Schurft en schurftbestrijding
H.
ndenheid
Luis- en thrips-
bestrijding
NDSTAND
PAG. 8/7
en te forsche
ie heel wat pennen In
genoemd door een onzer
dat de bestuiver een
appels zou
en Notarisappel,
te kunnen bestrjj-
ax of borium, maar de
slechts een ver
kon worden bestreden,
ken niet onder de schil
De kurkstippen,
bben beschreven, krijgt
besproeiing of een
andleiding heeft uiteen
ging kunnen postvatten,
alen niet voldoende on-
schijnselen door elkaar,
met borium ging
Ltanasoff tot de over-
was.
al Imrkzieke boomen
voortbrachten;
>k, dat een door en
met entrijs van een
eredeld, na de ver-
gelijk zijn, maar het
van jaar tot jaar.
eenige overeenkomst is
kstip of stippigheid,
van den appel,
ge discussies in de
meeningen over de
ast even talrijk als
t er tich mee heeft
dis als eerste op
itudie nam en kurk-
n ongunstige groei'
anderen, die het
De rij wordt
Atanasoff, die de
virus, een smetstof,
5m tot boom wordt
ndsche onderzoekers
beziggehouden,
aan de mee-
nemen, neen, om-
de kleederdrachten ons
ïeenschapsleven van haar
of een vrouw gehuwd
s iets over den leeftijd
huwelijk en begrafenis,
iedere gebeurtenis, ieder
le een of andere manier
het leven van ons volk
volk zelf door be-
aan. De kleederdrachtèn
aep doen op al degenen,
n bezit hebben. Gaat er
u ze niet meer draagt,
iliestukken.
Landvrouwen van den
•tenaerkade 9, Den Haag,
in u meent, dat het ook
Met aller medewerking
olledig overzicht krijgen
land nog bestaat of
hebben wij noodig, als
de kennis van ons volk
dat je tegenwoordig
me wel eens af: „heeft
dat eigenlijk zoo ont-
jrip van de ware betee-
heel geleerde verhande-
het resultaat zou zijn,
jzer door zouden worden.
tusschen bijv. de netnecrose bij den aardappel en de
kurkstippen bfl den appel. Beide komen neer op een
afsterven en wegvallen van bepaalde celgroepen.
Een mozaïekziekte bij appeïs.
Maar er is meer. Atanasoff heeft o.a. bij Belle van
Boskoop, Witte Astrakan en Winter Goud Pearman een
mozaïekziekte van het blad ontdekt, die naar zijn mee
ning met de kurkstip verband houdt. Deze mozaïek-
verschijnselen zijn maar heel flauw en werden daarom
tot dusver over het hoofd gezien. Maar zij bestaan en,
naar Atanasoff kon vaststellen, kan de kwaal van een
zieken op een gezonden boom worden overgeënt. De
auteur noemt in dit verband nog een pruimeaziekte,
de zoogenaamde „plum pox", die eenige overeenkomst
vertoont met de kurkstippen. B\i de pruim is er duide
lijk verband tusschen mozaïek der blaren en de pok
daligheid der vruchten. Beide kunnen door enting en
door pruimenbladluis van den eenen boom op den an
deren worden overgebracht.
Atanasoff staat met zijn meening niet .meer alleen.
Ook A. Christoff ziet in kurkstip een virusziekte. Met
inentingsproeven stelde hij vast, dat stippelziekte en
chlorose met elkaar in verband staan. Het sap van een
aangetaste appelvrucht werd overgebracht op driejarige
Winter Goud Peaman. Alle kunstmatig besmette boom
pjes kregen chlorose. Christoff komt aldus tot de
conclusie, dat kurkstip, mozaïekziekte en chlorose
drie vormen van één virusziekte zijn. Eenzelfde con-
claisie trekt hij t. a. v. de peer en de kwee. Appel,
peer en kwee kunnen alle drie dooi één smetstof
worden aangetast. Overigens is er, gelijk dat btf virus
ziekten vaak het geval is, verschil in aantasting bij de
verschillende variëteiten. De appel is gevoeliger dan de
kwee en de peer, maar ook de appel variëteiten onder
elkaar zijn zeer verschillend. Bij ons gelden de Goud-
reinet en de Notarisappel als vatbare soorten; vatbaar
zijn ook de Bellefleur de France, Blenheim, Baldwin,
Cleopatra, Witte Astrakan en Northern Spy.
