Zaaizaadregeling 1942-1943
maakt bekend l
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening
VRIJDAG 11 SEPTEMBER
DE LANDSTAND
PAGINA 13
5. Gemengde kunstmeststoffen:
Nitrophoska I. G.; stikstofkalkphosphaat;
monsalpeter.
klik
De kunstmest werd! aan de dieren gegeven op dezelfde
manier zooals dit in de practijk zou kunnen voor
komen. Hiervoor werd groenvoer en graan met kunst
mest vermengd. Dit graan komt overeen met het in
kunstmestzakken bewaarde. Daarnaast werden graan
korrels in water met kunstmest gevoerd. De kunst
mest blijft beter aan vochtige korrels zitten, terwijl
verder de invloed van gedeeltelijk opgeloste kunst
mest op het slijmvlies van maag en darm werd na
gegaan.
De dieren kregen met één of drie dagen tusschenpoos
ofwel het- behandelde groenvoer, of het graan in water.
Een deel van de proefdieren werd bij het begin van
van de proef een theelepel (25 gr.), later het dubbele
(tot 10 gr.) per voeding gegeven. Totaal werden 14
voedingen per düer en per kunstmeststof verstrekt,
zoodat per dier tot ongeveer 80 gr. kunstmeststof
werd opgenomen.
Het resultaat was zeer verrassend. Geen der proef
dieren werd ziek of stierf. De gezondheidstoestand
was zoowel gedurende, alsook na de proef normaal.
De eetlust en de spijsvertering vertoonden geen ver
schillen met dte op normale wijze gevoerde controle-
dieren. Een deel van de proefdieren werd na afloop
van de voederproef gedood en eerst met het bloote
oog inwendig op afwijkingen onderzocht. Darm en
maag ontstekingen konden in geen enkel geval ge
constateerd worden. Ook de nieren, lever, milt, hart
en longen waren geheel normaal.
Met de microscoop konden echter bij enkele dieren
geringe veranderingen in het maag en darmvlies
worden waargenomen, die echter niet ernstig genoeg
waren om de gezondheid van het dier te schaden.
Wat de verschillende kunstmestsoorten betreft, kwam
Seek tot de volgende conclusies:
1. Stikstofhoudende kunstmeststoffen
Zwavelzure ammoniak, kalkammoniak, kalksalpeter en
ammonsulfaatsalpeter verdragen de konijnen zondter
welke schade ook.
Een met kalksalpeter gevoerd konijn, dat 2.1 kg.
woog bij het begin van de proef, nam gedurende
de eerste acht dagen 100 gr. in gewicht toe en bleef
tot het einde van de proef op dit gewicht.
Alleen bij de dieren die met kalkstikstof en met
natronsalpeter werden gevoerd, konden bij het micros
copische onderzoek geringe veranderingen in het slijm
vlies van de maag en deels ook in dat van de darm
worden waargenomen. Het was echter niet zeker,
of deze veranderingen inderdaad aan de kunstmest-
voeding moeten worden toegeschreven.
2. Phosphorhoudende kunstmeststoffen
Hoewel een dier in twaalf dagen 120 gr. Thomas-
slakkenmeel opnam, konden geen afwijkingen worden
waargenomen.
3. Kalihoudende kunstmeststoffen
De met kalizout 40 pet. en patentkali gevoerde dieren
vertoonen aan het slijmvlies van maag en darm on-
beteekenende veranderingen, die -met het bloote oog
niet zichtbaar zijn. Ontstekingen werdten niet waarge
nomen.
4. Kalkhoudende kunstmest
Koolzure kalk veroorzaakte geen afwijkingen.
5. Gemengde kunstmeststoffen
Ook Nitrophoska 1. G. veroorzaakte geen storingen.
Een met stikstof kalkphosphaat gevoederd dier nam
gedurende de proef nog in gewicht toe. Kaliammon-
salpeter beschadigde de darm en maag onbeteekenend.
In het algemeen kan men zeggen, dat bij deze proeven
met kunstmest in tegenstelling met de verwachtingen
op grond! van de genoemde literatuuropgaven, geen
enkele schadelijke invloed op de gezondheid kon wor
den vastgesteld. Proeven met andere kunstmeststoffen
zijn onder leiding van Dr. Seek in voorbereiding.
Voor de practijk beteekenen bovenstaande resultaten
dat het gevaar voor kunstmestvergiftiging gering
schijnt te zijn. Dit wil echter nog niet zeggen, dat
men gerust slordig met kunstmest bij konijnenvoer
mag zijn. Het doel van de practische konijnenvoeding
is om zoo zuiver en zoo goed mogelijke voedingsstof
fen aan de dieren te verstrekken, teneinde de ge
zondheidstoestand der dieren zoo goed mogelijk te
houden en niet op allerlei manieren te probeeren of
men het konijn ook dood kan krijgen. Zelfs al is
het risico gering, toch mag dit nooit tot slordigheid
bij de voeding leiden.
