w INTERDAG staat het vee rustig op stal. Het
is daar tegen tal van invloeden van buiten af goed
beschermd, maar dit neemt niet weg dat een koe op
stal nog wel heel gemakkelijk een ongeluk kan krijgen,
ja zelfs met doodelijken afloop.
Ongelukken op
stal
Wenken van de Directie
van den Landbouw
Provinciale publicaties
van den Voedsel-
commissaris
I IN DEZEN TIJD I
9
PAG. 11
DE LANDSTAND
y VRIJDAG 11 DECEMBER 1942
Maakt uw broeibak vroegtijdig gereed!
Een broeibak levert een weliswaar bescheiden, doch
thans zeer gewaardeerde nuttige bijdrage in de voed
selvoorziening uit eigen tuin. Ze schept de gelegenheid
om reeds van begin Maart af allerlei jonge malsche
gezonde groenten, zooals snrj- en kropsla, spinazie,
tuinkers, raapstelen en radrjs te oogsten.
Men dient den broeibak daartoe gedurende den win
ter voor deze vervroegde voorjaarsgroenten in gereed
heid te brengen. In de maand Januari kan men de
groenten in de bak zaaien. Velen plegen den broei
bak voor dat doel eerst in Januari bij zacht weer in
gereedheid te brengen. Men dient er wel rekening
mede te houden, dat de grond door een invallende
vorst dan hard bevroren kan zijn. Ook is het mogelijk,
dat er een dikke laag sneeuw ligt. Het is derhalve
gewenscht de voorbereidende werkzaamheden zooals
Vspitten en bemesten nu. in de maand December te ver
richten. Eventueele verplaatsing of nieuwe aanleg van
den broeibak kan thans ook het best geschieden.
Afgedekt met de broeiramen, ligt' de aarde onder het
glas gereed om in Januari de zaden te ontvangen. Het
hard bevriezen van den grond bij invallende vorst, voor
komt men door bij vriezend weer de ramen met een
rietmat of een ander soort van afdekkingsmateriaal
te bedekken.
Plotselinge ziektegevallen, zooals hartverlamming, milt
vuur of blaar zonderen we hierbij natuurlijk direct uit.
Het gaat hier om letsel, dat het overigens volkomen
gezonde dier door een samenloop van omstandigheden
plotseling treft.
Zoo kan bijv. een koe met de hoompunt in--éen ring
zich vastwerken of zich ergens achter haken, waar
door de kop even wordt gefixeerd. Het eerste gevolg is
dan, dat het dier zich heftig begint te verzetten, waar
door dan het zware koeienliehaam (vooral bij liggende
houding kan dit zoo zrjn) om het vastgewerkte kop-
gedeelte begint te draaien. Hierdoor krijgen de wervels
en.vooral de halswervels het zwaar te verantwoorden.
De kop kan los schieten, maar ook kan er een wervel
breken, waardoor het ruggemerg beschadigd wordt,
zoodat het dier niet meer kan opstaan. Zelfs een lichte
kneuzing roept verlammingsverschijnselen te voor
schijn.
Men staat hierbij soms wel even voor een raadsel. In
den stal is verder niets bijzonders gebeurd en daar
ligt nu plotseling een koe, die niet meer overeind kan.
Natuurijk wordt hierbij direct aan een ernstig ziekte
geval gedacht, maar de boer kan toch zelf ook wel
aan een paar verschijnselen opmerken, dat het hier
niet gaat om een heftigen koortsaanval, of een uiting
van kramp of pijn.
Hier is de warmteverdeeling over het geheele lichaam
nog vrij normaal, de neusspiegel houdt z'n vochtigen
frisschen aanslag, er is vaak nog ontlasting en urine-
afgang en dergelijke gewone gezondheidssymptomen
meer.
