GIJ, BOEREN..... Ie Jaargang No. 9 Donderdag 5 Maart 1942 xnvcUtcund Dit weekblad wordt aan de leden r. ór Neder- landscben Landstand kosteloos toegezonden. Voor niet leden: I 5.— per Jaar 1.25 per 3 mnd. t 2.50 per Jaar 1 0.65 per 3 mnd. roor iedere provinciale editie meer. Ine.k. 15 ct. RED ACTIE-ADRES: GROOTE MARKT 20, GOES Adv.prijzen: geh. oplage 1.75 p. r. Yoor gew. adv.; 4.75 p. r. voor Ing. Med. KI. adv. In 1 prov. blad: 50 ct. voor 1-20 woorden, 10 ct. voor iedere 5 woorden meer, alleen bij vooruitbetaling. Gelegenheid tot plaatsen van adv. in comb, van prov. edities tegen sterk verminderde prijzen. Bij contract bel. reductie. Vraagt inl.: Uitgeverij „Volk en Bodem", Kortenaerkade 10. Den Haag. ZOO dikwijls kan men den laatsten tijd politieke tegenstanders ont moeten, die zeggen: „Ja, wat „Land bouw en Maatschappij" in 1935 wilde, een betere belooning voor den boer en een betere waardeering van den land bouwenden stand, daarmee kunnen wij het volkomen eens zijn. Maar wat jullie nu willen! Nee. Dergelijke redeneeringen doen altijd wrang aan. Wij, oud Landbouw- en Maatschappijers, weten ons nog te goed te herinneren, wat leden van die bewe ging in 1935 en latere jaren te verduren hadden. En wat erger is, bij ons leeft - nog altijd de overtuiging, dat had destijds heel het platteland zich een drachtig achter Landbouw en Maat schappij geschaard en had deze bewe ging bij onze intellectueelen een tot luis teren bereid oor gevonden, de jongste ge schiedenis van ons vaderland zou anders verloopen zijn. Want het woord van Mephisto uit Goethe's Faust: „Alles, wat bestaat, is waard, dat het ten gronde gaat", moge een duivelsch woord zijn, een kern van waarheid ligt er in. De geschiedenis is een voortdurend wor den, een voortdurend afsterven van het oude, waarbinnen zich de kiem van het nieuwe ontwikkelt. En wee het volk, dat niet tijdig beseft, dat het oude dood is, dat het verstorvene tot eiken prijs wil Vasthouden. Wij kunnen het zien in Frankrijk en Nederland in het laatst van de achttien de eeuw. In Frankrijk, waar ieder wel denkend mensch ervan overtuigd was, dat aan de schandelijke bevoorrechting van adel en geestelijkheid een einde moestkomen, maar waar alles bij het oude bleef, tot dat de Fransche revolu tie met schrikbewind en eindelooze oorlogen gewelddadig het einde bracht. In Nederland, waar heel de achttiende eeuw door, staatslieden niet ophielden, hervormingen van de oude gebrekkige staatsregeling voor te stellen, doch bij de machthebbers geen gehoor vonden, totdat de Fransche tijd, de diepste ver nedering van ons nationaal bewustzijn kwam De geschiedenis wil evenals de natuur, zijn wetten van vernieuwing doorzetten en als de menschheid zich hiertegen te weer stelt, slaat zij wegen in, die men nimmer verwacht en stellig niet ge- wenscht heeft. Gelukkig daarentegen zijn de volken, die de teekenen der tij den verstaan. Laat ons er onszelf en anderen steeds weer rekenschap van geven, dat ons streven in dezen tijd in laatste instantie door deze lessen der geschiedenis wordt bepaald en niet door het succes der Duitsche wapenen. O, zeker, wij steken het niet onder stoelen en banken, wij volgen de berich ten van de verschillende fronten met spanning. Wij hopen op en wij geloo- ven aan de Duitsche overwinning. Wij hopen dit, omdat bij een Duitsche ne derlaag de geesel van het Bolsjewisme over Europa zou komen. En afgezien daarvan, Nederland kan én cultureel én economisch van een verslagen en ver armd Duitschland niets winnen, doch heeft er veel, zoo niet alles bij te ver liezen. Wij gelooven aan een Duitsche overwin ning, omdat wij weten, dat achter de Duitsche wapenen staat een eensgezind en bezield vclk, bereid om de hoogste of fers te brengen voor een geestelijk en stoffelijk welvarend Duitschland en een nieuwe samenleving in Europa. Maar wij weten ook, dat een verloren oorlog niet het ergste is, wat een volk ka,n overkomen. Toen de beide Zuid- Afrikaansche republieken in 1902 met Engeland de vrede van Vereeniging sloten, waren duizenden hoeven ver brand, de grond lag woest en onbe bouwd, 20.000 vrouwen en kinderen wa ren in concentratiekampen bezweken En toch na enkele