Inmaken
Jachtwezen
Het bewaren van slaboonen en snijboonen
voor den winter
Voor de Landvrouwen
Een waarschuwend woord
VRIJDAG 4 SEPTEMBER
DE LANDSTAND
PAGINA 6
^^OK in den winter is er op het platteland versche
groente genoeg. We maken wel wat in voor onver
wachte gasten of om een gemakkelijk Zondagsmaal
te hebben. Meer niet! Liever wijden we onzen aan
dacht aan het inmaken van vruchten. De appels vor
men vrijwel ons eenig winterfruit en daarvan staat
de oogst er niet zoo goed voor. Ook willen We wat
meer afwisseling, vooral met het oog op onze kin
deren, die behoefte hebben aan veel vitaminen en
zouten. Beide stoffen zijn van het grootste gewicht
voor den groei en de gezondheid van het opgroeiende
geslacht en beide vinden we volop in versch fruit
en versche groenten, maar ook in geconserveerde
vruchtensappen.
Vooral sap van zwarte bessen is zeer vitaminerijk,
maar ook dat van roode bessen. De inmaaktgd hier
van viel echter in Juli. Nu maken we sap van prui
men, bramen, tomaten, vaiappels en peren en van
vlierbessen. Ja, die zwarte bessen, op het oogenblik
zijn ze nog groen en paarsrood, waar de spreeuwen
straks met veel lawaai van weten te genieten, zijn
heusch niet giftig. Knipt u in September gerust de
trossen af, wasch ze goed en zet ze met steel en
al in een gave pan met een bodempje water oj5
het vuur.
Als het sap goed uitgekookt is, laten we het op een
oude doek in een vergiet gelegd, uitlekken, koken
het, na nog eens zeven, enkele minuten op en vullen
hiermee de goed gereinigde flesschen (uitkoken of
in sodawater afwasschen heet water naspoelen).
De flesschen kurken, met een uitgekookte, liefst
nieuwe kurk en lakken. Klaar is u!
Is er geen flesschenlak of brievenlak meer te krij
gen, dan bindt u er nat cellophanepapier, door heet
water gehaald, overheen.
Zijn ook de kurken op, dan duwt u een stijve prop
vette watten stevig in den flesschenhals en bindt
hierover heen het dubbele cellophanepapier.
Nog steeds zijn er velen, die de inmaakmethode met
gekurkte flesschen niet aandurven. Ze zweren by weck-
flesschen. Maar hoe hebben onze grootmoeders dat dan
gedaan
Ik verzeker u, dat u bessensap, tomatensap en purée
rabarbermoes, kruisbessenmoes en vlierbessensap,
zelf meerdere jaren op deze manier kunt bewarun.
Denk er evenwel om, dat steeds uiterst zindelijk ge
werkt moet worden. De keuken, lichaam en handen,
kleeren als natuurlijk ook het inmaakmateriaal (dus
behalve de flesschen ook de scheplepel, trechter, enz.)
moeten uiterst zindelijk zijn.
Probeer ook niet door toevoeging van suiker of con
serveermiddel, bederf tegen te gaan. Als u er suiker
bij doet, gaat het sap juist gisten, wijnsteenzuur en
citroenzuur maken het sap nog zuurder en is bij ge
noemde soorten ten eenenmale overbodig. Het eenige
waar u extra op letten moet bij bessensap, is goed
zeven. Een pitje laat den inhoud van de flesch gisten,
de kurk springt er af en het sap zit tot aan den
zolder.
Sommige sappen als pruimensap, bessensap, appel
sap, enz. steriliseeren we liever. Maar Waar halen
we de weckflesschen vandaan? Heeft u nog bier-
fleschjes met zoo'n wit dopje en gummieringetje, of
Salatoma of Calvé-fleschjes met een keurige schroef-
dop? Van één onzer gouwleidsters vernam ik laatst
dat ze zelfs shampoofleschjes gebruikt had. Van
een ouden binnenband had ze ronde schijfjes ge
knipt, die precies pasten in den schroefdop.