Bij beschadiging of lichte kneuzing van het ruggemerg
en wel in het halsgedeelte, ziet men de onmogelijkheid
of de moeite om den kop rechtop te dragen. Het hoofd
gedeelte wordt dan zijwaarts gelegd zooals bij melk-
ziekte, waarbij men ook van verlammingsverschijnselen
kan spreken. Liever nog gaat het dier rechtuit liggen,
de vier beenen gestrekt en den kop aan den grond.
Men kan er van verzekerd zijn dat in dergelijke ge
vallen de kneuzing of beschadiging nog al is aangeko
men. Dan is herstel practisch gesproken ook wel haast
uitgesloten. Alleen in zeer lichte gevallen van kneuzing
zou men het op herstel kunnen laten aankomen. Maar
het zal dan wel een traag genezingsproces moeten
worden.
Raadzaam is dus om dergelijke dieren maar dadelijk
op te ruimen.
Ook met de ledematen kunnen de dieren op stal vast
raken. Dit heeft soms ook beenbreuk tengevolge. Maar
hier is het beeld duidelijk. Men ziet dadelijk wat er
gebeurd is. Nu kan men door een deskundige de ge
aardheid en omvang van het euvel laten vaststellen en
daarnaar zijn maatregelen nemen.
Een ander ongeval, dat nog al eens de ledematen van
de dieren treft, is het verwonden met een scherp voor
werp (stalgereedschap). Hoe gemakkelijk kan het niet,
dat het dier in een scherpen tand van een hooi- of
mestvork slaat. Er ontstaat een z.g. steekwond, een
doorboorde huid en beleediging van daar onder liggende
deelen, spieren, pezen, platen, bloedvaten en zenuwen.
Dikwijls ook treedt er dan zwelling en infectie op,
welke doodsoorzaak kan zijn, vooral bij het paard, welk
dier zeer gevoelig is voor onderhuidsche verontreinig
ging.
Grootere veiwondingen krijgt men nog al eens, door
dat het dier met voor- of achterbeen iii het blad van
een spade slaat. Dit veroorzaakt dan dikwijls belang. rundvee.. afzonderlijk moeten worden vermeld met
rijke bloedingen, ook kunnen pezen worden geraakt Nummer van de identiteitskaart,
of in het ergste geval totaal doorgesneden. Het pees-
Het scheuren van grasland en het
optreden van „blauw" bij
aardappelen
Waar het volgende jaar zeer zeker veel aardappelen
zullen worden verbouwd op pas, of nog slechts één of
een paar jaar geleden gescheurd weiland, acht de Plan-
tenznktekundige Dienst het gewenscht den verbouwers
er op te wijzen, dat op zulk land meermalen het ver
schijnsel van „blauw" worden optreedt. Dat blijkt uit
het feit, dat ons dit jaar verschillende inzendingen van
door „blauw" aangetaste aardappelen, afkomstig van
gescheurd weiland, bereikten. Vooral het ras Noordeling
is er zeer gevoelig voor, wat echter niet wegneemt, dat
ook andere rassen soms sterk „blauw" kunnen worden.
Dit euvel is een gevolg van gebrek aan kali en kan
door het toedienen van kali-meststof voorkomen wor
den. Het geven van Patentkali kan zonder bezwaar in
het .'ate voorjaar geschieden, dat van de chloorhoudende
kalizouten moet echter reeds lang voor het poten, dus
in den winter of vroeg in het jaar plaats hebben Van
daar, dat wij reeds nu op de mogelijkheid van optreden
van „blauw" op gescheurd grasland de aandacht vesti
gen Omtrent de aan te wenden meststoffen en hoeveel
heden plege men overleg met de ambtenaren van den
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst in de betreffende ge
bieden.
Nadere inlichtingen ove. het „blauw" worden van aard
appelen worden gaarne verstrekt door den Planten-
ziektenkundigen Dienst te Wageningen, de ambtenaren
van dezen Dienst buiten Wageningen, alsmede door de
Rijksland- en tuinbouwconsulenten.
