'HERMER
DE GROND BINDT DEN MENSCH
Een beeld, dat
meer en meer
verdwijnt
(Foto-Archief
Agr. Pers)
„En nou moe'j 't ies goed onthollen jong, wa'k
je nou zegge: een meensch kqmp in zien laand
truggë, vroeg of laote, hie komp."
Verbondenheid "met den grond, verbonden-
beid, een innige samenkoppeling daarmee, het
komt .in deze woorden tot uiting.
Er zijn er geweest, die dachten, dat deze waar
heid .geen waarheid was, dat men zijn land
vergeten kon en dat die verbondenheid met
den grond, nu ja, in zekeren zin bestond en
dat die alleen gold voor hen, die den grond
bleven bewonen en bewerken.
Er. zelfs zij gingen aan die waarheid vooroij
veelal, omdat die verbondenheid niet werd
gevoeld, wijl het afscheid ontbrak.
De Schepper heeft menschen op den aardbo
dem gebracht en verschillende stammen op
verschillende gebieden.
Üe Schepper heeft niets aan het toeva; over
gelaten en plaatste de menschen, waar Hij ze
plaatsen wilde. Hij is de eenige, die zich nooit
heeft vergist en zich nooit vergissen zal, dus
ook hierin niet.
Wel de mensch kan zich vergissen en zoodra
de mensch de verbondenheid met den bodem,
waarop hij geboren werd niet meer voelt of
voelen wilfjdan is hij het, die een groote ver
gissing maakt.
Want hij, die op een bepaalde plek in de we
reld'het levenslicht aanschouwde en er zijn
jeugd doorbracht, wordt, het moge langer of
korter dufen, door een onzienbarë doch te
vens onweerstaanbare macht eens weer ge
trokken naar de plaats, die hem niet loslaat.
Omdat hij behoort bij dien grond.
Het sterkst spreekt die verbondenheid op het
platteland, wat trouwens voor de hand ligt.
Het is geen wonder, dat de boer een onein
dige liefde heeft voor zijn plaats. Meer dan
tot iemand anders, omdat die grond niet al
leen zijn geboorteplaats is, maar tevens zijn
geheele leven beheerscht.
Van geslficht op geslacht dikwijls hebben de
open oog in de nieuwe toekomst blikt, belangstelling
zal hebben. Tekst van J. Tolner.
WOENSDAG 13 MEI brengt verslaggever D. Hiddinga
van 13.0013,15 op Hilversum I een bezoek bij een
Oldambster boer, waarbij hij U dan enkele bizonder-
heden zal vertellen over het boerenbedrijf, zooals dat
in de Groninger kleistreek uitgeoefend wordt.
In de serie ,,Uit Neerlands Gouwen" krijgen we van
14.15—14.30 uur op Hilversum II een lezing te hooren
van J. Poortman over: „Boerenhumor'-, De heer
Poortman vertelt allerlei aardige bizonderheden over
dit onderwerp, zoodat we leder ten sterkste kunnen
aanraden naar dezen spreker te luisteren.
Van 19.1519.30 uur stellen we weer af op Hilv. I, om
even ons oor te luisteren te leggen bij „De Familie
De Boer".
DONDERDAG 14 MEI is Hemelvaartsdag, een dag, die
met de beide Pinksterdagen een voorname plaats
heeft in het volksche muziek- en zangleven, omdat
dan allerwege zangconcoursen worden gehouden. De
Omroep wil ook nu aanknoopen bij het volksleven en
daarom wordt deze dag van 16.3017.15 op Hilv. Teen
luisterspel: „Wij hebben den eersten prijs gewonnen",
uitgezonden, een spel, dat ons meevoert naar een
concours, met als waardig besluit een ouderwetsche
kermis.
Van 13.0013.15 kunnen we op Hilv. I nog beluisteren
de bekende serie: „De Landstand aan het werk".
VRIJDAG 15 MEI hooren we van 13.0013.15 uur op
Hilversum I weer een uitzending in het kader van
den Productieslag 1942.
ZATERDAG 16 MEI geeft van 13.00—13.15 op Hilv. I
D. Hiddinga verslag Van een bezoek aan het Bloem
bollenland. Hij vertoefde in Hillegom, waar hem door
deskundigen allerlei bijzonderheden worden verteld
over groei en bloei der bollen.
Dirk van den Hul wil van 19.1519.30 op Hilv. I in
zijn serie: ..Als ik het voor het zeggen had" ledereen
een goeden raad geven: „Zie toch geen spoken!"
boeren denzelföen grond bewerkt. Zij hebben
gestreden, geleden en hun vreugden beleefd
op de plek, die hun zoo onzegbaar lief is ge
worden.
Lange jaren hebben wij geleefd in een maat
schappij, die met dit alles geen rekening
hield. De Mammon tornde aan alle geestelijke
waaiden en deze liet ook den boer geen v. ede.
