Tuinbouw in het kleine boeren- en
pluimveehoudersbedrijf
Pronkboonen
Wat drinken wij met
Oud- of Nieuwjaar
De benzinetoewijzing aan
fr ui tteel (bedrijven
Zittingsdagen
VRIJDAG 35 DECEMBER 1943
DE LANDSTAND
Pag. 8
Rijkstuinbouwconsulent Ir. D. Bloemsma:
De teelt van pronkboonen is minder direct geëigend
voor den beginnenden tuinbouwer, omdat de. kosten
grooter zijn dan die van stamboorien en de cultuur meer
zorg en toewijding eischt. Waar vele bedrijven, waarom
het hier gaat, echter herhaaldelijk in de nabijheid van
bosschen zijn gelegen en velen ook wel stokboonen teel.
den voor eigen gebruik, dus op kleine schaal, wil ik
deze teelt vnl. voor de pluimveehouders in het kort
bespreken, al kan de afzetmogelijkheid er toe leiden,
dat ook Kleine Boeren wel eens een perceeltje stokken
willen zetten.
Bij het ontkiemen van de boonen in Mei geven de
pronkers geen zaadlobben boven den grond, in tegen
stelling met de andere. Pronkers bloeien met lange
bloemstengels, die sterk naar buiten uitsteken. Is het
zonnig en warm weer, dan is de vruchtzetting slecht
en komen er maar enkele boonen aan een tros. Dit
jaar leverde de late bloei nog weer een bevredigend
gewas, .ondanks dat de zomerkoude weinig hoop meer
gaf.
Pronkboonen zijn beter tegen koud en nat weer be
stand dan de andere stokboonen, waarom ze vaak als
windkeering worden geplant, ook om een hoek snrj-
boonen. De witbloeiende pronkers geven langschedige
boonen, die jong geplukt uitstekend zijn in te
maken. Zij lijden betrekkelijk weinig van ziekten en
worden veel gekocht voor de conservenfabrieken. Ook
hier geldt, dat de grond in goede conditie moet zijn
en met goed zaad gewerkt moet borden. Soms treedt
bij deze boon de wants op, waardoor de bloemen snel
op groote schaal kunnen afvallen. Het groene insect je
verplaatst zich snel, zoodat men hierop goed acht
moet geven. Door middel van proeven vond ik als de
bestrijding een mengsel van Derrispoeder en zeep. Het
eerste is totaal niet meer te krijgen en zoo kan slechts
de bij de stamboonen genoemde zeepspiritusoplossing
beproefd worden, indien voorradig.
Goede rassen voor verbouw voor de veiling of directen
verkoop zijn Erecta en Emergo, die gelijkvormig zijn,
en lange smalle peulen geven, die spoedig hard zijn.
Voor de late teelt wordt ook nog de Witbloeiende Lang
schedige gebruikt.
Al naar den streek gebruikt men wilgen-, dennen- en
soms eikenstokken of tonkinstokken. De laatste zijn
verre het beste, maar thans niet meer te krijgen, ter
wijl ze ook duurder waren dan de andere, waardoor
ze helaas te weinig in voorraad werden genomen. Eiken
stokken, alhoewel minder in gebruik, hebben het voor.
deel, dat ze glad zijn; evenals de tonkinstok. Denne.
stokken zijn ruw; ze kosten kleeren en wonden aan de
hand. Wilgstokken verkiest men daarom bij voorkeur.
Hoe gladder de 3tok, hoe minder ze huisvesting geven
aan de sporen van de gevaarlijke róestzwam en de
eitjes van de wants. Het ontsmetten van de stokken
met een 5 pCt. oplossing van kopervitriool of forma
line, gedurende 1% uur, neemt daarom meer en meer
toe. Men neme 2y2 3 meter lange stokken, kappe ze
op gelijke lengte af en plaatse ze op rijen, na ze onder
aan gepunt te hebben.
Op beschutte plaatsen kunnen ze rechtstandig in den
grond en los van elkaar worden geplaatst. In de rij
komen de stokken op 40, 50 of 60 c.m., al naar de kwa
liteit grond en 1.25 m. tusschen de rijen. Deze hagen-
teelt is beperkt tot bepaalde streken van particuliere
tuinen. Zoo wordt ze in het groot toegepast te Bever
wijk, in De Venen en nabij Zwijndrecht. De stokken
kunnen korter zijn en het plukken valt gemakkelijker.
