Stad- en landkaarten
w EDEROM loopt een oorlogszomer ten einde;
weer zullen binnen enkele weken de eiken, beuken
en kastanjes hun vruchten afwerpen. En wederom
heeft dte overheid gemeend deze vruchten, die in
normale tijden reeds een gewild artikel vormden,
niet verloren te moeten laten gaan.
Ook dit jaar inzameling van eikels,
beukenootjes en kastanjes
VRIJDAG H SEPTEMBER
DE LANDSTAND
PAGINA 13
P E Secretaris-Generaal van het Departement van
Landbouw en Visscherij maakt in aansluiting op het
geen destijds is gepubliceerd met betrekking tot dte
uitreiking van z.g. „stad", en „land"-kaarten bekend,
dat met ingang van Zaterdag 5 September a.s. het
onderscheid tusschen genoemde kaarten zal gelden
ten aanzien van aardappelen, boter en melk. Dit brengt
dus mede, dat de met ingang van genoemden datum
voor het koopen van aardappelen, boter en melk
geldig te verklaren bonnen der „land"-kaarten niet
voor het koopen van die artikelen gebruikt kunnen
worden in het z.g. stadsgebied. Dit gebied omvat de
distributiekringen, waarin „stad"-kaarten zijn uitge
reikt. Omgekeerd mogen echter de bonnen der
„stad"-kaarten wel gebruikt worden in plattelands
gebied, d.i. dus gebied, waarin „land"-kaarten ztfn
uitgereikt.
Voor andere levensmiddelen dan aardappelen, boter
en melk geldt het onderscheid tusschen „stad"- en
„land"-kaarten niet. De voor deze andere levensmid
delen aan te wijzen bonnen blijven derhalve, evenals
tot dusverre, in het geheele land geldig, ook al zijn
de kaarten, waarop zij voorkomen, verschillend van
opdruk al naar gelang zij in „stad"-gebied of in „land"
gebied zijn uitgereikt.
De boven omschreven regeling brengt uit den aard
der zaak mede, dat distributiediensten, welke onder
het „stad"-gebied vallen, bij het verstrekken van toe
wijzingen voor aardappelen, boter en melk, behoudens
de hieronder te vermelden uitzondering, geen „land"-
bonnen van de betrokken detaillisten in ontvangst
zullen nemen.
In verband met het in gebruik nemen der „stad-" en
„lancT'-kaarten zfn voorts bijzondere maatregelen ge
troffen ten behoeve van personen, die verhuizen van
„land"-gebied naar „stad"-gebied, van schippers en
woonwagenbewoners, van in „stad"-gebied gedéta-
cheerde marechaussee's en van hen, die tijdelijk in
„stad"-gebied verblijven.
Wie van „land"-gebied naar „stad"-gebied verhuist,
kan zijn bonnen voor aardappelen, boter en melk op
vertoon van het gewijzigde persoonsbewijs bij den
plaatselijken distributiedienst van zijn nieuwe woon
plaats ruilen voor rantsoenbonnen, welke zoowel in
„stad"-gebied al is in „land"-gebied geldig zijn. Bij
verhuizing van een gezin moet het gewijzigde per
soonsbewijs van het gezinshoofd worden overgelegd!.
Personen, die in verband met oorlogsomstandigheden
worden geëvacueerd van „land"-gebied naar „stam
gebied, kunnen hun „land"-bonnen ruilen voor „stad"-
bonnen op vertoon van een desbetreffende verklaring
van den distributiedienst van de plaats, waaruit zij
afkomstig zijn.
Schippers en woonwagenbewoners, die „land"-kaarten
hebben ontvangen, kunnen de bonnen voor aardappelen
boter en melk bij een tot het „stad"-gebied behoo
renden distributiedienst ruilen voor rantsoenbonnen.