Voor een bestrijding van kurkstip zal dus. indien Ata
nasoff gelijk heeft, een soortgelijke weg moeten wor
den mgeslagen ,als bij de bestrijding der virusziekten
bij den aardappel. Men zal reeds op de boomkweekerij
moeten letten op alle verdachte verschijnselen en alles,
wat niet deugt, meteen verwijderen. Verder zal men
moeten zoeken naai onvatbare variëteiten Appel boo
men met kurkstip-vruchten zijn vermoedelijk een ge
vaar voor de omgeving, maar voor men gaat rooien
zal men goed doen, nog eerst het advies te vragen
van den Voorlichtingsdienst.
Wanneer komt er een
waarschuwingsdienst
1 ET gunstige oogenblik voor de uitvoering van de
eerste z.g. zomerbespuitingen is weer aangebroken.
Daarmee wordt in den regel gewacht tot kort voor
het opengaan der knoppen. Is de bioemsempracht weer
afgewaaid, dan volgt de tweede bespuiting, die als
regel wordt gecombineerd met een bespuiting tegen
aantasting door insecten. Dat kan: men slaat dan twee
vliegen, of liever twee parasieten in één klap, n.l. het
insect, dat de aantasting veroorzaakt en den Fusi
cladium, de oorzaak van de schurft, die den fruit
telers zooveel schade kan berokkenen.
Deze voorjaarsbespuitingen zijn niet afdoende. De
schurft kan de appels en peren ook tijdens den groei
aantasten, en het is daarom noodzakelijk des zomers
met de bespuitingen door te gaan: men zet de boomen
tijdens de warme maandeh nog vier of vijf maal in de
pap, telkens met een week of drie tusschenruimte.
Overigens bestaat er de laatste jaren een
strooming om bij het bepalen van de bespui-
tingstermijnen minder te gaan letten op den
toestand van de knoppen, maar daarbij reke
ning te houden met de ontwikkeling van de
wintersporen van de zwam. Het is bij den
Fusicladium, die de schurft bij appels en peren
veroorzaakt, ongeveer net als bij de Phytoph-
tora van de aardappels: onder bepaalde klima
tologische omstandigheden worden er in het
Want vele, en dón nog „geleerde" woorden, zijn vaak
niet in staat, ons iets zóó duidelijk te maken, als een
voorbeeld uit het dagelijksch leven dit doet.
Op onze laatste reis door Pommeren bezochten we de
weefafdeeling van een Landbouwhuishoudschool. De
weefleerares, een boerendochter, liet ons fraaie linnen
werkstukken van haar leerlingen zien, handgesponnen,
handgeweven. Zij vertelde zoo terloops, dat indertijd
Frederik de Groote het linnenweven naar Nederlandsch
voorbeeld had bevorderd en de hedendaagsche boeren
meisjes er een eer in stelden van vlas, dat thuis op de
boerderij verbouwd was, kleedingstukken, handwerken
en huishoudgoed voor haar uitzet te maken.
Op een boerderij in het dorpje Klein Reinkendorf, toon
den de twee dochters des huizes van zestien en acht
tien jaar ons vol trots en liefde haar kist, waar ze de
handgeweven voorwerpen in bewaarden. De kisten had
den ongeveer het model van de oude boerenkisten, zoo
als wjj die óók kennen.
„Ja", legde de moeder ons uit, „de oude dekselkisten
zijn eigenlijk onpractisch; want, als het deksel opge
slagen is, moet je er alles uitpakken, wanneer je iets
wilt hebben, dat toevallig onderaan ligt. Daarom heb
ben we deze kisten laten maken met deuren. Heb je nu
wat noodig, dat achterin ligt, dan kun je de planken,
net als 'n lade uittrekken. Achter de boerderij heeft
mijn man voor onze beide dochters door den dorpstim
merman een kist laten maken. Nu hebben ze later
altijd iets van eigen erf."