Elders verbindt men twee rijen, door de stokken schuin
naar elkaar toe te plaatsen en bovenin de mikken een
doorliggende stok te leggen. Met een teentje wordt alles
aan elkaar verbonden, nu er geen ij'zerdraad meer is.
Zeer veel wordt ook het hokkensysteem gevolgd. De
stokken worden dan meest 4 aan 4 bovenaan naar
elkaar toegesteld en op het kruispunt, omstreeks een
halven meter onder den top, weer verbonden met een
teen. Soms ziet men ze 3 aan 3 verbonden. Op winde
rige plaatsen en op landerijen is deze methode het
meest aan te bevelen, terwijl menigeen oordeelt, dat
door den vollen groei in de kop van elke hok de bloem
minder lijdt van de hjtte en minder krommen worden
geoogst. Enkelen slaan de ranken, die geheel boven de
punten van de stokken uitkomen, wel af met een lang
mes.
Voor de pronkers plaatst men de stokken op 80 cm. In
de rij en op 1 meter tusschen de rijen. Snijboonen op
80 cm. vierkant, stokslaboonen op 60 X 80 cm. Die
groeien dus zwakker. Uit elke rij worden dus telkens
twee stokken met twee van den overkant verbonden
voor een vierstokkig hok.
Na plaatsing van de stokken worden de boonen in een
halven cirkel aan den binnenkant van de stokken ge.
legd; te Zwijndrecht op een kluitje bij elkaar. Voor
pronkers 3 boonen als regel; sommigen leggen er
twee. Is de opkomst eens wat slecht, dan moet men
spoedig bijleggen en dus reserveboonen houden. Voor
de zwakkere snijboonen neemt men er 5 en van de stok.
slaboonen 6. Na het leggen wordt de grond boven de
Voor de Landvrouwen
Anijsmelk
1 L. melk; 50 gram suiker; 10 gram anijszaad of
20 gram suiker; 3 a 4 anijsblokjes.
Het anijszaad los gebonden in een dun katoenen lapje
in de melk laten trekken (pl.m. 1 uur). Van tijd tot
tijd het zakje tegen den wand van de pan uitdrukken.
Dan het zakje verwijderen en de suiker toevoegen. Wan
neer men anijsblokjes gebruikt kan men die gewoon met
de suiker oplossen.
Citroenmelk
1 L. melk. De schil van 1 citroen (geen wit); 50
gram suiker.
De citroen wasschen en schillen. De melk met de sui
ker en de citroen zachtjes een uur laten trekken. De
melk binden met een flinken theelepel aangemengde
maizena.
Appellimonade
1 pond zure appelen; 1 L. kokend water; 2 citroe
nen, suiker naar smaak.
Het water zachtjes koken met de citroenschil en de
geraspte appelen. Daarna het citroensap toevoegen en
het geheel op smaak afmaken met suiker. In een gave
pan de massa pl.m. 2 uur afgedekt laten staan. Daarna
zeven door een doek of een paardeharen zeef. Met
water in glaasjes opdienen. Deze limonade is echter
niet houdbaar.
■monade zonder vruchtensap
iy2 L. water; 400 gram suiker; 20 gram citroen
zuur; 10 gram citroenessence (bij drogisten ver
krijgbaar).
ue suiker en het citroenzuur oplossen in het water. Even
laten doorkoken en koud laten worden. Daarna de ci
troenessence toevoegen. In glaasjes opdienen met 1/3
limonade. Verder met water bijvullen.
Bisschop (warm)
y2 flesch bessensap; 1 y2 flesch water; 1 citroen;
1 theelepel surrogaat kaneel. Suiker naar smaak.
Dè citroen wasschen en opzetten met het water en
de kaneel. Dit zachtjes 1 uur laten trekken in een
gave pan. Daarna de bessensap toevoegen en nog een
half uurtje mee laten trekken. Tenslotte de citroen
verwijderen en het geheel op smaak afmaken met sui
ker. Warm opdienen in glazen of bekers.