Na vulling van de flesschen, die in dit geval natuur
lijk extra goed gereinigd waren, had ze den schroef
dop met gummi binnenplaatje stevig aangedraaid,
daarna weer een halve slag teruggedraaid en in een
pan of ketel met water geplaatst. Na 20 minuten
verhitten tot 80 C. werden de flesschen één voor één
uit de pan gehaald, fluks weer stevig aangeschroefd
en verder afgekoeld.
Deze methode kende ik reeds van de jampotjes met
binnendeksel en gummiring, waarin we ook zoo pret
tig kleine porties groenten kunnen steriliseeren, maar
dit was buitengewoon goed gevonden.
U weet toch allen, dat een weckketel niet strikt
noodzakelijk is? Een voldoende hooge pan, een oude
doek of een treeft op den bodem en u is klaar voor
het steriliseeren van groenten. Voor het pasteuri-
seeren van vruchten, d.w.z. verhitten tot 80 gr. C.
is een thermometer wel aanbevelenswaardig, maar
als u de temperatuur aan de luchtblaasjes goed kunt
schatten, komt u bij stevige vruchten ook klaar.
Ook kan men een tweede pan omgekeerd op de
eerste zetten, een oude doek voor opvullen van de
opening en af en toe de onderste pan met heet
water bijvullen, bij gebruik van hooge flesschen.
Nog één wenk wil ik u geven. Zet vooral Uw Inmaak
in een droge, koele, donkere kast. Plak overal
etiketjes met naam en datum op. Dat voorkomt ver
warring. Plezierige arbeid!
DEKKER
"Jet drogen van slaboonen is een zeer eenvoudige
bewerking en uitstekend om de slaboonen voor den
winter te bewaren. Slaboonen kunnen beter dan welke
groenten ook buiten in zon en wind gedroogd worden.
Om te voorkomen, dat zij bij het gebruik moeilijk gaar
worden en een hooismaak hebben, moeten zij, alvorens
gedroogd te worden, 3 min. koken. Men brengt vrij veel
water met zout aan de kook, stort de boonen daarin,
brengt het vlug weer aan de kook en laat de boonen
er 3 min. in koken. Dan neemt men de boonen eruit
en legt ze uit om snel af te koelen. Het water kan
men voor het voorkoken van de volgende portie boo
nen gebruiken. Wie groote hoeveelheden slaboonen Wil
drogen, moet deze n.l. bij kleine hoeveelheden tegelijk
voorkoken. Voegt men groote hoeveelheden tegelijk
aan het kokend water toe, dan koelt dit zoo sterk af,
dat het lang duurt eer het weer kookt, zoodat kans
bestaat, dat de boonen bijna gaar worden, wat vol
strekt niet mag.
Een korte beschrijving van het drogen van slaboo
nen volgt hieronder; eveneens het recept van zure
snijboonen.
Het is beter de snijboonen met een weinig zout en
karnemelk (zie onderstaande hoeveelheden) in te
maken, zoodat zij zuur worden, dan ze met veel zout
in te leggen. Zure snijboonen hebben n.l. meer voe
dingswaarde dan snijboonen uit het zout, doordat zij
niet zout zijn en daarom niet afgekookt behoeven te
worden, waarbij oplosbare voedingsstoffen verloren
gaan. Zure groenten zijn ook in andere opzichten ge
zonder dan groenten uit het zout. Zij zijn n.l. lichter
verteerbaar geworden door de omzettingen, die tijdens
het conserveeren optreden. De smaak van de zure
snijboonen is van zelf sprekend anders dan die van
snijboonen uit het zout, zij doet eenigszins aan die van
komkommer denken. Wie voor de eerste maal zure
snijboonen gaat inmaken, doet verstandig er eerst een
klein proefje van te nemen, door een kleine hoeveel
heid ïn een jampot in te maken en af te dekken «met
een doekje, schoteltje en een zwaar glazen voorwerp.
