Kan door het gebruik van
aardappelen in de schil.,..
(tyiced&t f
Dranken, die smaken....
MEN hoort wel eens beweren, dat door het
gebruik van aardappelen dn de
schil een stof voorkomt, n.l. „solainine",
waarvan men schade kan ondervinden, wan
neer men haar in een te groote hoeveelheid
gebruikt. Door het eten van in de schil ge
kookte aardappelen krijst-men meer solanine
binnen dan gewoonlijk.
Daar staat echter tegenover, dat van den
vorigen oorlog, toep door velen slechts aard
appelen in de schil werden gegeten, niet één
vergiftigingsverschijnsel bekend, is.
Bovendien is het belang van de voedingsstof
fen, welke door het schillen van de aard
appelen in het kooknat overgaan of met het
schilletje worden weggegooid, zéér groot, aan
gezien verschillende ervan op het oogenblik
slechts uit weinig andere voedingsmiddelen te
krijgen zijn.
De kans, dat men hinder van de solanine zal
ondervinden is zoo uiterst gering, dat dit
geen belemmering mag worden genoemd om
de groote voordeelen van het koken in de
schil te benutten.
Men moet natuurlijk wel'alles doen om de
hoeveelheid „solanine", welke de aardappelen
bevatten, niet te vergrooten en daarom de
aardappelen doelmatig bewaren en spruitvor-
ming en groen worden voorkomen.
Aardappelen bewaart men het beste:
droog, in het donker en koel maar vorstvrij
(zijn de aardappelen licht bevroren of zoet
geworden door langdurig verblijf in lagere
temperaturen, dan dient men ze eenige dagen
bij kamertemperatuur te bewaren, totdat de
zoete smaak verdwenen is.
Spruitvorming wordt voorkomen door de
aardappelen koel te bewaren en af en toe
voorzichtig dooreen te mengen. Een aardap-
pelkist met hellenden bodem is wel het
meest geschikt om de aardappelen te bewa
ren, omdat de aardappelen er telkens onder
uitgehaald worden en omdat door de openin
gen tusschen de planken de aardappelen
goed worden gelucht.
Bij het bereiden van de aardappelen worden
uitloopers verwijderd en veiligheidshalve ook
de ooger^ hoewel het oog niet vast staat of
daar solanine in voorkomt.
De aardappelen dient men schoon te boenen
met een stevigen borstel en niet met een me
talen pannenboender of iets dergelijks. Het ge
vaar, dat er metaalsplintertjes in dte aardappe
len zullen komen is lang niet denkbeeldig. Het
schoomboenen van aardappelen vraagt minder
tijd dan het schillen van aardappelen. „Zwar
te" aardappelen moet men eerst een paar
maal flink afspoelen om ze van de dikke
zandlaag te bevrijden, dan zijn ook zij ge
makkelijk blank te krijgen.
De aardappelen in de schil worden op dezelf
de manier als geschilde aardappelen gekookt,
n.l. met een bodempje kokend water in een
goed gesloten pan. De kooktijd is iets langer,
plm. 25 minuten.
Zoodra de aardappelen gaar zijn kan men ze
pellen. Een bezwaar is echter, dat ze tegen
dat ze gegeten worden, sterk zijn afgekoeld.
Het is dan ook verstandiger de aardappelen
in de schil op te dienen. Naar verkiezing kan
men zelf het schilletje er op het bord afhalen
of het met den aardappel mee eten. Dit laat
ste js niet alleen minder bewerkelijk en geeft
geen onsmakelijke velletjes op het bord, maar
verzadtet ook meer.
Nu volgt het recept van de bereiding van de
aardappelen in de schil.
De aardappelen wasschen, pitten en van uit
loopers ontdoen, met een stevigen borstel
flink schoonboenen, nawasschen en in een
bodempje kokend water met zout in een goed
gesloten pan vlug aan de kook brengen en
gaar koken. Kooktijd 25 minuten. Het restje
water afgieten en de aardappelen laten
droógdampen.
Nu men koffie, thee en cacao moet mis
sen, probeert men het met allerlei surroga
ten. Het eene surrogaat wekt wat meer, het
andere wat minder, een illusie op van den
drank, welke het dient te vervangen.
Het is echter in het geheel niet noodig, dat
men steeds aan koffie, thee en cacao herin
nert, want surrogaten kunnen den smaak
en geur toch nooit geheel nabootsen.
