Boekbesprekingen
Zittingsdagen afd. Agrarische
inzet van den Nederl.
Landstand
Vonkjes
De Landstand in Zeeland
Wat Land en
Volk 9 brengt
VRIJDAG 28 MEI 194S
DE LANDSTAND
TAG. 2
Dinsdag 1 Juni, Goes 1219 uur, Gr. Markt 28
Woensdag 2 Juni, Den Haag, 1012 en 1417
uur, Anna Paulownastraat 36.
Vrijdag 4 Juni, Rotterdam, 912 en 1415.30
uur. Westersingel 46.
Maandag 7 Juni, Den Bosch, 1417 uur, Oranje
Nassaulaan 14.
Dinsdag 8 Juni, Maastricht, 912 uur, Capu-
cijnenstraat 69.
Donderdag 10 Juni, Amsterdam, 1015 uur,
Heerengracht 538.
Donderdag 17 Juni, Alkmaar, 1116 uur, Ken-
nemerstraatweg 23.
Dinsdag 29 Juni, Goes, 1217 uur, Groote
Markt 28.
deren bevestigden, dat er pry/.en van honderd tot hon
derdvijftig gulden voor biggen betaald worden, alhoe
wel men OFFICIEEL niets te weten kan komen van
de prijzen op de markten.
Booze tongen fluisteren dat de biggenpr(jzen zoo
enorm hoog zijn doordat tal van dikke biggen „zwart"
worden verkocht. Daarom wordt er van deskundige
zijde op aangedrongen, het verhandelen van biggen die
zwaarder zyn dan 15 kg. te verbieden, behoudens voor
volbloed biggen, rechtstreeks van bedrijf naar bedrijf
vervoerd. Indien het een feit is dat dikke biggen clan
destien geslacht worden, kan dat ook oorzaak z(jn van
het nog steeds geringe aanbod en in elk geval van de
abnormaal hooge pryzen. Nu is de vraag naar biggen
sterk toegenomen, door de bekendmaking van de rege
ling voor de huisslachtingsvarkens en in verband daar
mee voor het mesten van contractvarkens. Tal van
boeren die thans geen varken meer in het hok hebben
moeten twee of drie contractvarkens mesten, willen
ze ook een varken voor het eigen gezin kunnen slachten.
Dsiar is in verschillende boerenkringen een storm over
opgestoken, omdat ten eerste de biggen zoo verschrik
kelijk duur zijn, ten tweede de prijzen der contract-
varkens veel te laag en ten derde het beschikbaar
komende voer voor de contractvarkens niet voldoende
om ze van big tot 160 pond te brengen. Nu is het be
schikbare voer voor contractvarkens er op berekend
dat deze dieren met ruwv^er, met afvalproducten van
boerdery en weidegang tot ongeveer 100 pond worden
gebracht, om ze daarna met krachtvoer er bij tot het
gewenschte gewicht te brengen. De eerste moeilijkheid
is echter thans, dat we bijna de maand Juni te pakken
hebben en het. aanbod van biggen nog ver beneden de
vraag ligt, terwijl de tijd van mesten korter en daar
door moeilijker wordt. Mogelijk heeft de zwarte handel
daar mede schuld aan, gelijk we reeds betoogden. Het
lager stellen van het gewicht waarop biggen nog ver
handeld mogen worden en scherpere controle, zullen
hierin wellicht verbetering kunnen brengen, terwijl an
derzijds door de meedere aanfok het aanbod o.i. spoedig
zal toenemen. Cijfers daaromtrent ontbreken ons helaas.
Dat alles zal de abnormaal hoogen biggenprys doen
dalen. Mochten onze verwachtingen niet uitkomen dan
is er geen andere weg dan de biggen door het Bedrijfs-
schap Vee en Vleesch te laten innemen tegen een vast
gestelde n prys per pond levend gewicht. In dat geval
is het Bedryfschap o.i. verplicht ook by een eventueel
overcompleet aan biggen in den herfst alles tegen den
vastgestelden pr\js af te nemen. Althans dit jaar, nu
aan het fokken van biggen altyd nog voorwaarden ver
bonden z(jn. Aan een dergelijke regeling zitten groote
bezwaren, zoodat het niet zoo gemakkel(jk is als som
mige briefschrijvers wellicht denken.