Er werd niet aan gedacht, hem op zijn
grond te laten, als er geldelijke belangen op
het spel stonden. Ruw werd dan ingegrepen in
oeroude natuurwetten. Men joeg den boer
van zijn grond, zonder te vragen wat dit voor
hem beteekeride. Want de verbondenheid aan
den grond is bij den boer hét sterkst ontwik
keld.
Ieder mensch voelt die verbondenheid, die
liefde tot zijn geboortegrond in zich. Die
liefde is provinciaal, is plaatselijk soms.
Bij den boer is dat gevoel nog dieper ingewor
teld en hem doet het reeds pijn, als hij zijn
eigen stede verlaat.
En ik denk aan deze eerste twee gesproken
regels. Profetische woorden in zekeren zin,
omdat zij gesproken werden misschien een
kwarteeuw geleden.
Het was een zoele, zomersche avond. De zon,
half verborgen achter dreigende onweerswol
ken, wierp, tusschen wat grove dennen door,
een valsch schijnsel over de uitgestrekte hei
de.
De oude herder, met wien ik dikwijls sprak,
had juist de woorden gezegd, die ik hierboven
aanhaalde. Toen zwaaide hij met zijn schopje
wat zand naar 'n wat ver afgedwaald schaap.
Ik weet nog, dat het toevallig een zwart
schaap was Hen kort bevel aan den hond en
toen werd de kudde naar het dorp gedreven,
om nog voor het onwee binnen te kunnen
zijn.
De martiale grijze toren, waarvan de spits, bo
ven de boomgroepen uit, de omgeving be-
heerschte, liet haar doffe slagen over de
wijde, stille heide galmen. Het was een van
die oogenblikken, welke een mensch immer
bijblijven.
De herder had gesproken. Hij vertelde verder,
toen wij, langzaam en soms bedrijvig, om de
kudde bijeen te houden, naar het dorp gin
gen. „Je bent gebonden aan den grond. Je.
weet niet wat het is, maar het is nu eenmaal
zoo enik heb hetzelf gevoeld!'.
Zoo'was het. Hij was in zijn jongen tijd de
wereld ingetrokken.. Hij had de wereld ge
zien, in al haar veelzijdigheid.
Maar toen hij ouder-werd, klonk in hem de
roep naar zijn land; zijn geboortegrond en
hij gaf aan dien roep gehoor, en eenzaamheid
der heide verkiezend boven de verlokkingen
van de wereld.
Nooit heeft hem die stap berouwd.
De oude herder is niet meer.
De gronS, die hem zoo lief was, heeft hem
in zich opgenomen. Nog beheerscht de oude
toren het landschap, maar ook dat heeft een
groote verandering onderga.n Waar toen de
heide zich uitstrekte, liggen thans vrucht
bare akkers in dienst van den productieslag.
En als-zoovele, is ook de kudde verdwenen.
Maar wat-bleef was de waarheid, die deze
eenvoudige, maar levenswijze en ervaren
man, jaren geleden uitsprak, toen hij van de
Innige verbondenheid aan den bodem ge-
tuigde. O. W. C 9
Het groote moment: „zoo geeft elkaar de
hand"
Op weg naar het Raadhuis;
Hoe druk het was;
voor de week van 10 tot 16 Mei 1942
EONDAG 10 MEI wordt van 8.158.30 op Hilversum I
de week ingezet'met de serie: ,,De zin v. h. Boer-zijn",
waarin ditmaal gesproken wordt over het onderwerp
„Op eigen grond". Tekst van Dirk van de Bospoort.
MANDAG 11 MEI kunnen we van 1.3.00—13.15 uur op
Hilversum I weer het actueel nieuws voor Boer en
Tuinder beluisteren.
Landmans Lust brengt van 18.0018.30 over Hilv. I
een luisterspel van mevr. A. M. Hiibner-Nieboer,
getiteld: „Toen het onweer losbrak"! Dit spel beoogt
den luisteraar duidelijk te maken, dat het nuttig en
noodig is, dat iedereen kan zwemmen. Het is dus
eenigszins propagandistisch, terwijl daar doorheen een
verhaal gevlochten is van een jongentje, dat niet kan
zwemmen. Deze begeeft zich in een bootje op de
rivier, tijdens het onweèr kantelt het bootje en de
Jongen zou verdronken zijn, wanneer niet de school
meester, die een goed zwemmer is, hem juist op het
nippertje kon redden.
DINSDAG 12 MEI komt van 13.00—13.15 uur op Hilv. I
De Rijpere Jeugd van het Platteland" weer aan de
beurt, waar gesproken zal worden over: „Het Land-
dienstjaar in Duitschland". Natuurlijk is dit een
onderwerp, dat niet alleen de platfcelandsjeugd aan
gaat, maar waarvoor ook zeker de stadsjeugd, die met
