De teelt van
fr --V'
mmm
Ie Jaargang No. 19
Vrijdag 15 Mei 1942
Mvdótcmd
Dit weekblad wordt aan de leden v. d. Neder-
landschen Landstand kosteloos toegezonden.
Voor niet leden:
t 5.— per Jaar
1.25 per 3 mnd.
2.50 per Jaar
f 0.65 per 3 mnd.
voor bet blad van één prov.
j voor Iedere provinciale
editie meer. Inc.k. 15 ct.
-w.
RED ACTIE-ADRES:
GROOTE MARKT GOES
Adv.prljzen: geb. oplage 1.75 p. r. voor gew.
adv.; 4.75 p. r. voor Ing. Med. KI. adv. in 1'
prov. blad: 50 ct. voor 1-20 woorden. 10 ct. voor
iedere 5 woorden meer. alleen bij vooruitbetaling.
Gelegenheid tot plaatsen van adv in comb, van
prov. edities tegen sterk verminderde prijzen.
Bij contract bel. reductie. Vraagt lnl.: Uitgeverij
..Volk en Bodem" Kortenaerkade 10. Den Haag.
Onder de tegenwoordige omstandigheden moet het
van groot belang worden geacht, dat aan dezen tak
van tuinbouw meer aandacht wordt besteed dan tot
nu toe het geval is geweest.
Allereerst zijn deze tuinzaden noodig voor de eigen
groententeelt, welke overal In het teeken van uit
breiding staat en waarvoor het van groot belang is,
dat alles wordt gedaan om voldoende gezond en
rasecht zaad aan den tuinbouwer te verschaffen.
Maar daarnaast vormen de tuinzaden een "export
product, dat voor ons land van groote beteekenis
is, want de teelt van goed zaad vraagt niet alleen
veel arbeid, maar vooral ook deskundigen toege-
wijden arbeid, zonder dat hiervoor veel grondstof
fen noodig zijn, welke van elders moeten worden
ingevoerd. Wij zijn tot dien arbeid in staat, terwijl
voorts is gebleken, dat onze natuurlijke omstandig
heden, dus bodem en klimaat, er zich toe leenen om
een hoogwaardig product voort te brengen, want
de kwalitèit van onze zaden wordt geroemd en
onze zaadexporteurs zijn er dan ook in geslaagd er
een uitgebreiden export van in het leven te roepen.
Hoe trotsch we echter ook mogen zijn op hetgeen tot
nu toe werd bereikt, toch dienen wij een-open oog
te hebben voor het vele, dat er nog ter verbetering
kan worden gedaan. s
Het is om die reden, dat de nieuwe keuringsdienst
(N.A.K.G.) tot stand is gekomen en wel als een in
stelling, welke contróle zal uitoefenen niet alleen op
hetgeen wordt geteeld door hen, die zich daartoe
vrijwillig aanmelden, doch op de geheele tuinzaden-
teelt. De verplichte aansluiting van al degenen, die
tuinzaden verbouwen in grooter omvang dan voor
eigen gebruik noodig Is, wordt hierbij voorop ge
steld. Hierdoor is een orgaan in het leven geroepen,
dat op het geheel toezicht kan houden en ongetwij
feld opvoedend zal werken. Voorts heeft hij tot
taak den binnen- en buitenlandschen zaadgebruikers
een officiëele waarborg te geven, dat wét in om
loop wordt gebracht, ook met zorg is geteeld, ge
oogst en tot een goed handelsproduct bewerkt.