Bowl
Hiervoor kan men allerlei soorten ingemaakte vruchten
gebruiken. Om de hoeveelheid grooter te maken, kan
men bessensap, citroensap, water en gesnipperden appel
toevoegen. Er moet voor den smaak misschien wel
iets suiker bij gedaan worden. Dit moet dan eerst
even in water worden opgelost. R. W. V.
boonen zacht aangedrukt. Men legt ze pl.m. 3 cm. diep.
Noodig is 1 kg. zaad per Are, welke hoeveelheid on
geveer gelijk is aan die voor stamboonen (8 10 ons
per are), maar de pronkboon is veel grooter van stuk.
Voor de stoksnijboon is 6 7 ons al voldoende, en voor
stokslaboon 5 ons.
Het land moet ook weer vroeg schoon gehouden, na
dat in Mei gezaaid is. Het schoffelen dient voorzichtig
te gebeuren. Afwijkende opkomers-worden zoo noodig
verwijderd. Komen de ranken, dan worden ze met biè-
zen, tegengesteld aan den zonneloop, voorzichtig om de
stokken geleid en aangebonden.
Het oogsten en sorteeren geschiedt als bij de stam
boonen. Een groot deel van den oogst wordt in vaten
verwerkt, of na koken ingeblikt. Een normale
oogst pronkers bedraagt pl.m. 200 kg. per are, maar
bedroeg dit jaar minder en in een goed jaar wel 250 kg<
Het gebrek aan fosforzuur doet zich hierbij' wel ge
voelen. Stoksnijboonen geven van dezen oogst, stok.
slaboonen 5075 pCt.
De bemesting is te vergelijken met die voor stamboo
nen, maar de hoeveelheid stikstofmest is te verdub
belen. Heeft men tekort aan kunstmest, dan kan men
voor een prima gewas bijv. y2 tot kubieke meter
stalmest gebruiken per are en daarom bijv. 4 kg. super
20 pCt. en 4 kg. patentkali toevoegen. Bij koud weer
is een kleine gift kalksalpeter langs de rijen vaak voor-
deelig, bijvoorbeeld 2 kg. per are.
Eigen zaadwinning kan bij pronkers zeer wel goed
verloopen. Men late dan echter alleen aan de beste,
rijkst-dragende en meest gezonde fetokken de mooiste
peulen geel worden, winne die geregeld en beware ze
droog tot het volgend jaar. Kort voor het gebruik wor
den de boonen uit de peul gedopt,
Het is helaas een te weinig voorkomend verschijnsel,
dat met eenige waardeering wordt gesproken over den
Nederlandschen Landstand en zijn werk, een instelling
die toch zuiver en alleen de belangen wil behartigen
van allen, die tot de agrarische gemeenschap behooren.
Het is daarom prettig, als er zich feiten voordoen, dia
van het tegendeel getuigen en waarbij deze waardeering
tot uiting wordt gebracht.
Dit nu Is het geval met het bekend maken van het
schema, waarop momenteel aan de fruitteelt bedrijven
benzine zal worden verstrekt voor ziektebestrijding, een
schema, dat voor 100 procent een product is van den
Nederlandsehen Landstand, in samenwerking met de
daarvoor in aanmerking komende instanties.
Ook andere tuinbouwbladen hebben hun aandacht aan
genoemd schema besteed en dit geheel overgenomen
en hierover hun waardeering uitgesproken.
Een aanwijzing voor den Nederlandschen Landstand
om op den ingeslagen weg voort te gaan.
van de Nederlandsche Oost Compagnie N.V., in
de maand Januari 1943
De zitting van 29 December 1942 te Den Haag is:
verschoven naar Donderdag 7 Jan. van 1116 u.
11 Jan. 1943 te 's-Hertogenbosch v. 1417 u.
14 Jan. 1943 te Den Haag v. 1416 n.
26 Jan. 1943 te Den Haag v. 1116 u.
N.B. De zittingsdagen worden gehouden in de
gebouwen van den Nederlandschen Landstand.
Te Den Haag wordt de zitting gehouden in het
gebouw van den Nederlandschen Landstand, Zee
straat 69, aldaar.
