wm
enWoJk
bréngt.
Nederland moei gevoed worden!
Het Dep. van Landbouw en Visscherlj meldt:
Met den roep: „Nederland moet gevoed wor
den", vraagt de film de aandacht voor de
voedselvoorziening van 9 millioen Nederlan
ders; een taak, waarvan de uitvoering berust
bij het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie
ning in Oorlogstijd. Het is dit bureau, dat de
opdracht gaf tot het vervaardigen van deze
film, welke bedoelt meer bekendheid te ge
ven aan de zorg, welke de Overheid zigh in
dezen tijd voor de levensmiddelenvoorziening
geeft.
Vooropgesteld wordt de waarheid van alle
tijden, dat degenen, die het voedsel op eeni-
gerlei wijze aan de natuur ontworstelen, door
hun kwaliteiten "Van geest en inzicht door
hun ijver en arbeid bepalen in hoever aan de
behoeften van den memsch kan -worden vol
daan.
De film herinnert er aan, dat de voedsel
voorziening van Nederland in, normale tijden
In belangrijke mate afhankelijk was van in
voer van overzee. Deze import in tijden van
Internationale spanningen ondervindt moei
lijkheden en loopt ernstige gevaren bij het
uitbreken van een oorlog. De ervaring van
19141918 heeft dat geleerd en daarom werd
reeds in September 1938, toen wel gevaren
dreigden, maar de oorlog in Europa nog
niet was uitgebroken, de wettelijke grondslag
gelegd voor een aantal economische voorzie
ningen ten behoeve vap de volkshuishouding
ln geval van oorlog, oorlogsgevaar of andere
buitengewone omstadigheden.
Deze voorzorg omvatte aanleg van voorra
den, verkrijging en opvoering van de produc
tie van eigen bodem, verwerking van de
grondstoffen door de industrie, voorkoming
van prijsopdrijving en tenslotte een recht
vaardige verdeeling van de beschikbare voe
dingsmiddelen over het geheele volk.
tn October 1939 werd aan Ir. S. L. Louwes
opgedragen die levensmiddelenvoorziening in
goede banen te leiden. Een organisatie werd
opgebouwd, waardoor de bodemproucten ten
voile onder controle kwamen. De opvoering
van de bodemproductie behoorde meer spe
ciaal tot den zorg van den Directeur-Gene
raal van den Landbouw, vanzelfsprekend in
na^jw overleg met den Dienst voor de Voed
selvoorziening.
Daarna brengt de film kort, maar op pak
kende wijze, in beeld welke bijzondere moei
lijkheden na de oorlogsperiode van 1 Mei
1940 ontstonden. Ten behoeve van het tran
sport moesten bruggen en wegen te water en
te land worden hersteld en geïnundeerde ge
bieden drooggelegd. Boerderijen werden her
steld of op de meest doelmatige wijze her
bouwd. Ruilverkaveling en afwatering wor
den eveneens krachtig ter hand genomen en
de verkrijging van meststoffen en voedsel
voor den ingekrompen veestapel op allerlei
wijzen bevorderd.
Hierbij sluit logisch aan hetgeen geschiedt
om ten gevolge van de inperking van den
veestapel vrijkomend grasland dioor scheu
ren ter beschikking van den verbouw van
producten voor de voedselvoorziening, in het
bijzonder aardappelen, te doen komen.
Naast de aardappelen is, met het oog op de
behoefte aan vetten, aan den verbouw van
koolzaad gedacht. Met de uit koolzaad ge
wonnen olie is de margarinefabricage gebaat,
wordt een vervangingsmiddel voor slaolie ver
kregen, terwijl het uitgeperste koolzaad we
der dienst doet om veevoeder te maken.
De film richt voorts nog de aandacht op het
grasdrogen, dat in den laatsten tijd steeds
ruimer toepassing vindt en op het verzame
len vair mest.
Een deel dier bodemprcducten komt met voor
directe distributie in aanmerking, maar
moet dienen als grondstoffen voor de indu
strie. Deze samenhang is in de film tot uit
drukking gebracht ais men de granen' naar
die meelfabrieken riet gaan en aardappelen,
beetwortelen, oliehcfüdende zaden en zuivel
producten naar de voor de verwerking ervan
aangewezen industrieën.
Het dan volgend beeld van de film is gewijd
aan hetgeen wel niet iedereen aangenaam is,
maar daarom niet minder noodzakelijk moet
worden geacht in het belang van de verdee
ling der beschikbare levensmiddelen op een
rechtvaardige wijze: het distributiesysteem.