Schippers dienen daarbij met het z.g. bruine bevrach
tingsboekje of het z.g. grijze olieboekje aan te too-
nen, dat zij met hun gezin aan boord wonen. Mare
chaussee's kunnen bij detacheering in „stad"-gebied
op vertoon van een desbetreffende verklaring van
hun commandant hun bonnen voor aardappelen, boter en
melk ruilen bij den distributiedienst van de gemeente,
waar zij gedetacheerd zijn. Voor het geval bewoners
van „land"-gebied tijdelijk in „Stad"-gebied verblijven,
worden zij zoo noodig, in de gelegenheid gesteld een
of meer „land"-bonnen voor aardappelen, boter en melk
bij den plaatselijken distributiedienst van hun tijdelijke
verblijfplaats de ruilen voor rantsoenbonnen.
Met nadruk wordt, er de aandacht op gevestigd, dat
de distributiedienst slechts op verzoeken tot het
ruilen van „land"-bonnen voor rantsoenbonnen kunnen
ingaan, indien daarbij de distributiestamkaarten van
de betrokken personen worden overgelegd.
Te weinig haver en erwten
ingeleverd
Landbouwer tot ƒ2000.boete veroordeeld
Niet alleen veehouders, die te weinig melk inleveren,
worden krachtig aangepakt, doch ook landbouwers,
die een gedeelte van hun oogst langs onwettige kana
len van de hand doen en niet bij de Provinciale In
koop Centrale van Akkerbouwproducten inleveren, zien
zich den laatsten tijd tot hooge boeten veroordeeld.
Zoo heeft zich dezer dagen voor den Tuchtrechter
te Tilburg een landbouwer uit Zegge (gem. Rucphen)s
te verantwoorden gehad, die op grond van de dorsch-
crjfers van zijn bedrijf en andere factoren een hoeveel
heid haver en erwten van oogst 1941 voorhanden of
in voorraad had moeten hebben, die hij dien dag echter
biet ter beschikking van de P. I. C. A. had.
De Tuchtrechter heeft den man op dien grond ver
oordeeld tot betaling van een geldboete van ƒ2000.
Het „stad"-gebied omvat de gemeenten, welke be-
hooren tot de navolgende distributiekringen:
Alkmaar, Almelo, Amersfoort, Amsterdam, Apeldoorn,
Arnhem, Assen, Beverwijk, Bloemendaal, Breda, Bus-
sum, Delft, Deventer, Dordrecht, Eindhoven, Enschede,
Goes, Gorinchem, Gouda, 's-Gravenhage, Groningen,
Haarlem, Harlingen, Heemstede, Heerlen, Helmond,
Hengelo, 's-Hertogenbosch, Hilversum, Hoorn, Kerk-
rade, Leerdam, Leeuwarden, Leiden, Maassluis, Maas
tricht, Meppel, Middelburg, Nijmegen, Oegstgeest, Ol-
denzaal, Purmerenö, Roermond, Roosendaal, Rotterdam,
Rijswijk, Schiedam, Sneek, Steen wijk, Tilburg, Utrecht,
Veendam, Velsen, Vlaardingen, Vlissingen, Voorburg,
Wassenaar, Weesp, Woerden, Wormerveer, Zaandam,
Zwijndrecht» Zwolle.
Zooals uit het bovenstaande is af te leiden, behoeft
de nieuwe regeling voor het publiek geen bijzondere
bezwaren op te leveren. De eenigen, die er rekening
mee dienen te houden, zijn feitelijk de houders van
„landkaarten", die in een „stadgebied" boter, melk
of aardappelen wenschen te koopen, want dat zijn
vooralsnog de epnige artikelen, waar het onderscheid
voor geldt.