Er bestaan zooveel andere dranken, bv. de
typisch oud-Hollandsche anijs-, salie-, pe
permunt en slempmelk, die» vroeger alge
meen gebruikt, in de laatste jaren verdron
gen zijn. Waarom zou men hen, als men de
kruiden er nog voor heeft of nog kan krij
gen, niet weef in eere hostellen? Deze dran
ken, die ook van taptemelk te maken zijn,
zijn zeer gezond en op koude winterdagen
smaken zij best.
Dranken van yoghurt en kwark zijn meer vin
dingen van den laatsten tijd. Ook zij zijn voed
zaam; dranken van kwark zijn zelfs voedza
mer dan de melkdranken. Met wat limonade
of inet wat vruchtensap kan men er verschil
lende zeer smakelijke dranken van bereiden.
Wanneer de beschikbare hoeveelheid tapte
melk en melkproducten in den warmen maal
tijd verwerkt worden, dan.houden de meeste
gezinnen echter niet genoeg over om er nog
den een of anderen drank van te maken. In
dat geval moet men eens denken aan den
groente-bouillon. Deze eenvoudige en geurige
bouillon, welke slechts kort behoort te trek
ken, heeft ook voedingswaarde. Een recept
treft u hieronder aan.
Zij, die rozebottels droogden, zullen vanzelf
aan de rozebottelthee denken. Vooral den eer
sten tijd bevatten de gedroogde bottels het
voor ons onmisbare vitamine C. Gedroogde
rozebottels worden hier en daar verkocht. In
dien de bottels niet te lang geleden gedroogd
werden, verdient c',3 thee, die men er van kan
zetten, zeker een aanbeveling.
Ook lindebloesem, kruizemunt en andere geu
rige plantendeelen, zijn veelvuldig gedroogd
om er in den winter thee van te zetten. Men
neme er eens een proef mee. Niet om te doen
of zij de thee kunnen vervangen, maar om de
huisgenooten of de gasten een anderen ge
zonden drank voor te zetten.
Slempmelk
Hier zijn dan weer eenige recepten:
1 liter taptemelk, een plukje saffraan, een
stukje pijpkaneel, een paar stukjes foelie, 40
gr. suiker. De melk koken en de kruiden daar
in aftrekken (rfc 1 uur) door het pannetje op
een hoek van de kachel te zetten of op een
andere pan te stapelen. De melk zeven en op
smaak afmaken met de suiker.
Anijsmelk
1 liter taptemelk, 25 gr. anijszaad, 40 gr. suiker.
De taptemelk koken en de zaadjes daarin af
trekken 1 uur), zooals in het vorig recept
beschreven is.
De melk zeven en op smaak afmaken met de
suiker.
Taptemelk, karnemelk of yoghurt
met limonade
Karnemelk, koude gekookte taptemelk of glad
geroerde yoghurt onder roeren vermengen met
de limonadesiroop, waarmee de glazen tot
zijn gevuld.
Kwark met puddingsaus, limonadestroop of
vruchtensap
400 gr. kwark, 2% dl. puddingsaus, of limona
destroop, of 4 dl. vruchtensap met suiker, 1 a
2 dl. taptemelk of karnemelk" De kwark nfet
de puddingsaus uitroeren en met zooveel tap
temelk of karnemelk vermengen als noodig is
om een dikke vloeistof te verkrijgen. De drank
in glazen schenken en gameeren met enkele
druppels puddingsaus.
Groentebouillon
Men kan groentebouillon van verschillende
groenten bereiden. Bijzonder smakelijk Is de
bouillon, die men bereidt, door water aan den
kook te brengen met -wat zout of met een
bouillonblokje en daarin een bos selderij, pe-
terseli en kervel 5 min. af te trekken. Ook met
wat bloemkool en peterselie of met een ge
woon mengsel van soepgroenten, bereikt men
goeden bouillon.
voor de week van
8-14 Maart 1941
Zondag g Maart brengt de serie: „De Zin
van het Boer-zijn" van 8.158.30 uur over
Hilversum I een praatje over „Het geheim
van het bloed." Tekst van D. v. d. Bos
poort.
Maandag 9 Maart hoort U van 13.0013.15
uur over Hilversum I: Practische wenken
aan Boer en Tu'nder.
