
bladeren noodig heeft, hoe meer bladeren er
dus aan de planten komen,'des te meer kan
men ook oogsten. Voor veel bladeren moet men
met stikstof mesten, hetgeen men het best
bereikt door stalmest te gebruiken. Bevat de
grond voldoende humus, dan kan men ook
heel goed kunstmest gebruiken, ik noem IJ
bijv. de AlS.P. korrels, natuurlijk kan men ook
een ander merk gebruiken, er zijn meer goe
de. Alleen, men moet een samengestelden
kunstmest hebben, waarvan het percentage
6tikstof het hoogst is, elke leverancier kan U
daaraan helpen, zoodat vergissen r.iet moge
lijk is. Dezen kunstmest kan men na de gronde
bewerking uitstrooien, bijv. juist voor het
planten o." zaaien, het is voldoende den mest
met een schoffel of een hark even onder den
grond te wérken.
Twee groepen,
Or.ze kruiden kan men in een tweetal groepen
verdeelen, namelijk de vaste en de eenjarige
gewassen, beide sooTten kan men heel goed in
den tuin kweeken. Nu is 't zaaien van kruiden
natuurlijk al heel goedkoop, doch sommige
gewassen missen dan dat heerlijke aroma,
waar het juist om begonnen is. Is men in de
gelegenheid om planten bij een kweeker te
koopen, dan kan men dat natuurlijk veel be
ter doen, men weet dan zeker dat men de goede
soorten krijgt. Overblijvende kruiden kan men
precies als onze gewone vaste planten in den
tuin behandelen. Staan ze eenmaal een jaar of
vier, vijf op denzelfden plaats, dan. zal men
ze eens op moeten nemen, om ze weer elders
op een hoekje uit te planten. Sommige pollen
zijn dan zoo groot geworden, dat men ze moet
scheuren, de meeste menschen gooien dan het
buitenste gedeelte weg en planten de midden
stukken weer op, dat is echter geheel verkeerd,
de middenstukken zijn het oudste, daarom
moet men deze niet meer opplanten, doch
juist de buitenste stukken, men verjongt dan
die planten.
Dragon is een overblijvende plant, die men
ook wel kan zaaien, doch de planten missen
dan vaak het aroma, daarom kan men hier-
van beter een paar planten koopen. Dragon
verlangt een drogen, maar toch voedzamen
grond, en een standplaats in de volle zon,
denkt U vooral om die zon, dat is van veel be
lang. Zoodira de bloempjes te voorschijn ko
men, moet men deze verwijderen, daar anders
het aroma verloren raakt. Dragon wordt ge
bruikt bij de sla en. bij het inmaken van ver
schillende zuren.
Bieslook moet men ook aanplanten, dat 'lijkt
wel zeer sterk op het bekende Engelsche gras
alleen de lucht verraad wel, dat men met een
soort van uien te doen heeft. De fijne pijp-
blaadjes kan men den geheelen zomer afsnij
den, "om ze over de sla te gebruiken.
Kruisemunt is ook een 'heerlijk kruid, het
wordt gebruikt voor sausen en wist U dat men
er ook een heerlijke thee van kan zetten?
In NoordAfrika wordt het aftreksel er van
ook gedronken, daar gebruikt men bijkans
niet anders. Men kan het pfecies zooals gewo
ne thee zetten, een handvol bladeren in den
theepoj, en het een minuut of tien laten trek
ken. Wel, het zal U heusch meevallen en geeft
vanzelf een reuzenbesparing op de thee.
Citroen-melisse wordit ook veel gebruikt, de
blaadjes hebben een sterken citroengeur en
worden gebezigd voor de bereiding van bowl
en als toekruid voor soepen en sausen, vleesch
en champignongerechten, terwijl men het
ook bij de paling en haring gebruikt, voor ha
ring zal men het echter helaas voorloopig wel
r.iet noodig hebben.
Salie treft men niet veel meer aan, dat is wel
.jammer, men moet het nu heusch maar eens
aanplanten, men kan het gebruiken voor de
bekende saliemelk; nu we zoo slecht in de kof
fie en thee zitten, kan de salie nog een uit
komst geven. In den zomer moet men de
blaadjes plukken, voor den winter kan men
de takjes gebruiken, hetTs min of meer een
half-heester. De blaadjes kunnen ook gebruikt
worden als toekruid bij soepen en sausen, ook
voor vleeschgroenten.
Natuurlijk zijn er nog een'fröot aantal over
blijvende kruiden, die ik hier niet genoemd
heb, doch ze alle te ncemen, zou mij veel te
ver voeren, liever geef ik U nog een paar een
jarige kruiden op, die men dus in Maart-
April, in den tuin, op een zonnig hoekje kan
uitzaaien.
Boonenkruid kan men ooik in den tuin niet
missen. Zoodra de tuinboor.en eenmaal komen
heeft men ook het boonenkruid noodig, het
geeft aan de tuinboonen een heerlijken bij
smaak. Wil men het-kruid op den juisten tijd
gereed hebben, dan moet men juist niet het
bloeien van de boonen zaaien. Boonenkruid
kan men ook gebruiken bij het inmaken van
augurken, doch dan dient men in Juni nog
maals te zaaien. Het is natuurlijk niet noodig
veel van deze kruiden te zaaien, meestal heeft
men aan een hoekje van een halven vierkan
ten meter al genoeg.
Tuinkers is zeer gewild bij de kievitseieren,
men kan het in April op een zonnig plekje
uitzaaien, doch het gaat ook heel goed in' een
kistje binnenshuis. Het zaad moet men in het
kistje behoorlijk vochtig houden, doch het is
niet noodig de zaden met aarde te bedekken.
Niet alleen voor de kievitseieren, doch ook
voor de boterham is tuinkers met zout een
lekkernij.
Peterselie kan in geen tuin gemist worden, ook
deze kruiden kan men dikwijls niet in vol
doende boeveelheid aan de groentekar krij-
Van boven naar beneden: DragonDille
en Borage.