Wij laten hier verder buiten beschouwing hoeveel geld
de nester toe moet leggen op het mesten van contract-
varkens by aankoop van biggen tegen redelijke pryzen.
laat staan tegen de huidige hooge pryzen. Daarover
schreven wij reeds vroeger en dit verlies moet men
alleen noodgedwongen dragen, omdat er aan het huis-
slachten andere voordeelen zitten. Of de lage pryzen
der contractvarkens echter redelijk zyn? Wij hopen
nog altyd dat de bevoegde instanties de onredelijkheid
dezer pryzen zullen inzien.
Een andere vraag is of de verdeeling der contractvar
kens over de verschillende bedrijven juist is geweest.
W'e ontvingen van de zijde der groote bedryven daar
omtrent klachten, maar we zouden willen vragen: wan
neer er een bepaald aantal contractvarkens moet
worden geleverd en de landarbeiders en kleinste boeren
worden daarvan vrijgesteld, hoe wil men dan een andere,
betere, verdeeling toepassen?
AN de varkens stappen we nog even over naar
de aardappelen. Dat is niet zoo'n grooten afstand, maar
in tyden als deze komen de menschen eerder voor de
aardappels in aanmerking dan de varkens. Dat is ove
rigens mede de moeilykheid by het mesten van deze
dieren. Gelukkig kan op het eind van Meimaand 1943
geconstateerd worden, dat de voorraden consumptie
aardappelen by de boeren en elders dermate groot zyn,
dat de mindere kwaliteiten reeds worden afgenomen ter
bereiding van aardappelmeel. Er is daarby een zeer
billijke regeling getroffen, opdat de boeren, die alle
moeite hebben aangewend, om hun aardappelen goed
door den winter te brengen, toch den consumptieprijs
wordt uitbetaald. Ook is dat het geval wanneer de
aardappelen op grond van ouderdomsgebreken, maar
niet ten gevolge van onvoldoende bewaring, zelfs nog
voor de fabriek worden afgekeurd. W'y willen er hier
nog even op wyzen, noe de gang van zaken is.
Eerste geval: Een boer heeft een party aardappelen
zitten. De landkoopman komt ze keuren, vindt ze
prima en Iaat ze leveren voor consumptie. Alles is dus
normaal.
Tweede geval: De landkoopman keurt de aardappelen,
vindt ze niet slecht, maar durft het risico niet aan. Hy
roept er een opzichter van het Aan- en Verkoopbureau
Akkerbouwproducten in ie provincie (voorh. P.I.C.A.)
bij. Z(j beslissen tezamen of de aardappelen voor con
sumptie weggaan of naar de fabriek. Is de kwaliteit
ook daarvoor niet goed genoeg, zonder dat de wijze van
bewaring te wenschen laat, dan kunnen de aardap
pelen voor veevoederdoeleinden worden geleverd. IN AL
DEZE GEVALLEN WORDT ECHTER DE CONSUMP
TIEPRIJS UITBETAALD. Alleen indien de aardappe
len, TENGEVOLGE VAN DE SLECHTE BEWARING
ONGESCHIKT ZIJN GEWORDEN, wordt de veevoe-
derprys uitbetaald. Wij zijn van oordeel dat geen boer
tegen deze regeling bezwaar kan hebben en dat ze een
aansporing is voor hen, ook in het volgende seizoen
alles te doen wat mogelijk is om ons volk van voldoen
de goede aardappelen t voorzien. TER HAAR.
Zoogdier-Intersexualiteit door Dr. G. Krediet.
136 blz. met 30 fig., pr(js 2.40. Uiig. J. Noor-
^uyn en Zn. N.V. te Gorinchem.
Dit boekje handelt over intersexen, dieren dus, welker
geslacht tusschen mannelijk en vrouwelijk instaat. Zij be
zitten kenmerken van beide geslachten en elke combinatie
van mannelijke en vrouwelijke eigenschappen is mogelijk.
Helaas zyn dieren met geslachtelijke afwijkingen niet zulke
groote uitzonderingen, als men wel denkt. In den volks
mond noemt men zoo'n dier een kwee t>f kween.
Bij het rund komt als eigenaardige vorm van intersexuali-
teit voor de runderkwee. Merkwaardig is, dat zulke dieren
steeds in tweelingdracht met een stierkalf geboren worden.
Deze dieren zyn onvruchtbaar. Uitvoerig wordt besproken
de bouw van het geslachtsapparaat, alsmede de ontwik
keling er van. Ook de ontwikkeling van de mannelijke
geslachtswerktuigen krijgt een beurt.
Intersexen, vroeger hermaphrodieten genoemd, zyn by den
mensch, het varken, de geit, het schaap, het paard, het
rund, den hond, de kat, het konijn, de cavia, de muis,
de ree en de giraffe waargenomen. Het aantal bij den
mensch bekende gevallen is zeer groot.