Rijksvoorlichtingsdienst voor de Pluimvee
teelt van de Directie van den Landbouw
te Beekbergen.
Het bedrijfschap voor Zaaizaad en Pootgoed maakt
bekend, dat voor het seizoen 19421943 de hiervol-
gende zaaizaadregeling zal gelden:
Door den N. A. K. te velden en op party goedgekeurde
zaaigranen, zaaipeulvruehten en fijne zaaizaden.
In principe zal ook dit jaar slechts de handel in door
den N. A. K. te velde en op partij goedgekeurde zaai
granen, zaaipeulvruehten en frjne zaaizaden zijn toege
staan. Deze zaaizaden kunnen onder de bekende ver-
voersvoorsehriften door den handel bij de telers wor
den aangekocht tegen de door het Bedrijfschap voor
Zaaizaad en Pootgoed vast te stellen prijzen.
Niet te velde door den N. A. R. gekeurde zaaigranen,
zaaipeulvruehten en fijne zaaizaden.
Wanneer verwacht wordt, dat een tekort aan door
den N. A. K. te velde en op partij goedgekeurd^ zaai
zaden zal optreden, zal tijdig worden overgegaan tot
het vrijgeven van niet te velde goedgekeurde par
tijen. Deze partijen zullen echter eerst in den handel
mogen worden gebracht, nadat ze door den N. A. K.
op partij gekeurd en na goedkeumig geplombeerd zijn.
Om te voorkomen, dat het te velde en op partij
door den N. A. K. goedgekeurde zaaizaad concurrentie
ondervindt, van het alleen op partij gekeurde zaad,
zal op dit laatste een heffing worden gelegd, waar
door de prijs van dit zaad, ongeveer op hetzelfde
prijsniveau komt, als dat van de goedgekeurde 2de
en oudere nabouwzaden. Deze heffing, welke voor
elk product nog nader zal worden vastgesteld, moet
betaald zijn alvorens tot plombeering wordt overge
gaan. In afwijking van de regeling van het vorige
jaar, zal het den handel dit jaar niet toegestaan zijn,
behoudens in door het Bedrijfschap voor Zaaizaad en
Pootgoed nader aan te wijzen gevallen, niet door den
N. A. K. te velde goedgekeurde granen, peulvruchten
en fijne zaden van de telers te koopen. Dit laatste
geldt niet voor koolzaad waarvoor reeds een eenigs-
zins afwijkende regeling werd bekend gemaakt. Door
de Provinciale afdeeling van het Aan- en Verkoop
bureau voor Akkerbouwproducten (P. I. C. A.) zal
echter een voldoende reserve van voor uitzaai ge
schikte partijen ongekeurde granen, peulvruchten en
zaden worden aangelegd, uit welke reserve de handel
zoo noodig zal kunnen putten.
Bovendien kan de handel aan de Provinciale afdee-
lingen van het Aan_ en Verkoopbureau (P. I. C. A.'s)
verzoeken van hem bekende telers partijen, waarvan
hij weet, dat ze voor zaaizaad geschikt zijn, voor
hem te reserveeren.
Overeenkomsten
In afwachting van de nieuwe regeling, welke het be
drijfschap voor Zaaizaad en Pootgoed hiervoor zap
treffen, zal voorloopig de handel in zaaigranen, zaai
peulvruehten en fijne zaaizaden zijn toegestaan aan
die handelaren, die een overeenkomst resp. voor zaai
granen, zaaipeulvruehten en zaailijnzaad met den Ne-
derlandschen Akkerbouw Centrale hebben afgesloten.
Quoteering.
De handel in zaaigranen zal niet worden gequoteerd.
Echter is in de zaaizaadverordening 1942, waarvan
de publicatie binnenkort is te verwachten een bepaling
opgenomen, die het de Bedrijfschap voor Zaaizaad en
Pootgoed mogelijk maakt een ieder te verplichten zijn
voorraden zaaizaden geheel of gedeeltelijk in te leve
ren. Zulks zal b.v. kunnen geschieden wanneer naar
het oordeel van het Bedrijfschap een handelaar door
zijn handelingen een goede zaaizaadvoorziening in ge
vaar brengt. De handel in zaaipeulvruehten zal wor
den gequoteerd volgens nader aan den betrokken
handel mede te deelen richtlenen. Binnenkort zal aan
eiken handelaar in peulvruchten, die een overeen
komst zaaipeulvruehten met den N. A. C. heeft afge
sloten, worden medegedeeld, welke quantum door
hem in het a.s. seizoen mag worden verhandeld.