Landmans Lust brengt van 18.0018.30 uur
over Hilversum I een luisterspel van H. W.
i van Rijk, getiteld: „Ontwortelden". Het
geeft een beschrijving van de gebonden
heid van den Boer aan zijn grond.
Dinsdag 10 Maart bespreekt ds. W. E. M. Eg-
gink van 13.0013.15 uur over Hilversum I
in de serie: .Boerenland in Boek en Krant"
de roman van J. W. Ooms: „Lida en de
Erven Neuteboom". Dit boek is verschenen
in de abonnementsserie van de firma Cal-
lentoach te Nijkerk, en wordt, naar U zal
blijken, niet met onverdeelde vreugde ont
vangen., Het had even goed, of misschien
beter, niet geschreven kunnen worden.
0
Woensdag 11 Maart van 13.0013.15 uur over
Hilversum I Prof. Dr. Dorst met den ver
slaggever D. Hiddinga: „Een praatje rond
om de Rassenlijst."
De Beschrijvende Rassenlijst verschijnt
ieder jaar opnieuw en bevat nauwkeurige
gegevens over de beste en de goede rassen
van al onze landbouwgewassen. Iedere
boer die de hoogste opbrengsten van zijn
bedrijf wil halen, zal van deze gegevens ge
bruik moeten maken.
In de serie: „Uit Neerlarrds Gouwen" geeft
Martin Broek van 14.1514.30 uur over Hil
versum II een beschrijving van „Het) Bra-
bantsche Landschap". Het Brabantsche land
is zeker wel éér; van de mooiste streken van
ons land. Het vertoont zeer veel afwisseling
en biedt voor .Blek wat wils."
Donderdag 12 Maart voert van 13.00
13.15 uur over Hilversum I de verslaggever
H. P. Wouwenaar U in gedachten naar het
Westland van het Noorden. Er, wordt een be
zoek gebracht aar; de tuinbouwstreek Hoo-
gezandSappemeer, waabij de Rijkstuin-
bouwconsulent voor Groningen en Drenthe
Ir. J. Heemstra Li. deskundige toelichting
zal geven.
Van 10.4011.00 kunt U over Hilversum II
nog een programma beluisteren, getiteld.
„Zij zingen van den winter Het brengt
wintergedichten en winterliedjes in voor
dracht en gezang, met als slot een liedje
over de aanbrekende lente.
Vrijdag 13 Maart wordt van 10.4011.00
uur over Hilversum H in' de serie: „Streek-
cultuur" een bezoek gebracht aan het oude
stadje „Harderwijk". Verslaggever is H. P.
Wouwenaar.
Ir. H. T. Tjallema, Rijkslandbouwconsulent
voor West-Overijssel spreekt van 13.00
13.15 uur op Hilversum I over: „Aanwen
ding van stikstofmest op lichte gronden."
Zaterdag 14 Mrt. spreekt van 13.00 13.15
uur op Hilversum I Ir. L. J. A. de Jonge,
Rijkslandbouwconsulent voor Vlasteelt en
Vlasverwerking, verbonden aan het Cen
traal Instituut voor Landbouwkundig On
derzoek. over het onderwerp: „Waarvoor
teelt de Boer zijn vlas?" Van 14.45 15.00
uur spreekt A. J. Herwig op Hilversum II
over De Verbouw v. aardappelen in den par-
ticul1eren tuin." In de "bekende serie: „Als
ik het voor het zeggen had" zit Dirk van
den Hul deze keer Met den Gelderschen
Boerenleider bij de kachel. Dat deze twee
boeren in hart en nieren belangwekkende
dingen te zeggen, hebben zal iedereen dui
delijk zijn. Tevens willen wij U er nog even
oprr"rk-iam óp maken, dat de uitzending
van deze serie thans niet meer plaats vindt
van 18.45 19.00 uur over Hilversum II,
maar van 19.15 19.30 uur over Hilversum
I, een verandering, die naar wij hopen en
verwachten de instemming van alle luis
teraars zal hebben.
Rozebottelthee
Per persoon 1 eetlepel gedroogde rozebottels
met 14 liter water aan den kook brengen en
15 min. zachtjes laten koken. De vloeistof door
een zeefje in de kopjes gieten en naar smaak
tvat suiker toevoegen. li