De schrijver geeft indrukken weer, die berusten op een
vyf en twintigjarige studie van dit onderwerp en het is
dan ook een buitengewoon leerzaam werkje geworden,
dat de plaats in Noorduyn's „Wetenschappelijke Reeks"
ten volle verdient. Het hoofdstuk over runderkwenen telt
33 pagina's en is voor den practischen boer zeer interes
sant.
In het algemeen is echter een vrij behoorlijke algemeene
ontwikkeling noodig, om van dit boekje te kunnen ge
nieten, hetgeen moge blyken uit den op blz. 34 voorkomen
den zin:
Door de aanwezigheid der regionale, primaire gono-
cyten verandert het peritoeale epitheel aan de binnen
zijde der oernier."
Het is den schrijver wel gelukt de onderwerpen duidelijk
te behandelen. Jammer vinden we het, dat er veel moei
lijke woorden in voorkomen en indien uitdrukkingen als:
„Conditio sine qua non" (pag. 32) er niet in voorkwamen,
zou het werkje ook geschikt geworden zyn voor minder
wetenschappelijk gevormden. J.
Het weidebedrijf in woord en beeld
Vanwege het Land- en Tuinbouwbureau der I. G. Farben-
industrie Aktiengesellschaft ontvingen wij een aanvulling
van 16 pagina's, waarin het hooien als oudste methode
om gras te conserveeren op waardige wyze wordt be
sproken. Dit vervolg kan gemakkelijk in het boek worden
opgenomen. J.
Een van de gevaarlijkste vlasvy'anden is de thrips of
blaaspoot, die de „kwade koppen" veroorzaakt. De Plan-
tenziektenkundige Dienst gaf de volgende adviezen ter be
strijding:
het uitvoeren van een intensieve grondbewerking in het
vroege voorjaar;
het zaaien van bescliermstrooken gerst, haver of rogge;
bespuiten of bestuiven met nicotine of derris.
Derris is niet meer verkrijgbaar, voor 1943 is nog een
kleine hoeveelheid nicotine beschikbaar.
Per h.a. vlas heeft men noodig: 1500 liter 0,2 pet. nico-
tine-oplossing, dus 3 kg. nicotine van 97 pet.
Proeven in Denemarken wezen uit, dat de koeien van de
hoogprocentige bieten evenveel kilogrammen kunnen op
nemen als van de laagprocentige.
Daarom is het aan te bevelen de Barressoorten nog meer
te vervangen door Groenkraagtypen. Dit geldt ook voor de
goede Zandgronden.
Men kan de productie van het grasland yerhoogen door:
1. flinke ontwatering;
2. goede verpleging, vooral een intensieve onkruidbestrij-
ding;
3. doelmatige beweiding;
4. een zoo goed mogelijke bemesting;
5. afwisselend hooien en maaien;
6. op tijd en oordeelkundig hooien
7. inkuilen, zoo mogelijk in silo's met zuur.
Een hoog polderpeil Is bij vasten waterstand waarschijn
lijk voor grasland beter dan een laag. B(j wisselend peil
daarentegen prefereeren wij een lagen waterstand.
De graslandopbreugst is afhankelijk van grondsoort, lig
ging, grasmat en weersgesteldheid. Van meer beteekenis
is echter de bedrijfsvoering^ die wordt toegepast dus
bemesting, beweiding en winning van wintervoer.
Fosforzuurbemesting verhoogt de kwaliteit van het gras
land meer dan bemesting met stikstof of kali.
Witbol, een minder goede grassoort, kan men den kop
indrukken door bekalking. Grondonderzoek moet evenwel
hieraan voorafgaan.
Redactie-adres: Groote Markt 28, Goes, Tel 2345
(toestel 05).
Uitgave: Uitgeverij „Volk en Bodem", Postbus
281, Den Haag.
Advertenties: Losse plaatsing 25 ct. per m.m., In
alle edities 75 ct. per m.m.
Abonnementen: Voor niet-leden van den Nederland-
schen Landstand f 5.— per jaar of 1.25 per
3 maanden.
Alle briefwisseling betreffende exploitatie, adver
tenties en abonnementen, aan postbus 281, Den
Haag, Telefoon 11.65.88.
In de week van 30 Mei tot on
met 5 Juni
Zondag 80 Mei van 8.008.15 uur H.