Daarnaast kan de wettelijke bescherming van den
kweekerseigendom er belangrijk toe bijdragen, dat
op ruime schaal nieuwe rassen met betere eigen
schappen worden gewonnen. Een rassenregister zal
worden ingesteld, waarin nieuwigheden kunnen wor
den ingeschreven. Hierdoor wordt het eigendoms
recht vastgelegd met alle voordeelen daaraan ver-_
bonden, zonder dat dit tot misbruiken aanleiding zal
geven. Zoo zal langs den weg van de instelling van
rassenlijsten de kwestie van het aanbieden van te
veel nieuwe rassen worden geregeld. Ook daar
dient immers tegen te worden gewaakt, omdat het
een algemeen economisch belang Is, dat alleen dan
een nieuwigheid in het verkeer wordt gebracht en
door den tuinbouwer in zijn bedrijf geteeld, indien
de verdiensten ervan zijn komen vast tè staan en
het ook een aanwinst is, dus een verbetering van
het bestaande.
Dit alies betreft verbeteringen op technisch gebied
liggend, maar ook zijn maatregelen op economisch
gebied noodzakelijk, wil de zaadteelt zich verder
gunstig ontwikkelen.
Zoowei in het belang van de binnenlandsche zaad
voorziening als van den export, dient er jnet be
trekking daartoe heel wat te gebeuren, vooral ook
op organisatorisch gebied.
In het bijzondeF.geldt dit voor de vele kleine zaad
telers, die als zgn. „vrije telers" zelfstandig tuin
zaden telen om deze tenslotte ter markt te brengen
en aan de zaadfirma's te verkoopen, welke deze
dan verder bewerken en verhandelen.
Sommige van hen hebben zich in een of meer pro
ducten gespecialiseerd en daar ook een eigen af
zet van opgebouwd; andere b.v. te Wijdenes heb
ben zich aaneengesloten en zij vormen met elkaar
in coöperatief verband één zaadbedrijf, dat van
voldoenden omvang is om ook zelf de bewerking
en verhandeling der zaden te verzorgen.
Het meerendeel teelt echter, voorzoover zij geen
contracten met de zaadfirma's hebben gesloten,
voor eigen rekening en ook naar eigen inzicht, zoo
wel wat de keuze der gewassen betreft als het
bepalen van den omvang van de verschillende teel
ten en wel zonder dat zij de afzetmogelijkheden
kunnen overzien.
Deze vrijheid van handelen l§ niet alleen gebleken
niet in het belang van deze kleine telers te zijn,
maar past ook niet bij een goed geleide zaadteelt.
OP GROND DAARVAN WORDT DAN OOK EEN VER
BOD VAN ZGN. VRIJE TEELT VAN OVERHEIDSWEGE
VOORBEREID EN ZAL BINNENKORT WORDEN DOOR
GEVOERD.
Reeds eerder Is hier sprake van geweest, want
vooral ook met het oog op de toekomst moet een
einde worden gemaakt aan den toestand, dat ge^en
behoorlijk verband bestaat tusschen omvang en aard
van de teelt en den afzet der producten, waardoor
de leidende instanties geen invloed kunnen uit
oefenen, terwijl het uiteindelijk tengevolge heeft,
dat de teler geen voldoende belooning voor zijn
arbeid ontvangt.
HET LIGT ECHTER WEL IN DE BEDOELING OM DE MO
GELIJKHEID TE OPENEN, DAT GROEPEN VAN VRIJE
TELERS, DIE ZICH NAAR NET VOORBEELD VAN WIJDE
NES ZOODANIG WETEN TE VEREENIGEN, DAT ZIJ DE
NOODIGE WAARBORGEN KUNNEN BIEDEN, DAT ZIJ
GEZAMENLIJK EEN GOED TOEGERUST BEDRIJF VOR
MEN, OOK ALS DUSDANIG TE ERKENNEN.
Naast hetgeen van de zijde van de Overheid wordt
gedaan, zullen dus de telers zelve zich ook krach
tig hebben in te spannen, omdat anders met de ge
nomen maatregelen niet zal worden bereikt hetgeen
mogelijk is.
De Inspecteur van den Tuinbouw en
het Tuinbouwonderwijs,
Ir. A. W. VAN DE PLASSCHE.
Mei 1942.
Ling elands chap in bruidstooi.
illSlP 1v -
a i5*
Foto-Kesler