Zonder bonnen gaat dat niet en boe het gaat
daarvan geeft de film allerlei beelden. Voor
on; voortreffelijk distributiestelsel mogen
wij d akbaar zijn. Dit onderdeel zou niet
volledig zijn., indien niet be uitgeoefende
strenge conibróle daarbij aansloot. Over alle
geledingen strekt het toezicht rich uit. De
C.C.C.D., die met behulp van plaatselijke en
rijkspolitie het geheel omspant en de Rijks-
accountantsdienst werken voor dit doel voor
treffelijk samen, daarin gesteund door een
prijsregeling, welke excessen beoogt te voor
komen.
De visscherij, zoowel zee- als zoetwatervis-
scherij, vormt een volgend onderwerp. Van de
gelegenheid om door levendige beelden daar
van een en ander te doen zien, is in ruime
mate partij getrokken.
Niet nagelaten wordt duidelijk te maken
op welke wijze het meeste profijt van de
voedingsmiddelen kan worden getrokken door
een voeding, die wetenschappelijk verant
woord is en met de behoeften van het men-
schelijk lichaam volkomen rekening houdt
Ter wille van de groote menschen worden
echter de kleinen niet vergeten. Dat ziet
men waar het werk van consultatiebureaux
voor zuigelingen en kleuters is opgenomen.
De jeugd slikt de uitgereikte vitaminetablet
ten met graagte.
Niet mindier actueel en van belang zijn kook
cursussen en de tentoonstellingen „Voeding
ln dezen tijd", welke het geheele land door
reizen. Toepasselijke beelden omtrent cijfers,
welke betrekking hebben op hetgeen per
dag voor de voeding der bevolking noodig is,
versterken den indruk van al wat vooraf is
gegaan. Duidelijk spreekt daaruit het werk
dat de organisatie, die Rijksbureau voor dje
Voedselvoorziening in Oorlogstijd heet, ver
richt ten bate van het Nederlandsche volk,
dat van klein tot groot gevoed moet worden,
De dag van de omroep
Zondag 1 Maart wordt gevierd als de
dag van den omroep met een bijzonder
programma. Des middags van kwart
over vier na de reden van Pro. Goe-
dewaagen vindt in dit programma
over Hilversum n een bijzondere uit
zending plaats van de afdeeling „Land
en Volk" onder den titel;
Hier is de stem van het land, een
raadselspel van bekende klanken of de
weg terug met open ooren door D. v. d.
Bospoort.
Hierin zal een overzicht worden ge
geven var: hetgeen de Ned. Omroep ln
de laatste maanden door haar afdee
ling Land en Volk voor het platteland
heet); gedaan.
zoo goed als maar mogelijk is. Vooral de zorg
■voor de jeugd, waarin onze nationale toe
komst schuilt, heeft daarbij de bijzondere
aandacht der overheid. Dit doel behoort een
leder er toe te brengen can niet door over
tredingen of sabotage de Nederlandsche
volkshuishouding in gevaar te brengen.
Wie zegt: .Nederland moet gevoed worden",
bedoelt, eivenals deze gelijknamige film, voor
alle dingen: voor onze kinderen, dat is voor
de toekomst van het Nederlandsche volk,
zullen wij al onze krachten inzetten. We bou
wen ook nu aan die toekomst en bestrijden
daarom al wat daarvoor gevaren oproept en
aan die rechtvaardigheid, welke voor alle Ne
derlanders behoort te gelden, tekort doet.
voor de week var»
1-7 Maart 1942
ZONDAG 1 MAART hoort U van 8.15 880
uur over Hilversum I in de Serie ,De zin
van het boer-zijn" een en ander over het
onderwerp: ...Milde zon en ruwe vlagen".
Tekst van D. v. d. Bospoort. In het avond
programma van dezen „Dag van den Om
roep" komt een nummer voor. waarop wij
extra de aandacht vestigen. Het is een
raadselspel van bekende klanken var. Dirk
van den Bospoort, getiteld „Hier spreekt de
stem van het land!"
MAANDAG 2 MAART brengt van 13.00—13.15
uur over Hilversum I: Praclische wenken
voor boer en tuinder. In Landmanslrst kunt
U van 18.00 18.30 uur over Hilversum I
een spel uit het Noord-Hollandsch boeren
leven beluisteren, getiteld: „Zen dag was
kommen". Schrijver is Fred. Groot te Scha-
gen.
