Een jaar
95
Land en Volk
in den omroep
VRIJDAG 1 AUGUSTUS
DE LANDSTAND
PAG. 8
95
Van ,/boerenafdeeling" met drie uitzendingen
per week tot de eerste afdeeling van den
Omroep, wier invloed in het geheele program
ma merkbaar is.
(Van onzen redacteur)
Wie in Hilversum een man van den Omroep wil ont
moeten, melde zich nimmer bij den portier van een
der studiogebouwen. In negen en negentig van de
honderd gevallen vangt hij bot, want de man, die hij
moet hebben is juist van studio D. naar studio A.
gesneld wanneer men bij D. aanbelt en bevindt zich
juist tusschen studio B. en studio C. wanneer men het
bij B. probeert .Er is een véél eenvoudiger middel.
Men wandelt slechts tegen zes uur naar die beroemde
gelegenheid aan den Gravelandschen weg, waar de
keuken nog altijd van niets iets weet te maken, de
vla's groot en radmig en het ijs zalig met zeven a's
pleegt te zijn. De Omroep weet dat en de Omroep is
daar, men is vreedzaam bijeen en schept even adem
na een dag van jachten.
En zoo was het heelemaal niets bijzonders, dat de
journalist van De Landstand, toen hij ietwat mis
troostig naar den zomerschen regen zat te kijken in
voornoemde gelegenheid, mistroostig omdat een bezoek
met de collega's van de Noord-Hollandsche Dagblad
pers aan een der studiogebouwen aan copy niet veel
anders had opgeleverd, dan wat iedere radioluisteraar
wel weet, iemand zag binnenstapen, die regen en
mistroostigheid deed vergeten.
Dirk van de Bospoort, de leider van de afdeeling Land
en Volk. Buit 'voor een jager naar nieuws voor den
boer
Enals oud-collega, die weet wat een vakbroeder
toekomt, en zijn vroeger bedrijf nog steeds een warm
hart toedraagt, 'getuige zijn eigen afdrukken van in
drukken in De Landstand, geen moeilijk te benaderen
slachtoffer
„Je treft het bijzonder, want Land en Volk draait
precies een jaar"!
„Daat zit wat in!"
Er zat wat in! Van de Bospoort heeft van den eersten
dag afzijn afdeeling met enthousiasme opgebouwd,
hindernissen als bergen genomen, veel lief, maar nog
veel meer leed ondervonden. Echter, wanneer hij na
een jaar de balans opmaakt, kunnen hij en... de boer
tevreden zijn.
Wat de Directeur-Generaal in zijn rede van 31 Maart
heeft gezegd, n.l. dat Land en Volk de eerste afdee
ling van den Omroep moet zijn, omdat zij gedragen
wordt door een volkschen geest, is geen frase ge
bleken te zijn. Land en Volk begon met drie uitzen
dingen per week als de ,,boerenafdeeling" van den
Omroep, thans verzorgd Land en Volk veertien uit
zendingen pér week, en als wij ons nu eens bijzonder
willen uitdrukken: haar zuurdeesem doordringt het
gansche dagelijks Omroepbrood!
De beteekenis van Land en Volk vindt uitdrukking
in de inwendige organisatie .De leider van Land en
Volk is in den loöp van dit jaar benoemd tot pro
gramma-adviseur voor volksche cultuur en agrarische
zaken. Daardoor kan hij bewerken, dat de volksche
geest, de geest van het hoerendom, steeds meer in
de programma's doordringt, dat stad en land elkaar
steeds meer zullen vinden.
Splitsing noodzakelijk
„Wanneer Land en Volk zoo groot is geworden, kan
de afdeeling het werk dan allemaal nog overzien?"
„Neen", antwoordde v. "d. Bospoort op onZe voor de
hand liggende vraag. „Land en Volk Zal worden ge
splitst in twee afdeelingen. De eene zal zich uitslui
tend bezighouden met de bedrijfsteehnische voorlichting
van boer, tuinder en visscher, de andere-zal de cul-
tureele programma's voor en van het boerenland ver
zorgen".
„Hoe is het met de belangstelling van de boeren zelf?"
„Die is groeiende van het oogenblik van de concen
tratie af. En dat is niet te verwonderen. Wat doen
Wij niet voor den boer? Wij begonnen met drie uit
zendingen: Landmanslust, een wekelijksche bedrijfs
reportage en een uitzending voor de commissie-Post-
huma over d'en Productieslag, nu hebben wij veertien
uitzendingen en grooten invloed op de andere program
ma's. Denkt U maar eens aan de groote boerenhoor-
spelen, de geleidelijke verandering in de muziekpro
gramma's en kleinkunstprogramma's.