jaren waren de Boe ren weer de leidende volksgroep in Zuid-Afrika. In 1918 moest Duitschland de vrede van Versailles sluiten. Geen vijf- en twintig jaar later triumpheert het aan alle fronten". Geen militaire nederlaag zal een volk ten gronde richten, wél de Innerlijke on macht» om intijds zijn roeping te ver staan. Dit mogen die duizenden landgenooten, die zich nog altijd vastklampen aan het oude, dat reeds in Mei 19^0 uitgeleefd was en nog immer hopen, dat het "te rugkomt, inzien. Wat voor toekomstperspectieven, wat voor nieuwe waarden hebben ~de mach ten, waaraan zij zich verknocht gevoe len, te bieden? Waarvan getuigt hun doen en laten an ders dan van heimwee naar hetgeen voorgoed voorbij is, gemurmureer over allerlei ongemakken des dagelijkschen levens, onzakelijk gecritiseer op wat wij nu eenmaal, moeten doormaken. Beeft ooit iemand geloofd, dat het "zoo aangenaam zou zijn, bezet gebied te we zen van een mogendheid, die jarenlang voor zijn leven moet vechten tegen het overgroote deel der wereld? Wij mogen dan, de een meer, de ander minder, reden tot klagen hebben, het kon nog veel slechter. Maar dit laatste legt ons ook de plicht op om met het oog op een lichtende toekomst, van het donkere heden te maken, wat ervan te maken is en hoe groot de ongunst der tijden ook mag zijn, voor land en volk een brug naar die toekomst- te bouwen. De Landstand is voor ons plattelanders hiervoor de aangewezen kans. Laten wij die kans schieten, dan zul len wij of onze kinderen hiervan de kwade gevolgen moeten dragen. Niemand kan in de toekomst zien, maar dit leert de wet der geschiedenis, blijven wij afzijdig, dan zullen wij eens, naar het Bijbelwoord inplaats van met geeselen met schorpioenen worden gegeeseld. De geschiedenis is niet wreed, zij geeft ieder volk niet éénmaal, doch herhaalde malen de kans om zijn roeping ten -over staan van den tijd te volbrengen. Maar onverschillig of een natie meewerkt of tegenwerkt, zij gaat haar gang en niet zij doch de volken zelf ondervinden de gevolgen van hun houding. S. D. DE JONG. Telkens als ik dat vruchtbare buitenpoldertje zie, moet ik denken aan dien boer, die hier zijn geweldigen strijd met het water streed. We zien hem nog voor ons den krachtigen onverzettelijken boer, die tot tweemaal toe zijn levenswerk zag vernietigd, door het zijn poldertje binnenstroomende water bij den springvloed van 1916. Roerloos -stond hij, met een gezicht als uit graniet gehouwen, op een overgeschoten brok klei van de kade, die zijn land had omringd. Het wgter kolkte en stroomde begeerig door de gaten, geslagen in de kade. Bij iederen nieuwe, vloed zou het zijn vruchtbare akkers blank zetten. De verdronken met zooveel zorg gpkweekte gewassen zouden verkwijnen door het overtollige water. De zwijgende boer overzag zijn vernietigd werk. De lijnen om zijn breede onverzettelij ken kin groefden dieper dar. ooit. Zijn onbe weeglijk, verouderd gezicht verried niet den hevigen strijd, die zijn breede borst folterde onder den eenvoudigen kiel. De strijd met zijn ge'dschieters had jij moedig gestreden, doch in den feilen strijd met de elementen had hij weder het onderspit "moeten delven. Wel had zijn bevelenden stem het gebulder van den storm ir, den bewusten nacht over donderd Wel hadden enkele getrouwen hem gehoorzaamd en hadden ze wanhopig gevoch ten met spaden en zakken zand om de kade t. behouden, doch het opgestuwde water had zoo onmeedoogeriioos geramd op de berm, dat al hun geworstel niet had mogen baten. Aan iedere ontstane opening schuurde en lek'e het woedende water, totdat er vijf groote gaten waren geslagen. Toen had de boer ge zwegen en had hij zich tot zijn mannen ge wend om hen te beduiden, dat ze naar huis konden gaan. Tóch wee, werden de gaten in het volgende voorjaar gedicht, de kade versterkt en het poldertje leeggepompt. De ploeg sneed weder zijn voren door den vruchtbaren grond en de boer ging voort op zijn land de gewassen te verbouwen Ziet, zoo hebben de boerengeslachten in de kleistreken van Holland, Zeeland, Groningen, Friesland door de eeuwen heen geworsteld

Tijdschriftenbank Zeeland

De landstand in Zeeland, geïllustreerd weekblad. | 1942 | | pagina 1