DINSDAG 3 MAART houdt Mevrouw J. Holm-
Speelman van 13.00 13.15 uur over Hil
versum I in de serie „Voor de rijpere jeugd
van het Platteland", een lezing over het
onderwerp: „Eenige kennis van de Erfeüjk-
heidswetten voor de rijpere jeugd, inzake
voorlichting voor de gezinsvorming". Dit is
een onderwerp, dat niet alleen onze platte
landsjongeren belang zal inboezemen, maar
dat evenzeer bestemd is voor de stadsjon
geren, terwijl we ook de ouders van stad
en land ten sterkste kunnen aanraden naar
de woorden van deze boerin te luisteren,
om haar wijze woorden tot richtlijn van
hun doen en laten in dezen te kunnen
maken.
WOENSDAG 4 MAART hooren we van 13.00
—13.15 uur op Hilversum I een tweegesprek
met Dr. J. H. Picardt over: ,De erfvijand
van onzen veestapel: Mond en klauwzeer".
Het Mond- en Klauwzeer is niet alleen de
erfvijand van onzen veestapel, maar, en dat
volgt hieruit eigenlijk reeds, van ons geheele
volk. Want er is geen kwaad, dat onzen
veestapel zoo kan teisteren als het Mond
en Klauwzeer. Een groot gedeelte var: het
vee kan uitsterven, terwijl de productie tot
nul terugloopt, met als gevolg, dat het ge
zondste voedsel voor ons volk niet meer te
verkrijgen is. Het is dan ook zeer verheu
gend. dat de Overheid de bestrijding van
dit euvel ter hand neemt. Hoe, dat zal U
uit dit tweegesprek duidelijk kunnen wor
den. Van 14.15 14.30 uur hoort U daarna
over Hilversum II een luisterspel van J.
Tolner over de ontrechting van den boeren
stand, getiteld: „Gewogen en te licht be-
vonden". Het beschrijft, hoe in de afgeloo-
pen tijd het land van onze Ijverige boeren
overging in handen van menschen, die over
geld beschikten: waarbij niet werd gevraagd
of zij ook verstand hadden van het boeren
bedrijf. Daarna werd dan weer een boer
voor het geldwagentje van „meneer" ge
spannen.
DONDERDAG 5 MAART kunt U van 13.00
13.15 uur op Hilversum I een tweegesprek
met Ir. Gerritsen, Rijkstuinbouwconsulent
te Geldermalsen, beluisteren over: „Het
onderwijs aan een fruitteeltschool". Deze
scholen trachten onze toekomstige fruit
telers de nieuwe methoden op dit gebied bij
te brengen, volgens welke men vlugger en
beter fruit kan oogsten. Zij hebben er reeds
het hunne toe bijgedragen, dat ons fruit in
de wereld een vooraanstaande plaats in
neemt. zoowel wat betreft de vrucht zelf
als de sorteering daarvan. -
VRIJDAG 6 MAART hoort U van 13.00—13.15
over Hilversum I een uitzending, in het
kader van den Productieslag 1942. 's Mor
gens kunt U van 10.4011.00 u.ur over Hil
versum H in de serie Streekcultuur" een
programma beluisteren, onder den titel:
„Het oude land spreekt". Er wordt een be
zoek gebracht aan Purmerend, middelpunt
van de rijke Zeevangststreek, gelegen aan
den rand van de Wleringermeer. het „nieu
we" land.
ZATERDAG 7 MAART hoort van 13.00
13.15 uur op Hilversum I een en ander over:
„De kust-visschers him werken en hun stre
ven". Onze kustvisschers vormen een van
de waardevolste deelen van ons volk. die
ook in deze zware tijden nog zorgen, dat
er zeevisch aan de markt komt. Stoer en
sterk vormen zij een stevige pijler, waarop
ons volk vol vertrouwen kan steunen. A. J.
Herwig spreekt van 14.45 15.00 uur op
Hilversum II voor de bezitters van den
kleinen tuin over: „Het kweeken van e—--
ten, peulen en tuinboonen". Dirk van aen
Hul', spreekt van 18.45 19.00 uur op Hil
versum H in zijn bekende serie „Als ik het
voor het zeggen had" over het onderwerp:
„Wie werkt zal eten." Zoo is het inderdaad,
wie werkt heeft recht op een behoorlijk
stuk brood, een recht, dat in den voorbiien
tijd maar al te vaak werd verkracht. Het
is echter een recht, dat eigenlijk vanzelf
spreekt, maar dat ook den grondslag vormt
voor een gezonde volkscultuur. Zonder een
menschwaardigen levensstandaard "an ons
volk in rijn geheel, zal onze cultuur ta
gronde gaan. Luistert daarom naar de rake
woorden, die Dirk van den Hul hierover te"
zeggen zal hebben. 15