T.B.(
Brieven van Bram uut den Braekpolder
Nieuws uit het gewest
PAG. 3
DE LANDSTAND
VRIJDAG 80 APRIL 19'
Wy vestigen de aan-
dacht van de Zeeuw-
sche Veehouders op
de in de volgende
tien no.'s van „De
Landstand in Zee
land" verschijnende
f,Wenken voor de veehouders".
In deze wenken zullen U eenige maatrege
len genoemd worden, welke van belang
zUn voor de T. B. C. bestrijding.
Voor alles dient tJ te bedenken:
Eendracht maakt macht, ook in
de T. B. C.-bestrüding
Daarom, sluit U aan by de Vereeniging tot
Bestrijding van de Tuberculose en andeje
ziekten onder het Rundvee in Zeeland.
U kunt zich als lid opgeven by Uw Vee-
^rts of bij den Secretaris, A. CAPPON,
Cornells Eversdykstraat 2, te Goes.
Goes
Naar men zich zal herinneren werd onlangs te Goes
een commissie geïnstalleerd die tot doel had, een
provinciale regeling voor te bereiden volgens welke de
keuring op t.b.c. van melkgevend rundvee verplichtend
zou worden gesteld.
Wrj vernomen tharis, dat een provinciale regeling op
onoverkomelijke bezwaren zal stuiten. De commissie
heeft haar werkzaamheden voorloopig gestaakt, mede
in afwachting van de landelijke regeling, die reeds in
een vergevorderden staat van voorbereiding is.
De ingelanden van de breede watering bewesten
Yerseke vergaderden in de Prins van Oranje te Goes
onder voorzitterschap van den dijkgraaf, den heer P.
J. J. Dekker. Aanwezig waren 84 leden, uitbrengende
184 stemmen. Medegedeeld werd o.a. dat volgens de
laatste kascontróle 92.281 in kas was.
Klappers en zeewier werden verkocht voor 1200,
zonder schade voor de zeewering. De ombouw van
het gemaal te Kattendijke zal Augustus gereed zyn.
De 3chade van de zeewering dit jaar is begroot op
pl.m. 65.000. Ingekomen is een verzoek om salarisver-
hooging van de ambtenaren. Na een bestuursvoorstel
werden de salarissen met 5/95 verhoogd en weid een
kindertoeslag vastgesteld.
Bij de behandeling der begrooting '43'44 deelde
de voorzitter mede dat het bestuur nader besloot de
groote kosten direct uit de inkomsten te dekken. Na
een opmerking van den heer C. Philipse die een ver
hooging van blijvenden aard ontraadde, met het oog
op de verwachte samenvoeging van polders, werd tot
een extra heffing besloten van 7.op de schatbare
gronden, vroonen en vrijlanden. De begrooting werd
aldus goedgekeurd, sluitende met 928.479, w.o. een
post onvoorzien van 10.720.
Na een opmerking van den heer P. Oele werd be
sloten tot het prov. bestuur het verzoek te richten ook
de heffing op den gebouwden eigendom te mogen ver-
hoogen. Het bestuur werd gemachtigd tot een ver
vroegden aankoop van materiaal.
Het bestuursvoorstel om eventueel met de spoorweg-
my. Zuid-Beveland een procedure aan te gaan, werd
ingetrokken omdat medegedeeld was dat de provincie
zelf stappen zou doen om voor gemeenten, water
schappen èn polders verlaging van subsidie te ver
krijgen.
Ten slotte werden nog drie aanbevelingen opgemaakt
waarbij de aftredende gezworenen J. C. v. 't Westeinde
en Joh. de Groene weer als no. 1 aanbevolen werden,
terwijl in de plaats van den heer W. van Liere, die
niet herbenoemd kon worden, zijn zoon, de heer M.
van Liere no. 1 geplaatst werd.
De voorzitter betuigde nog zyn specialen dank aan
den heer F. C. van Dissel, die reeds 6 jaar deel uit-
rhaakt van de financieele commissie.
Oudelande
I>ezer dagen vergaderden de ingelanden van het wa
terschap Baarland. Medegedeeld werd o.a., dat de
jaarwedde der vaste arbeiders met ingang van 1
October 1942 is vastgesteld op ƒ1100. In verband
met de uitgevoerde werken, oeververdediging, werd
het dijkgeschot van den ongebouwden eigendom ver
hoogd van ƒ17.op ƒ22.per ha., dat der vroonen
van 13.op 17.en het percentage van den
gebouwden eigendom van 4 op 5.2
De begrooting 1943/'44 werd z.h.st. goedgekeurd met
een bedrag aan inkomsten en uitgaven groot 37.141,42
met een post van onvoorzien, groot ƒ1228,86. In de
begrooting is o.a. een bedrag van ƒ1259,25 opgeno
men voor begrinding van het Stevenswegje.