II en H. I zal Dirk van de Bospoort
Jn den zin van het boer-zyn spreken
over: ,.De zorg voor nu en mor
gen".
Van 18.4519.00 uur H. II komt in
de serie „Als ik het voor het zeg
gen hadDirk van den Hul
met een praatje over het onderwerp
„Moeten is dwang, huilen is kinder
gezang".
Maandag 31 Mei 12.30—12.45 uur H. II
komt de familie De Boer en z(j hou
den deze keer een gesprek, waarvan
we als titel hebben gekozen „In het
veen ziet men niet op een turfje".
Van 19 5520.00 uur H. II vragen
wy even de aandacht voor de wen
ken voor de volkstuinders.
Dinsdag 1 Juni begint er voor 1 Juni
een nieuw schema. In het algemeen
kunnen wij U zeggen, dat wij iede-
ren dag komen van 13 00—13 05 over
H. I, terwijl de landbouwreportage
van den Woensdag van 15 minuten
op 10 minuten ls teruggebracht en
wel in den tijd van 13 00—13.10 uur
H. I Op dezen Woensdag brengen
wy dan een bezoek aan een boer
derij in de Gcldersche Vallei. De
verslaggever is D. Hiddinga.
Donderdag s Juni (Hemelvaartsdag)
van 8.008.15 uur H. I gaan we
luisteren naar den zin van het boer-
zijn. Dirk van de Bospoort verdiept
zich dezen moigen eens in de betee
kenis van aarde en hemel, en het
is ongetwijfeld Interessant eens te
vernemen hoe z(jn gedachten zyn
over den Hemelvaartsdag, die voor
vele menschen alleen maar betee-
kent een dag vrij, eon dag u't-
Van 11.00—12.00 uur H. I zal Jan
G, -ïazewinkel ens iets vertellen
over de feesten van den zomer. O.a.
zal hij ons nog iets zeggen over de
Hemelvaarts- en Pinkstergebruiken.
Deze lezing wordt omlijst door zo
merliederen. die gezongen worden
door Geert Dils.
Van 14.3014.45 H. I zal een greep
worden gedaan uit oude boeken,
voorgedragen Joor Reina Jacobs en
Jan Lamers. De titel van dit kwar
tiertje is ..Van levensvreugd in het
boerenland".
Vrijdag 4 Juni van 13.00—13.05 H. I
is iedere boer en tuinder nieuwsgie
rig wat Land en Volk zal brengen.
Van 18.45—18 55 H. I vraagt de Di
rectie van den Landbouw de aan
dacht. U hoort ditmaal een repor
tage uit een grasdrogerij. Verslag
gever D. Hiddinga.
Van 19 1522.00 uur brengen wij
over H. I een Vrydagavondprogram-
ma van eigen bodem, getiteld ,,Van
't een op 't ander". Muziek, voor
dracht en zang. luisterspel en sport-
bnhheltie passeeren in bonte afwis
seling de revue. Van 20.0020.45 uur
gaat in dit programma Karei van
Dorp's luisterspel „De duivel in de
Krimpenerwaard". Een boeiende
schets uit het leven van beroemde
alchimisten.
Van 21.0021.15 uur H. I gaan we
in het programma „Van 't een op
't ander" ook nog even op bezoek
by de Familie De Boer.
Zaterdag 5 Juni vragen wij uw aan
dacht voor de wekeiyksche wande
ling. Van 13.3013.45 uur H. I gaan
we met Jac. Gazenbeek langs een
slapenden dyk in de Geldersche
Vallei.
Land en Volk-uitzendingen
over Hilversum I
ZOXDAG S.Ofl—8.15 ..De iln v«n lipt
boer zijn"; 12.45—13.00 Om de veer
tien dagen Dirk v. d. Hul en Sibbe.
MAANDAG 18.00—13.05 Land en Volk
brengt
DINSDAG 13.00—13.05 Land en Volk
brengt
WOENSDAG 13.00—13.10 Landbouw
reportage
DONDERDAG 13.00—13.05 Om de veer
tien dagen Herwig „Zelf tuinieren"
en bljenprantjes „In en om den
hijenstand".
VRIJDAG 13.00—13.05 Wat Land en
Volk brengt....; 18.45—18.55 Wat
doet de Directie van den Land
bouw?; 19.1522.00 Van 't een op
't ander, klanken van eigen bodeni,
een programma voor den boer.
ZXTKRDAG 13.00—13.05 Om de veer
tien dagen om beurten Volkstuin
ders en Visseherij: 13.30—13.40 We
keiyksche wandeling.