„Is er juist bij de kleinkunstenaars niet te weinig
begrip voor hetgeen de boer vwerkelijk is en kan Op
tooneel is een boer nog veelal een pias!"
„Daar heeft U volkomen gelijk in, gaf v. d. Bospoort
toe, maar dat weten wij ook en daar zijn we hard mee
bezig /erandering in te brengen!"
„Hoe dan?"
„Op het oogenblik is er een cursus bij den Omroep
voor veelbelovende jonge kleinkunstenaars. Dezen nu,
is door verschillende kenners van het boerendom in
spreekbeurten een inzicht gegeven in het wezen van
den boer. Zoo hopen wij ook de kleinkunstenaars, die
tot heden over het algemeen zeer stedelijk waren
georiënteerd, ook al door den Joodschen invloed, tot
andere gedachten te brengen. U moet echter niet den
ken,- dat wij dit alles in een vloek en een zucht kun
nen bereiken!"
„U sprak over veertien uitzendingen. Welke zijn dat
dan?"
„Schrijft U maar op. Het is een heele waschlijst!"
Nemen we eerst de bedrijfsteehnische afdeeling, dan
krijgen we Woensdags de Landbouwbedrijfsreportage,
Vrijdags de Productieslag, Donderdags de grove tuin
bouw, verder het kwartier van den Landstand, waarin
H. II zal O. P. J. Damave spreken over „De Land
de vooraanstaande figuren spreken, de uitzendingen
over bijeenteelt, kleine tuinbouw, volkstuinders. Dan
de reeks uitzendingen door vooraanstaande figuren van
den dienst van de Directie van den Landbouw, welke
is begonnen met de radiorede van den Directeur-Gene
raal. De uitzendingen voor de visschers, de spiegels
van den dag, waarin we meermalen wat over den boer
hooren, de uitzendingen Landmanslust en Neerlands
Gouwen. Met ingang van September a.s. krijgen we
dan nog de Dinsdagsche uitzending streekcultuur van
1 uur tot half twee .waarin we een en ander vertellen
van kleine steden en dorpen. We hebben onze uitzen
ding de familie de Boer, waarin we den boer zoo on
gemerkt pog menige practische wenk geven en Dirk
van den Hul belicht in zijn serie „Als ik het voor het
zeggen had" de politieke consequenties van dezen tijd
voor den boer. En dan oefenen wij zoo in het algemeen
nogal wat invloed uit op de propaganda van bepaalde
feestdagen: Pinksteren, Paschen enz.
„De uitzendingen bij het Zonnewendefeest
„Juist, in die richting gaan we verder. We denken aan
uitzendingen over oogst- en zaaidagen. Ach, waar den
ken we eigenlijk niet aan!"
Van de Bospoort zei dit laatste met een liedje van
verlangen in zijn toon en dat merkte hij blijkbaar zelf,
want onmiddellijk liet hij volgen: „Als er maar niet
zulke groote moeilijkheden waren!"
„Technische f"
„O neen, technisch staan we nergens voor!"
Boerenspelers gevraagd!
We zitten alleen met een tekort aan schrijvers, dich
ters, voordragers en spelers, die uit het boerenland zelf
voortgekomen, het wezen van den boer kunnen uit
dragen. Zij zijn er heusch wel, maar ze zullen zelf
hun gaven niet bewust zijn, omdat ze cultureel te lang
in een andere richting zijn gedreven. Zoodra we heb
ben bereikt, dat de boeren meer nog dan nu, cultureel
met onze programma's meeleven, zullen ze er ook
actief aan mee willen werken".
„Hoe zal het van den winter gaan?"
„Dan moeten we er weer op rekenen", vertelde v. d.
Bospoort verder, dat er weer verkorting van den
avondzendtijd komt en dan moeten wij dus verschil
lende uitzendingen in de morgenuren opnemen. Nu is
dat erger dan het lijkt. De boer staat eerder op dan
de stedeling, wanneer wij, wat de bedoeling is, om
kwart over acht 's morgens direct beginnen, dus zoo
dra de nieuwsberichten zijn uitgesproken, zal iedere
boer, die dan nog versch is voor indrukken, wel rustig
kunnen luisteren. En dat zou ik doen ook, ik zeg dit
met nadruk, want wat wij dan zullen vertellen en doen
is van groot boerenbelang. Verder is er 's middags om
één uur over Hilversum II steeds een boerenuitzending.
Ook daar kan en moet de boer naar luisteren
We wisten nu al heel wat, maar naar één ding waren
wij toch nieuwsgierig, omdat wij er van andere zijde
over hadden hooren verluiden.
„Zijn er ook wat de radio betreft al plannen voor het
nieuwe Europa, en zoo ja wordt ook de boer daarin
betrokken?"
Toen lachte v. d. Bospoort geheimzinnig.