Na 5 6 weken zijn de boonen goed en kan men ze
probéeren. Vallen zij in den smaak, dan is het nog wel
mogelijk om meer in te maken. Wij vestigen in het
"J ET is mij gebleken, dat er nogal veelvuldig op
het gebied van ons Jachtwezen een bedenkelijke
„Act^ door Anti's" op touw is gezet, die voor de
„Heeren" Jagers, onder wier leiding dit verderfelijk
spel wordt gespeeld, wel eens ernstige gevolgen zal
kunnen hebben. Dan is Holland weer in last en
wordt er ach en wee geroepen over de barbaarsche
wijze waarop die arme „Heeren" op hun plaats wor
den gezet. Natuurlijk heeft de nieuwe tijd het dan
weer gedaan, zoodat als gewoonlijk naar hartelust
kan worden gescholden en getierd. Daarin munten
die Heeren Anti's uit, ook in de kringen der Ne-
derlandsche Jagers. Zij moeten thans goed beseffen,
wat zij doen, en zoo zij niet aanstonds weer tot be
zinning komen, tevens begrijpen, dat zij zelf de volle
verantwoordelijkheid voor hunne daden zulen moeten
dragen. Tot hen richt ik mijne woorden niet, omdat
deze lieden, die onder de heerschende omstandighe
den knoeien, roddelen en lasteren beschouwen als een
deugd, alleen door schade en schande zullen leeren
begrijpen, wat hun plicht in deze tijden is.
Mijne waarschuwende woorden richt ik tot de de
boeren in het algemeen en in het bijzonder hren, die
door de schoone leuzen van die „Heeren Jagers"
misleid, aan die actie hun medewerking verleenen
en zich zoodoende tevens blootstellen aan de ernstige
gevolgen.
Wat nu is de actie, door dit soort Jagers op touw
gezet Welnu, zeer in het kort gezegd, komt het
er op neer, dat zij in hun woonplaats een soort ver-
eeniging stichten, illegaal natuurlijk, van jagers, die
onder de heerschende omstandigheden geen jachtacte
noch geweer kunnen krijgen. Dat juist, mede door
hun eigen geroddel en hun vijandige houding tegen
over alles wat de gewijzigde omstandigheden ver-
eischen, zij zelf de oorzaak vormen, dat hun geen
geweer kon worden toevertrouwd, zal iedereen, be
halve natuurlijk hunzelf, volkomen duidelijk zijn. Dat
zij van de jacht zijn uitgesloten is logisch en billijk;
maar dat zij op deze wijze velen, die vermoedelijk anders
weer in het bezit van een acte en een geweer zouden
zijn gesteld, mede het slachtoffer doen worden,
schijnt hun niet te deren. Intusschen wordt natuur-
bijzonder de aandacht op de snijboonen in het zuur,
omdat men voor dezen inmaak weinig materiaal noo-
dig heeft. Snijboonen kan men ook drogen of sterili
seeren. Maar gedroogde groenten hebben toch altijd,
hoe goed men ook droogt, eenigszins hun smaak ver
loren, terwijl het gehalte aan vitamine C sterk ach
teruit gaat. Het steriliseeren van snijboonen kunnen
slechts zij doen, die inmaakglazen, deksels en goede
ringen bezitten en er wat brandstof voor kunnen mis
sen.
Het drogen van slaboonen
De slaboonen afhalen, wasschen en in ruim kokend
water en zout (2 lepels zout op een liter water) weer
aan de kook brengen en 3 min. koken. De slaboonen
goed laten uitlekken, koud laten worden en aan slin
gers rijgen. De slingers in zon en wind hangen tot
dat de boonen droog zijn, d.w.z. totdat zij stug en taai
aanvoelen; wanneer zij niet ver genoeg gedroog wor
den, gaan zij beschimmelen. De boonen in papieren
zakken bewaren. Voor het gebruik behoeven deze boo
nen niet geweekt te worden.