We bewonderden het prachtig gevlamde eschdoornhout,
dat in zijn natuurkleur was verwerkt, het kloeke model,
den degelijken bouw, die van bekwaam vakmanschap ge
tuigde, het mooie bronzen beslag, maar het méést trof
het ons, dat dit boerenouderpaar, om hun dochters
„iets van huis" te kunnen meegeven, haar ieder een kist
had laten maken uit een boom, die op 't ouderlijk erf
gegroeid was.
C. N. UilenbergRupp.
voorjaar plotseling een massa sporen gevormd;
wie dan spuit kan heel wat narigheid voor
komen.
Men denkt zelfs ernstig over de mogelijkheid
van een waarschuwingsdienst, gelijk wij die
kennen bij de aardappelteelt. Indien deze waar
schuwingsdienst er thans al zou zijn geweest,
dan had hij in de afgeloopen week het bericht
verspreid: fruitteler, weest op uw hoede
het weer is gunstig geweest voor de ontwik
keling van schurftsporen het moment voor
de eerste bespuiting is aangebroken!
Nu is zulk een waarschuwingsdienst theoretisch heel
mooi, maar practisch zitten er nog al wat haken en
oogen aan; in dit en het volgende artikel zullen wij
zien, waar de schoen wringt.
Eerst willen wij u echter iets naders vertellen over
het optreden van deze uitermate schadelijke zvvam, die
niet alleen de vruchten en het blad, maar -ook de
jonge loten aantast, en soms zoo sterk op
het leven van den boom inwerkt, dat als gevolg van
abnormaal sterke vertakking de heele vorm er onder
lijdt, gelijk bij de Beuri'é d'Amenlis.
Op het blad vormen zich de bekende zwarte fluweelige
vlekken. De vruchten vertoonen soortgelijke vlekken,
welke echter later in bruine kurkachtige korsten ver
anderen. De houdbaarheid van vruchten, die door
schurft zijn aangetast, is niet groot. Schurftaantasting
bij peren leidt tot het ontstaan van kankerplekken; bij
de peer ontstaan barsten en korsten op het hout, die
doorgaans weer vergroeien, maar heel vaak ook leiden
tot het afsterven der aangetaste twijgen.
Wij bespreken de schurft bg appel en peer alsof de
kwaal bij beide door dezelfde ziektekiemen wordt ver
oorzaakt. Dit is in werkelijkheid niet het geval: de
schurft van de peer dankt haar ontstaan aan een
andere zwam, dan de schurft van de appels, en de
eene zwam wil niet tieren op de peer en wel op den
appel, de ander niet op den appel en wel op de peer.
Het leven van de zvvam.
De verspreiding heeft bij beide echter op vrijwel ge
lijke wijze plaats. Op de door 'de zwam aangetaste
plaatsen vormen zich conidiën, dat zijn eenvoudige
sporen, die met den wind worden meegevoerd en onder
gunstige omstandigheden en bij voldoende vocht tot
nieuwe ziektehaarden kunnen uitgroeien zwarte
vlekken op de bladeren, schurftvlekken op de vruch
ten en op het jonge hout.
Deze conidiën vormen zich den heelen zomer door. Het
is hiertegen, dat de zoo dikwijls herhaalde zomerbe
spuitingen worden aangewend. De conidiën kunnen ech
ter niet overwinteren. In het voorjaar zijn het niet de
conidiën, die gevaar opleveren, maar een ander soort
sporen, dat zich ontwikkelt op het afgevallen doode
blad van het vorige jaar. Deze spelen bij de overwinte
ring van de zwam de voornaamste rol. Wel kan ook het
zwamweefsel onder de schors van de jonge twijgen
overwinteren en van daaruit voor de verspreiding zor
gen door afshoering van conidiën, aanstonds in het
voorjaar, maar deze wijze van overwinteren is van
minder beteekenis dan de vorige.
De sporen op de afgevallen blaren schijnen zich onder
bepaalde omstandigheden te vormen en het is mogelijk
door zurgvuldig onderzoek vast te stellen, wanneer het
zoo vei is. Op basis van waarnemingen, die aldus op
een bepaald punt worden verricht, zou een waarschu
wingsdienst op de kritieke dagen mededeeling kunnen
doen van het dreigende gevaar. De fruittelers zouden
dan aanstonds kunnen beginnen met het verspuiten
van Bordeausche of Californische pap.