Iemand van het platteland, die geregeld voor zaken
Evenals het vorig jaar, is ook nu weer de inzameling
van eikels, beukennootjes en kastanjes van Rijks
wege geregeld. Vele ijverige rapers hebben den vo-
rigen nazomer een aardig daggeldje verdiend en de
Overheid heeft de beschikking gekregen over een aan
merkelijke hoeveelheid dezer boschvruchten. Thans
staat de oogst van deze vruchten er, naar men ver
wacht, heel wat beter voor dan toen, zoodat de nieuwe
inzamelcampagne een aanmerkelijke bijdrage kan zijn
voor de voedselvoorziening van ons volk. Immers de
beukenootjes zullen behoudens een klein gedeelte,
dat voor zaaidoeleinden zal worden gebruikt olie
kunnen opleveren, dïe voor de vetvoorziening van ons
volk in den komenden winter van groot belang kan
zijn. Daar de vetpositie thans moeilijker is dan het
vorige jaar, klemt de noodzaad om alle bronnen vol
ledig uit te buiten, nu te meer, zoodat zg, die gaan
rapen en hun oogst brj de agenten inleveren, ervan
overtuigd kunnen zijn, een wezenlijke bijdrage aan de
voedselvoorziening van ons volk te leveren.
De eikels zullen hoofdzakelijk voor zaaidtoeleinden
worden gebezigd; ook herbebossching is van groot
zij het indirect belang voor onze voedselvoorzie
ning. De kastanjes ten slotte zullen worden verwerkt
tot veevoeder, evenajs de resten van de beukenootjes,
nadat de olie er aan is onttrokken.
Het is duidelijk, dat dergelijke waardevolle voort
brengselen van onze bosschen en lanen niet mogen ver
gaan en niet te hooi en te gras door particulieren
mogen worden verwerkt. Alléén wanneer de verwer
king goed geregeld is en oordeelkundig geschiedt,
kan daaruit het hoogste rendement voor ons volk
worden verkregen; daarom heeft het Aan- en Verkoop
bureau van Akkerbouwproducten (A. V. B. A.), Be-
zuidenhoutscheweg 15, 's-Gravenhage, de leiding van
de inzamelingscampagne.
Het land is voor de inzameling verdeeld in tien distric
ten, waarvan aan het hoofd van elk een hoofd
agent staat. Als zoodanig zijn aangewezen deskun
digen op het gebied van boschbouw, boomkweekerrj
en zaadteelt. In een officieele publicatie, elders in dit
blad opgenomen, zijn de namen en adressen dezer
hoofdagenten vermeld.
De hoofdagenten hebben in het algemeen tot taak,
maatregelen te treffen voor de inzameling in hun
werkgebied en voor het vervoer naar de verwerkers.
Onder goedkeuring van het A. V. B. A. zullen de
hoofdagenten een voldoend aantal agenten aanstel
len, waarbij zij uit den aard der zaak aan die stre
ken, waar zich vele eiken, beuken en kastanjeboomen
bevinden, speciale aandacht zullen wijden
Als agent kunnen fungeeren personen, die in zekere
mate van de desbetreffende producten op de hoogte
zijn en over een voldoende opslagruimte beschikken.
Hebben zij zich ook reeds vroeger met deze soort
arbeid beziggehouden, dan is dit natuurlijk een aan
beveling. Wie agent wil worden, moet zich niet met
op reis gaat, kan zich voor boter naar gewoonte van
de noodige wisselbonnen voorzien. Hij zal er alleen
aan moeten denken, dat hij zijn gewone boterbon thans
moet inruilen in een „landgebied" of op het distributie
kantoor in zijn woonplaats. Aardappelbonnen zijn in
een hotel of restaurant niet noodig en voor koffie
of thee worden daar geen melkbonnen vereischt. Hou
ders van „land"-kaarten, die in de stad gaan logee-
ren, zullen meestal wel een kluitje boter meenemen,
in plaats van een boterbon. Willen zij wat langer
blijven, dan kunneD zij naar het distributiekantoor
in de stad gaan, om daar hun bonnen voor aardappelen
boter en melk ot taptemelk, te ruilen voor rantsoen
bonnen. Zij moeten er vooral om denken, hun stam
kaart mee te brengen.