Zure snijboonen
Per kg. snijboonen: 12 gr. zout en 1 lepel karnemelk.
De boonen afhalen, wasschen, fijn snipperen en met
zout en-de karnemelk zoo lang krieden tot pekel (oplos
sing van zout en water) gevormd wordt. De boonen
overdoen in een Keulschen pot, onbeschadigde emaille
emmer of waterdicht eiken- of beukenhouten vat, en
stevig aandrukken. Een schoonen doek er op leggen,
deze langs de kanten instoppen, een plankje en een
steen erop plaatsen en voor het stof een doek, bord
of deksel op den pot leggen. De pot op een koele,
vorstvrije plaats laten staan en na 14 dagen de kim-
laag (schimmel), die zich op den pekel boven het
doekje gevormd heeft, verwijderen. Steen, plankje en
doek schoon wasschen en weer op de snijboonen leg
gen en deze bewerking herhalen, wanneer dit noodig
blijkt.
Na 6 8 weken is deze inmaak goed. Hij kan onge
veer 7 maanden bewaard worden. Er voor zorgen, dat
de snijboonen onder het vocht blijven staan, zoo noo
dig wat water, waarin een weinig zout O-Vz lepel op
een liter) is opgelost, toevoegen.
lijk weer de geheele schuld van alles geladen op de
ruggen van allen, die zich ten dienste stellen aan
den opbouw van ons Vaderland. Het is daarbij onver
schillig of zij dit doen als medewerker aan den Land
stand, als lid der N. S. B. of hoe dan ook den nieu
wen tijd toegedaan. Het is in de oogen van die anti-
heeren-jagers alles even erg!
Tot op zekere hoogte zou ons hun actie nog onver
schillig kunnen laten. Het zou een verschijnsel zijn
van dezen tijd; een uiting van verwarde en benepen
geesten, van teleurgestelden en kortzichtigen, zooals
wij die reeds zoo veelvuldig hebben medegemaakt^
Maar wat doen de Heeren? Namens hunne veree-
niging wenden zij zich tot de grondbezitters en de
boeren in hun omgeving, om van dezen de
jacht te pachten, hoewel zij weten, dat zij zelf noch
hun vrienden, zullen mogen jagen. Wat beoogen
zij Willen zij door hun actie de bezettende macht
dwingen om ook hen, als gevolg van een sterk toe
genomen wildschade, weer een geweer toe te ver
trouwen? Dat ware toch al te dwaas gedacht! Wil
len zij door alle jachtgronden te pachten, allen, die
thans jachtgerechtigd zijn, nu en voor later van
d)e jacht uitsluiten? Ook dat zal blijken slechts een
wenschdroom te zyn, die niet in vervulling zal gaan.
Maar wat die Heeren precies beoogen, kan ons
slechts zijdelings interesseeren. Wat ons wel interes
seert en waarvoor wij die Heeren thans reeds aan
sprakelijk stellen, is, dat zij er naar streven, anderen,
die tot jagen gerechtigd zijn, te beletten het grond
bezit der boeren te betreden, het wild aldaar af te
schieten en het schadelijk gedüerte te dooden. Zij
brengen zoodoende willens en wetens de voedselvoor
ziening, in het bijzonder der stedelijke bevolking, waar
toe ook zij grootendeels behooren, ernstig in gevaar
en zij keeren zich zoodoende tegen de belangen van
de bezettende macht! Zij sporen door hun actie
onze bodembewerkers tot medewerking daartoe aan.
Bovendien is het toch wel zeer duidelijk, dat de boe
ren, die inderdaad hun medewerking aan dit
gedoe zouden willen verleenen, op deze wijze willens
en wetens hun gewassen aan ernstige schade zul
len blootstellen en dat zij dtoor hun eigen toedoen