Termijn aanbieden van Brouwgerst
Belanghebbenden wordt ter kennis gebracht dat de
uiterste termijn voor het aanbieden van brouwgerst is
verlengd tot 31 December 1942.
Vanzelfsprekend moet de ter keuring aangeboden brouw
gerst inderdaad zijn afgedorscht en binnen den gebrui-
kelijken leveringstijd disponibel zijn.
In eventueele ■"erdachte of twijfelgevallen zal het dorsch-
briefje beslissen.
Voorts wordt ter kennis gebracht dat in de keuring
van peulvruchten eenige wyziging wordt gebracht en wel^
deze dat in den vervolge, evenals bij de granen, in 9
klassen wordt gekeurd.
De prijsschaal is als volgt:
pilllllllllll[IIIIIIIIIII!l!l!llllllllllllllllll!!lll!l!lll!lllllllllll!!li;illlllllllllllllllltlllllll[l!llllll!il!llll!llllllll!lllll]i
1 LADDERS
H ophalen in kousen M
j ONZICHTBAAR
if stoppen van beschadigde
H kleederen. Het is een
H uitkomst voor ieder.
HET AANGEWEZEN ADRES:
WOL- en KOUSENHUIS
1 A. VAN DEN BRUELE
NOORDSTR. 45 - TERNEUZEN
iiiiiiiiiiiiiiifiniiiiiiiffiiM
(adv.)
KLASSE
1
2
3
4
5
6
7
8
Groene erwten en schokkers
16.12
15.75
15.50
15.25
15-
14.75
14.50
14.25
14.—
Lange bruine boonen
24.—
23.50
23.15
22.85
22.50
22.15
21.85
21.50
21.15
Kogelboonen, witte boonen
28.25
27.50
27.—
26.50
26.—
25.50
25.—
24.50
24-
Veldboonen
15.75
15.50
15.35
15.15
15.—
14.85
14.65
14.50
14.35
Alles inclusief bewaarloon.
Klasse 2 is dus doorsnee A.
5 is dus doorsnee B.
8 is dus doorsnee C.
Peulvruchten niet voor consumptiedoeleinden, worden als
voorheen behandeld.
Beschikbaarstelling van Veeboekjes
Model 1942-1943
De Voedselcommissaris voor Zeeland maakt bet volgende
bekend
Aan alle houders van rundvee, varkens, paarden en
schapen wordt bekend gemaakt, dat één dezer dagen
nieuwe veeboekjes zullen worden beschikbaar gesteld. Met
ingang van 13 December 1942 moeten de aantallen run
deren, varkens, paarden en schapen, welke op het be
drijf aanwezig zijn, onverschillig wie de eigenaar er van
is, in het nieuwe model veeboekje worden aangeteekend
op blz. 1, waarbij er op dient te worden gelet, dat hier
en daar 2 of 3 rubrieken van de registratiekaart in het
veeboekje tot één rubriek, zijn samengevat.
Runderen moeten bovendien ieder afzonderlijk, met ver
melding van geboortejaar en datum, letter en nunimer
van het registratiemerk op blz. 3, 4 en 5 worden inge
schreven, terwijl paarden op de bladzijde onder het hoofd
„Geboren of op het bedrijf aangevoerd ander vee dan
het
vergunning is uitgereikt, kunnen, indien zij recht hebben
op meer vleesch tot 1 Februari 1944 dan het geslachte of
nog te slachten varken heeft gewogen of zal wegen, in.
de gelegenheid gesteld worden, om voor het voorradige
varken voor 20 December 1942 alsnog een huisslachtver-
gunning bij den PI. Vertegenwoordiger af te halen.
3. Fokkers die biggen in voorraad hebben en deze nog
kunnen en willen slachten in mindering op het bpnnen-
tegoed, dienen een vergunning aan te vragen.
Volledige inlichtingen over het bovenstaande kunnen
door de PI. Vertegenwoordigers verstrekt worden.
weefsel bezit gewoonlijk weinig neiging tot genezing.