„Natuurlijk zijn er plannen", zei hij, „en goede plan
nen ook, maar over de finesses daarvan kan ik me
nog niet uitlaten. Er zullen zeker
„Europa-programma's"
komen, uitzendingen, waarin ook grooter aandacht
wordt gevraagd voor de boerencultuur in groot Euro-
peesch verband. Boeren uit verschillende landen zou
den huri indrukken kunnen uitwisselen, en wij zouden
kunnen wqzen op het feit, dat niet alleen handel en
scheepvaart ons land hebben groot gemaakt, maar dat
ook de boer zijn deel eraan heeft gehad, we zouden
kunnen vertellen van den groei van onzen zuivelpositie
onze rundvee- en paardenfokkerijenen niet te ver
geten over onze inpolderingen!"
„Allemaal fantasie of reeds voor een deel een vast
omlijnd plan?"
„Maar nou vraag je teveel", lachte v. d. Bospoort,
„doe je vulpen maar gerust dicht, ik ga naar moeder
de vrouw enmet vacantie!"
Wij gelooven, dat er wel zijn, die het minder verdiend
hebben een paar weken uit te rusten dan v .d. Bos
poort, de man, die ook in den Ned. Landstand een
bijzondere eneervolle plaats inneemt!
voor de week van 915 Augustus 1942
ZONDAG 9 AUGUSTUS van 8.15—8.30 uur over H. I
wordt in de serie „De zin van het boer-zyn" ge
sproken over: „De boer en zyn volk". Hierbij zal duide
lijk naar voren komen, welke groote rol de boer vervult
bij het volk.
MAANDAG 10 AUGUSTUS van 13.00—13.15 uur over
Hilv. II „Actueel Nieuws voor Boer en Tuinder", waar
bij zooals gewoonlijk aan een ieder een wenk wordt
gegeven.
DINSDAG 11 AUGUSTUS van 13.00—13.15 uur H. II
„Boerenland in Boek en Krant", waarin door Ds.
Eggink een roman wordt besproken uit het imkers
leven door Joanne Koppen, getiteld „Soet Heem". Van
19.0519.20 uur over H. I komt in de serie „De Boer,
de Productie en de Directie van den Landbouw" een
uitzending over „Het landbouwonderwijs in ons land",
waarin een rede wordt uitgesproken door den Inspecteur
van het landbouwonderwijs, Ir. Huizinga. Zooals U de
vorige keer kon hooren, wordt aan iedere afdeeling een
uitzending gewijd. Daarbij hoort U dezen keer iets over
het landbouwonderwijs.
WOENSDAG 12 AUGUSTUS van 13.00—13.15 uur over
H. II wordt een bezoek gebracht aan een boerderij
in de Geldersche Achterhoek, waarvan de eigenaar alles
heeft gelaten, zooals de voorouders de boerderij in ge
bruik hebben gehad.
Van 14.1514.30 uur over H. II komt in de serie „Uit
Neerlands Gouwen „Hae is nog neet in O'ol euver",
Een Limburgsche voordracht door J. Delsing.
Van 21.00—21.15 uur over H. II kunt U de Familie De
Boer weer beluisteren.
DONDERDAG 13 AUGUSTUS van 13.00—13.15 uur over
H. II zal O. F. J. Damave spreken over „De Land
stand nü".
VRIJDAG 14 AUGUSTUS van 10.40—11.00 over H. II komt
in de serie Streekcultuur een klankbeeldenreeks uit Zalt-
bommel, getiteld: „Een oude stad in de Bommeler-
waard", samensteller H. P. Wouwenaar.
Van 13.00—13.15 over H. I zal' Dr. H. de Haan, verbon
den aan het Instituut voor Plantenveredeling te Wage-
ningen spreken over „De rassenkeuze van zaaigranen".
Van 21.0021.30 uur over H. II komt in Landmans Lust
'n uitzending uit 't leven van Hubert Cornelisz. Poot,
geschreven door'Chr. Voltkamp. De titel van dit luister
spel is „De landman-dichter van Abtswoude".
ZATERDAG 15 AUGUSTUS van 13.00—13.15 uur over H. II
zal in het Visscherij-kwartiertje een lezing worden ge
houden door den Redacteur van de Visscherskrant R. van
der Veen over „De. Landstand voor de visschers".
Van 16.3016.45 over H. II zal de heer Herwig in de
rubriek „Kleine Tuinbouw" N spreken over „Klein fruit
in de liefhebberstuin".
Van 21.0021.15 uur over H. II besluit Dirk van den Hul
onze uitzendingen, waarbij hij dezen keer als titel heeft
gekozen: „Wat kost het een moeite, een zorg en een
vlijt". Zeer zeker zal hij hier spreken over het boeren
werk in al zyn geledigen.