Hierna werd opgemaakt een aanbeveling voor dijk
graaf, wegens aftreding van Dh. P. v. Wingen Mz.
(niet herkiesbaar) 1. A. J. Bruggeman; 2. A. J. van
Nieuwenhuijzen; 3. A. Rijk, allen te Oudelande.
Voor gezworene, wegens aftreding van Dh. J. de
Dreu (niet herkiesbaar) werd de navolgende aanbe
veling opgemaakt: 1. A. J. v. Nieuwenhuijzen; 2. A.
Rijk; 3. F. Meeuwse.
De Referent voor Agrarpolitik bij het Rijkscommis
sariaat, Ulrich Ernst, bracht dezer dagen een bezoek
aan Zeeland.
Te zamen met den Boerenleider in Zeeland, W. F.
v. Gorsel, bezocht hij de getroffen of nog bedreigde
polders in onze provincie. O.m. werd een .bezoek ge
bracht aan den Wilhelminapolder.
Terneuzen
Vorige week vond in de Landbouwhuishoudschool te
Terneuzen de uitreiking der diploma's plaats.
In aansluiting op ons bericht, waarin wij de namen
der gediplomeerden opnamen, berichten wij nog
verder:
De Staf leider van den Nederlandschen Landstand in
Zeeland opende de bijeenkomst en heette de moeders
der leerlingen> den vertegenwoordiger van den burge
meester van Terneuzen, de streekboerenleiders vooi
Axel en Hulst, Dhn. Dieleman en Bruggeman. den
Dir. der Gew. Arbeidsbeurs te Terneuzen en de Comm.
van Toezicht welkom.
De directrice, Mej. Dekker, sprak de meisjes toe en
deelde mede, dat er voor den nieuwen cursus reeds
47 leerlingen aangemeld waren.
De Stafleider feliciteerde daarna de jueisjes en wees
op het belang van verdere studie, hetzij voor het
volgen van een vervolgcursus, hetzij voor een cursus
aan de Boerenschool.
Hij wees nog op de Landstandsbibliotheek die gratis
aan ieder ter beschikking staat.
Hierna werd nog het woord gevoerd door den Streek-
boerenleider voor Axel, Dh. H. Dieleman en door
den Dir. van de Gew. Arbeidsbeurs te Terneuzen,
Dh. Brinkman.
Namens de leerlingen werd het onderwijzend perso
neel een stoffelijk blijk van waardeering aangeboden.
Waarde
In Waarde vergaderde dezer dagen de Landjeugd. Op
deze goedbezochte bijeenkomst sprak o.m. de werk-
leidster voor de afd. Landjeugd in Zeeland, Mej. F.
Waterman, die vertelde over de door haar bijge
woonde cursussen aan de Boerenschool en over het
Winterwendefeest.
Nadat eenige volksdansen uitgevoerd waren, werd
besloten dat de nfeisjes een werkvergadering zouden
beleggen, waar handenarbeid in beoefend zou worden,
terwijl de jongens het pachtvraagstuk zouden be
spreken.
Inhoud
2e JAARGANG No. 17
VRIJDAG 30 APRIL 19*3
Indrukken en gedachten (XXXV) 1
Wat ,JLand en Volk brengt" 2
Brieven van Bram uit den Broekpolder 8
Nieuws uit het gewest 3
Terugblik over het gegeven landbouwonderwys 4
De dijk val in den Wilhelminapolder 4
Van boomen, bloemen en planten 4
Brief van een Oostlandboer 5
Een emeltenplaag in 1585 5
Tuinbouw 6/7/8/9
Akkerbouw 9
Veehouderij 10
Officieele mededeelingen 11
Officieele Landbouwmededeelingen 11
Handelsberichten 11
Bram uut den
Braekpolder
Lezers van ,JDe Landstand"
Gistere is Menieda's m'n dochter mö je
wete, vrom gekomme van de Boereschole.
Z'eit een vreet ende motte reize, glad van
Rijs, da's in Friesland nae 'ter in de'n
Braekpolder. s Ochens om tien uure was
ze weg gereisd en 's aevens om tien uure
stieng ze op de stoepe. Ze was drie weken
vort gewistmae as je noe dienkt dat ze
naer 'uus verlangde? O, maer, gelooft 't
maer niet! Z' eigenlijk glad gin tied ge'ö
om an 'uus te dienken. Mae z'eit 't er goed
nae d'r zin ehö.