ToclTmoet men de zaak dadelijk niet opgeven. Wanneer
slechts door enkele vezels het verband is bewaard
gebleven, kan het soms nog weer aardig terecht komen.
Vooral is dit het geval bij nog jeugdige dieren. Bij
oudere dieren gaat zulks altijd veel moeilijker en moet
men eerder tot opruin^en besluiten.
Soms ook worden dergelijke wonden toegebracht in een
vlaag van woede door den verzorger. Men kan dit
somtijds wel nagaan door goed de situatie in den stal
te beoordeelen, benevens de plaats waar de verwonding
is toegebracht. Bij kwaadwilligheid vooral is het ge
wenscht om precies te weten hoe het een en ander is
tot stand gekomen.
R. P. SIJBESMA.
Alle latere veranderingen in den veestapel worden op
dezelfde wijze als voorheen ingeschreven, zie -hiervoor de
toelichting in het veeboekje.
Het oude veeboekje moet, ook nadat het nieuwe in
gebruik is genomen, zorgvuldig worden bewaard. Verlies
van dit oude boekje zal voor den betrokkene ernstige ge
volgen hebben.
Van 13 December 1942 af mag echter in de oude boekjes
niets meer aangeteekend worden,, daar zy dan hun gel
digheid hebben verloren.
De nieuwe veeboekjes dienen bij den pl. vertegenwoordi
ger te worden afgehaald. Het oude veeboekje, moet
daarbij overgelegd worden.
Huisslachting van Varkens
De Wnd. Voedselcommissaris voor Zeeland maakt het
volgende bekend
1. Ruiling van een te zwaar varken met een lichter
varken kan onder bepaalde voorwaarden worden toege
staan indien de bezitter van het te zware varken krach
tens zijn vleeschbonnen-tegoed geen recht heeft om het
varken in zijn geheel te behouden.
2. Landbouwers en landarbeiders die een varken beneden
40 kg. in voorraad hebben, waarvoor nog geen huisslacht-
Dorschtarieven oogst 1942 voor Zeeland zooals
deze reeds in Augustus 1942 werden
bekend gemaakt
De vergoedingen welke voor het verrichten van dorschin-
gen ten hoogste mogen worden bedongen, beloofd, aan
genomen of betaald, bedragen
A. indien het betreft dorschingen met behulp van een
dorschmachine, waarmede daadwerkelijk 1200 kg. per uur
of meer wordt gedorscht:
1. 1.per 100 kg. bij dorschingen van minder dan 100
H.L. per bedrijf per keer, dan wel 10.— per uur.
2. ƒ0.95 per 100 kg. bij dorschingen van 100 H.L. of meer
per bedrijf per keer, dan wel 10.per uur.
Deze tarieven gelden inclusief persen en binden en
2 man personeel, ^doch exclusief touw of draad.
B. Indien het betreft dorschingen met behulp van een
dorschmachine, waarmede daadwerkelijk minder dan 1200
kilogram per uur wordt gedorscht, 0.80 per 100 kg. of
ƒ6.90 per uur. Het tarief van ƒ0.80 per #00 kg. geldt
inclusief persen en binden, doch exclusief personeel,
touw of draad.
Voor de werkzaamheden van den machinist en den In-
steker mag dit bedrag ten hoogste worden verhoogd met
het aan den machinist en den insteker toekomende loon,
berekend op basis van het ter plaatse van de dorsching
voor machinisten en instekers gebruikelijke uurloon.
Het tarief van ƒ6.90 per uur geldt inclusief persen en
binden en 2 man personeel, doch exclusief touw of draad.
Bij dorschingen met meer dan 2 man personen kunnen
bovengenoemde vergoedingen met een bedrag van ten
hoogste 0.04 per 100 kg. voor iederen man meer, worden
verhoogd.
Bovengenoemde vergoedingen mogen voor het beschikbaar
stellen van touw en draad met ten hoogste 0.30 onder
scheidenlijk 0.16 per 100 kg. worden verhoogd.