Schippers en woonwagenbewoners zullen, zooals men
kan nagaan, van den nieuwen maatregel ook weinig
hinder ondervinden, want als zij geen „stad"-kaarten
hebben, waarvan alle bonnen overal geldig zijn, is
het meestal wel mogelijk, op him doortocht in een
of ander dorp, melk of aardappelen, te halen. Dit
bespaart hun den gang naar het stedelijk distributie
kantoor, want alle andere artikelen kunnen zij op
hun „land"-bonnen ook in de stad koopen.
het A. V. B. A., maar met den hoofdagent van de
streek, waar hij woont, in verbinding stellen.
Een ieder die dit wil, kan rapen. Men heeft hier
voor geen vergunning noodig en zal een nader vast
te stellen prijs van de agenten ontvangen bij inleve
ring. Natuurlijk zullen de vruchten moeten voldoen
aan de eischen die agenten zullen stellen. Zij zullen
in het algemeen zoo droog mogelijk moeten zijn,
zoodat geen schimmel of broeiing kan ontstaan en
zij zullen vrij moeten zijn van doppen of bolsters, zand,
steenen en ander vuil.
Voor het vervoeren, doen vervoeren, afleveren, doen
afleveren, bewerken of verwerken van eikels, beuke
nootjes en kastanjes zal een vergunning noodig
zijn, doch de rapers behoeven deze vergunning niet,
wanneer zij hoeveelheden, kleiner dan 60 kilogram,
naar den agent vervoeren of aan hem afleveren.
De bezitters van afgesloten, particuliere terreinen
zijn verplicht, om, zoodra de hoofdagent dit eischt,
de vruchten aan den plaatselijken agent af te leve
ren. Wenschen de grondbezitters ze niet zeiven te
laten verzamelen, dan moeten zij toestaan, dat rapers
die de agent zaï aanwijzen, de vruchten zulien ver
zamelen. Hierbij zal tegen beschadiging van parken,
enz. worden gewaakt.
Uit het bovenstaande is het wel duidelijk geworden
van welk een groot belang de inzameling van eikels
beukenootjes en kastanjes wordt geacht. Daarom
worden alle landgenooten, die daartoe in de gele
genheid zijn, opgewekt om, wanneer het tijdstip ls
aangebroken, hun medewerking te verleenen "en aan
de inzameling hun beste krachten te wijden.
Hoofdagenten inzameling kastanjes,
beukenoten en eikels
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oor
logstijd maakt bekend!, dat voor de inzameling van
Rijkswege van kastanjes, beukenoten en eikels tot
hoofdagent zijn aangesteld voor: 1. Groningen, de N.V.
E. Kloosterhuis te Veendam, Benedeh Oosterdiep 101;
2. Friesland, de firma D. B. Schroor, te Beetster-
zwaag, Hoofdstraat 149; 3. Drenthe, de N. V. F.
Benes, Commissiehandel te Assen; 4. Overijssel, de
heer W. B. A. Bloemen te Ootmarsum; 5. Gelderland
ten Oosten van den IJssel, den Achterhoek, de heer
H. Jansen te Ellecom, 6. Rijk van Nijmegen, Veluwe
en Betuwe, de Nederlandsche Heide Maatschappij te
Arnhem; 7. Utrecht en Noord-Holland, de heer A. M.
E. Overdijkink te Voorthuizen; 8. Zuid-Holland, Gebr.
van der Giessen te Zwijndrecht. 9. Zeeland en Noord!-
Brabant, de firma Wed. de Bievan Aalst, te Zun-
dert. 10. Limburg, de firma G. Hegger en Zn. te
Lomm gem. Arcen.
Personen, die agent willen worden, moeten zich met
den hoofdagent van de streek, waar zg wonen, in
verbinding stellen. Zij moeten van dte producten op
de hoogte zijn en over voldoende opslagruimte beschik
ken. Bekendheid met het werk strekt tot aanbeveling.
De vruchten welke de rapers bij den naastbij geves-
tigden agent moeten inleveren, dienen in het alge
meen zoo droog mogelijk- te zijn en vrij van doppen
of bolsters, zand, steenen en ander vuil.