Noe 'oorde 'k venochend zó om 'n uur of
zesse aol mae stampe op de'n zolder, en
dat 'ieuw mae an, 'k doch noe mo'k toch
es gae kieke wat of d'r dae noe an d'and
is. En wat dienk je dat 't was f 't Was
Merie. Die liep dae over d'n zolder te
stuuken, af en toe liet ze d'r eige deu d'r
knieën zakke en ze zwaoide mee d'r errnen
van 'eb ik joe daer. 'k Zegge wat 4s t'r
mee joe an d'and. 'k Doeë ochend gymna
stiek zei ze, dat deeë m'n op de Boere
schole ok telken ochend. 'k Zegge „Oh
Mae noe'oort 't toch tied da je jen eige
's ankleed want 't is naebie 'n uure fietze
nae schoole. 'k Ebbe liever da je 'n goed
rapport eit as dat je 'ier van die bokke-
spronge staet te maeke!" ,Jae, mae", zeit
'eur, „een gezonde geest in 'n gezond
lichaam, vaoder, ont'oud dat!" En eigen
lijk 'ao ze nog gelieke ok, want as m'n
kinders zo stief in d'r botten motte 'oore
as ik, dan zulle ze gin „ochendgymnastiqk"
mee doeë.
Van de weeke ek 'n dag of wat bezig
gewist mee de uutreiking van de ,„Aus-
weisevoo vriestellinge van arbeid in 't
buutenland. Ik bin n.l. Buurtboerenleider
van ons dorp. 't Bin 'n paer drukke ochen-
den gewist, dat kan je gelove! D'r is zo'n
tweehonder vuuftig man op ielken ochend
gewist De meeste gevalle waere eenvou
dig geoegt maer me binne d'r ok tegen-
gekomme dat m'n ons afvrogè: Wat kom-
me julder noe eigenlijk 'ier doeë? 't Was
of dat aolles en iedereen ineens in de land
bouw werkte. Zo kwam d'r een e, daer A
m'n an vroege wat of 'n dee. ,,'k Werke
Braekpolder, 28 April 19j3
voo de voedselvoorziening" zeit um. Toen
d m'n echter es nader ginge informere
bleek um klompenmdeker te weze, mae
dat dee um d 'n jaer of wat niet mee,
omdat 'n nie yemegd opleverde. Daerorn
was 't nuie beyonne mee .speelgoed te
maeke, dat dee 'n noe d van voo d'n oorlog.
Toen d ons um laeter vroge wat of dat
speelgoed noe eigenlijk mee de voedsel
voorziening te maeken 'ad, toen stieng 'n
toch mee z'n mond vol tanden en 't bleef
bie 'n bitje .nompelen dat m'n toch zo
nauwe nie moste neme enzö. Zokke ge
vallen bin men nog we meer tegenge-
komme, evenas studentjes, die nog nooit
naer d'r vaeders boerdertee omgekeken
en noe ineens onmisbaar bleke voo de voed
selvoorziening e.
In de Landstand van een stuitje terug 'ek
'n stikje yeleze ovei de taek van de durps-
boerenleider. 't Was yeschreve den d'n
'oofdredacteur en 'k mo zegge due bin 'k
noe 's 'eelemaele mee eens. 't Is allen tg
jammer dat d'r nog zo weinig burge
meesters bin die d 't ok zo zieë! 't Ziet
d'r anders nae/^iut dat ze in de loop van
de zeumer. wé noodgedwony6 tot d'erken-
ninge zulle motte komme dat de durps-
boerenleider het volk uut het durp verte
genwoordigd, terwijl um de overheid ver
tegenwoordigd. Voo n hele oop belangrieke
diengen zal de durpsboerenleider 't te peg
gen kriege, nie de Burgemeester. Zo b.v.
bie de uutreiking van de vriestellinyen, bie
de inschaekeling van arbeiders in de kom-
mende oeyst., bie de loonregelinge, bie 't
verlenen van uutstel voo d'Arbeidsdienst
en zo is 't er nog vee meer Mae 't is net zo
as d'oofdredacteur schreef: Noe komme
de mensen mee kritiek, want volgens eur
is die of die niet geschikt en die 'ebbe
m'n w e opgenome in de durpsboereracd
en een ander is volgens eur w e geschikt
en die ebbe m'n nie opynome. Mae ze ver-
gete, dat zolang as ze zelf nie meewerke,
ze 't recht op kritiek ok 'eelemaele misse.
Daerorn 'oope 'k dat aolle boeren dat arti
kel van d'n 'oofdredacteur goed gelezen
'ebbe.
En noe aollemaele de groetenisse en
tot kammende weeke!
BRAM.
Houdt al
uw
vee vrij
van
"1 i