Afleveringen zaaipeulvruehten
aan volkstuinders
Aflevering van zaaipeulvruehten aan vólkstuinders is
tot nader order verboden. Eveneens zijn voorloopig
verboden afleveringen aan detaillisten en zaadwinkels,
die deze peulvruchten afleveren aan volkstuinders.
Een regeling van dezen handel zal nog nader worden
bekend gemaakt.
Zaaizaadregeling lijnzaad
Deze zal nog nader worden bekend gemaakt.
Handel van boer tot boer
De handel van boer tot boer blijft toegestaan. Er
mag slechts zaaizaad van eigen oogst wordten ver
handeld. Te velde goedgekeurde granen, peulvruch
ten en zaden mogen slechts, nadat ze definitief ge
plombeerd zijn, worden afgeleverd. Niet te velde
goedgekeurde granen, zaden en peulvruchten mogen
eerst worden afgeleverd wanneer deze handel door het
Bedrijfschap voor Zaaizaad en Pootgoed is vrijgege
ven. Deze niet te velde goedgekeurde partijen moeten
eveneens door den N. A. K. op partij zijn goedge
keurd en geplombeerd. Het plombeeren geschiedt eerst,
nadat de verschuldigde heffing is betaald.
Hooge boeten door den tuchtrechter
opgelegd
Landbouwers en veehouders, die him plichten ten aan
zien van ons volk in ernstige mate verzaken, hebben
zich, bij ontdekking van hun met de voor hen gel
dende voorschriften strijdige handelingen, voor den
Tuchtrechter te verantwoorden. Met het nijpender wor
den van de voedselpositie worden bedoelde handelin
gen hun steeds zwaarder aangerekend. Reeds eerder
zjjn gevallen gemeld, waarin veehouders, die niet al
hun beschikbare melk aan een melkverwerkend of
standaardisatiebedrijf afleverden, zich hooge boeten
zagen opgelegd.
Dezer dagen veroordeelde de Tuchtrechter te Assen
een veehouder te Meppel voor bovengemeld feit tot
1000.boete. De Tuchtrechter te Arnhem legde
een landbouwster te Haaften voor hetzelfde feit even
eens een geldboete van ƒ1000.op; zij had bo
vendien, terwijl zij daartoe niet gerechtigd was, een
hoeveelheid kaas bereid.
In een ernstiger geval veroordeelde de Tuchtrech
ter te Alkmaar twee gebroeders, landbouwers te
Sloten (gem. Amsterdam), resp. tot een geldboete
van ƒ6000.en ƒ3000.Een landbouwer te Win
terswijk had gedurende een lange periode zelf zonder
vergunning melk gestandariseerd en deze melk, zonder
daarvoor distributiebescheiden in ontvangst te nemen,
verkocht. Hij zag zich door den Tuchtrechter te Am-
hem een geldboete van ƒ2.000.opgelegd.
Een boete van niet minder dan ƒ7.000.werd opge
legd aan een kaashandelaar te Arnhem, die op een
hem door den Zuivelcentrale toegezonden formulier
moest opgeven de hoeveelheid kaas, die hij van be
paalde categorieën handelaren had aangekocht. Deze
hoeveelheden had hij veel te hoog opgegeven. Be
halve met een geldboete van ƒ7000.werd hij nog
gestraft met onvoorwaardelijke schrapping als ge
organiseerde bij de Zuivelcentrale voor den tijd van
één jaar.
Melkveehouders tot hooge boeten
veroordeeld
Steeds straffer worden de melkveehouders, die de
door hen gewonnen melk niet op regelmatige wijze
in het distributieproces brengen, aangepakt. Wanneer
geconstateerd wordt, dat een melkveehouder in strijd
met de bepalingen, die voorschrijven, dat hij de melk,
die hij niet voor gebruik in eigen gezin of op eigen
bedrijf noodig heeft aan een zuivelfabriek of standaar
disatiebedrijf moet leveren, zijn melk aflevert aan
slijters of rechtstreeks aan consumenten, dan zal hij
zich, nadat een tuchtrechterlijke verklaring is opge
maakt, voor den tuchtrechter hebben te verantwoor
den. Zoo verscheen dezer dagen voor den Tuchtrechter
te Arnhem een melkveehouder uit Zoelen (Gelderland),
die van 1 December 1941 tot 4 Mei 1942 de op zijn
bedrijf gewonnen melk aan een melkslijter had afge
leverd. Hij is veroordeeld tot betaling van een geld
boete van 1000.
Denzelfden dag stond voor den Tuchtrechter te Arp-
hem terecht een melkveehouder uit Tiel, die van 7
October 1941 tot en 1 Juni 1942 hetzelfde, feit had
gepleegd en bovendien van den slijter, aan wien hij
de melk leverde, een hoogeren prijs' voor zijn melk
bedong, dan hij van de fabriek zou hebben ontvan
gen. Deze man werd veroordeeld tot 1500 boete.