Zulk een waarschuwingsdienst is er echter nog niet en
daarvoor bestaan goede gronden; hierover hopen wij
een volgenden keer een en ander te kunnen mededeelen.
Waarschuwing 1
Vele kweekers zijn helaas nog niet
voldoende doordrongen van de ab
normale oor logs) omstandigheden
waarin we thans verkeeren, met alle
gevolgen van dien.
In het bijzondei willen we de aan
dacht vestigen op de bestrijding van
luis en thrips tn de glascultures.
Het belangrijkste bestrijdingsmiddel
tegen deze parasietende nicotine, is
gedistribueerd en de voorraad is zeer
beperkt, zoodat de UITERSTE ZUI
NIGHEID betracht zal moeten wor
den. y
Het plantmateriaal
Vóór het uitplanten moet allé plant
materiaal grondig, zoo noodig stuk
voor stuk, gecontroleerd worden op
luis- of thripsaantasting.
Wanneer de planten nog in de
kweekkas staan, waar ze een be
trekkelijk kleine ruimte innemen, kan
met een geringe hoeveelheid nicotine
een groot effect bereikt worden. Heeft
men echter uitgepoot dan is de be
strijding minder gemakkelijk, en zijn
groote hoeveelheden nicotine noodig
om resultaat te krijgen. Is de aan
tasting in de kweekkas scherp geloca-
liseerd tot enkele planten, en is men
■seker dat de andere planten volkomen
vrij zijn, dan kan zelfs volstaan wor
den met het vernietigen (verbranden)
van die aangetaste exemplaren, ts de
aantasting meet verspreid, dan be
hoeft men lang niet altijd tot een
bespuiting Vver te gaan. Heel veel
jong plantmateriaal b.v. andijviepianten.
peenzaadplanten. chrysanten-stekken
e.a. kunner voor het uitplanten ge
doopt worden in een 0.1 nicotine-
oplossing.
Men kan een groot aantal planten
doopen in een emmer (10 ltr) van deze
vloeistof waarvoor slechts 10 cin3 ni
cotine noodig is. Misschien zijn er
kweekers die tegen deze onderdompe-
lings-methode bezwaren hebben, om
dat het meer Werk vraagt, terwijl het
rooken veel eenvoudiger is. Maar wie
niet tydig tot dergelijke maatregelen
weet over te gaan. bereikt dat de
tuinbouw binnen korten of langen tyd
geheel van het belangrijkste bestrij
dingsmiddel tegen luis en thrips ver
stoken is
Voordat een kweeker overgaat tot het
aanvragen van nicotine, zal hij eerst
alle mogelijke andere hulpmiddelen
moeten bedenken en toepassen Al3
voorbeeld noemen we hier een door
luis aangetaste voorteelt, b.v. kool
rabi. Hiertusschen mag in geen geval
de hoofdteelt. b.v. tomaten, uitge
poot worden.
De luis zal zich direct op de jonge
tomaten begeven en in zoo'n geval is
heel wat nicotine noodig om de luis
dood te maken. Eerst moet de kweeker
de voorteelt oogsten en daarna de kas
een flinke calcid-behandeling geven.
Hierna kan men veilig de tomaten
uitpoten
Een ander voorbeeld is dopluis in
druiven. In plaats van een bespuiting
met petroleum-emulsie -f- nicotine,
kan de dopluis met wit wollig pluis
in vele gevallen heel goed bestreden
worden, door deze één week lang eiken
dag aan te tippen met een kwastje
gewonen brandspiritus.
Luis in perziken en pruimen
Wanneer de eerste aantasting in
de jonge blaadjes wordt waar
genomen, dan kan deze heel goed
door herhaalde krachtige bespuitingen
met koud water onder de knie gehou
den worden.
De diertjes worden dan van de planten
afgespoten en sterven grootendeels
voor zij de plant weer bereikt hebben.
Op deze wijze kan ook de thrips ln
druiven voor den bloei goed bestre
den wordenZoodoende kan veel kost
bare nicotine bespaard worden. Waar
maar eenigszins mogelijk, zal tot bo
vengenoemde maatregelen overgegaan
moeten worden. Voor inlichtingen en
advies wende men zich tot den Rijks-
tuinbouwconsulent in zijn gebied
De Rijkstuinbouwconsulent,
J. M. RIEMENS.
