Officieele mededeelingen
Handelsberichten
PAG.
DE LANDSTAND
VRIJDAG 28 MEI 1943
(of register)nummer in het rechteroor krijgt. Het
jongveeregister wordt ook provinciaal bijgehouden, de
hierin ingeschreven dieren krijgen een nummer in het
linkeroor.
In enkele vereenigingen vinden we een plaatselijke
administratie. Wanneer deze goed bijgehouden wordt
is dat ideaal. Jammer genoeg zijn echter op het oogen-
blik geen nummertangen te krijgen, verscheidene ver
eenigingen kunnen dus nog geen plaatselijk register
invoeren, hoewel ze het graag zouden willen. Een
enkele vereeniging kan voor het merken van de lam
meren gebz-uik maken van een tang, die in het bezit
is van een konijnenvereeniging.
Afstamming van de bokken.
Aan de hand van de op schrift gestelde exterieur- en
productiegegevens en de dekdata worden nu ieder jaar
de bokmoeders uitgezocht. De eigenaren van de aan
gewezen bokmoeders zijn verplicht de daaruit geboren
boklammeren, natuurlijk tegen vergoeding, aan den
Bond te leveren. De Bond zorgt voor den opfok en
tegen het komende deksei2oen worden de bokjes ge-
klassificeerd en onder de vereenigingen verloot
Hiermede heb ik den gang van zaken beschreven,
zooals dat in de provincie Overijssel gebeurt. In som
mige provincies zal het wat anders gaan in onder
deden, maar het principe is hetzelfde.
Soms zijn de bokken eigendom van de vereenigingen,
in andere gevallen van de Bonden, waarbij de veree
nigingen de boeken in bruikleen krijgen. De regeling
van de keuringen, en vooral ook van de prijzen, loopt
nog wel eens wat uiteen.
De Nederlandsche Commissie voor de Geitenfokkery.
Dit is dan de toporganisatie van alle geitenfokkers.
Deze Commissie vertegenwoordigt de geitenfokkers bij
de hoogere instanties, bepleit voedertoewijzingen en
behartigt de belangen op alle mogelyke manieren,
zoodat een uitgebreide taak voor haar is weggelegd.
Den laatsten tijd is vooral een actie gevoerd tegen
het houden van z.g. wilde bokken, dus niet volbloed-
bokken.
In enkele provincies (Zeeland. Zuid-Holland, Utrecht)
is het houden of ter dekking stellen van niet goed
gekeurde bokken verboden. Ook in Overijssel is een
dergelijke verordening te verwachten en wel in die
gemeenten, waar een geitenfokvereeniging is geves
tigd. Het komt er op neer, dat naast de vereenigings-
bok(ken) geen wilde bok (ken) ter dekking zullen
mogen staan.
Hiermede hoop ik eemgszins een overzicht gegeven
te hebben vaji de organisatie van de geitenfokkeiij.
Ir. A. E. BRUYING.
Overzicht der inventarisaties van den land- en
tuinbouw' over de jaren 19381942.
De oorlogsomstandigheden hebben geleid tot belangrijke
wijzigingen in de oppervlakten met verschillende gewassen
beteerd, alsmede in den omvang van rundvee-, varkens-
en pluimveestapel, hetgeen bij vergelijking der uitkomsten
over de jaren 1939 eenerzjjds en 1941 en 1942 anderzijds
valt te onderkennen. In het ..Maandschrift van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek", 1942, afl. 11/12, dat zoo
juist verschenen is, zijn eenige tabellen opgenomen met
een toelichting, waaraan het volgende is ontleend: De
totale oppervlakte blijvend grasland blijkt in 1942 in ver
gelijking met 1941 als gevolg van het op groote schaal
scheuren van grasland met rond 100.000 ha. te zijn op
genomen. Tengevolge hiervan nam in 1942 de oppervlakte
bouwland met rond 89.000 ha. toe, terwijl de oppervlakte
beteeld met groenten én fruit met 13.000 ha. werd uit
gebreid. De oppervlakte bloemkweekerijgewassen vertoont
sedert 1940 een achteruitgang als gevolg van de beperking
van de teelt ten behoeve van den verbouw van groenten.
Aleer groen
Wat de afzonderlijke akkerbouwgewassen be-
tieft, valt het in de eerste plaats op, dat de teelt van
tarwe en rogge sedert 1939 als gevolg van de maatregelen
tot stimuleering van de broodgraanproductie is uitgebreid.
In 1942 is in het bijzonder de verbouw var. rogge nog
aanzienlijk toegenomen en wel met rond 40.000 ha.
De invloed van de strenge winters komt na 1938 zeer
duidelijk tot uiting in de -verhouding van de oppervlakten
winter- en zomertarwe. In 1939 zoowel als in 1942 over
treft de oppervlakte zomertarwe die van de wintertarwe
zeer aanzienlijk. Hoewel in 1940 en 1941 het uitvriezen van
de wintertarwe blijkbaar van minder omvang is geweest,
is toch de oppervlakte zomertarwe aanmerkelijk grooter
dan in 1938.
Sedert 1939 is de oppervlakte beteeld met haver belangrijk
afgenomen als gevolg van de sedert 1940 geldende beper
kende bepalingen van de teelt van dit gewas. Zoo bedroeg
in 1939 de totale oppervlakte haver 163.000 ha. tegen 103.000
ha. in 1942, hetgeen dus een vermindering is van 36%.
De oppervlakte beteeld met peulvruchten was vooral
in 1941 zeer aanzienlijk. In 1942 is zij echter weer vrijwel
gelijk aan die van 1939.
Handelsge wassen.
De oppervlakte handelsgewassen is in de jaren
1939 tot en met 1941 weinig veranderd. In 1942 heeft zij.
echter een belangrijke uitbreiding ondergaan, welke voor
namelijk het gevolg is van de toeneming van den verbouw
van de land- en tuinbouwzaden en het blauwmaanzaad.
De teelt va laatstgenoemd gewas, hetwelk in 1941 nog
tot de zg. „verboden gewassen" behoorde, is in 1942 zeer
aangemoedigd, toen bleek dat het koolzaad voor een be
langrijk gedeelte was uitgevroren. Wat laatstgenoemd ge
was betreft, zij nog vermeld, dat door middel van een
Teeltpremie- aan de boeren, die ln het belang van de voed
selvoorziening den verbouw van koolzaad uitgebreid of
begonnen hadden, de mogelijkheid tot^verhooging van hun
inkomsten werd geboden. Zooveel mogelijk is getracht den
verbouw hiervan uit te breiden. Dat zulks niet in nog
hoogere mate in de oppervlakte in 1942 tot uiting komt,
is, zooals reeds werd opgemerkt, het gevolg van het uit
vriezen van het koolzaad in den afgeloopen winter. In
December 1941 werd namelijk een oppervlakte koolzaad
van 12.035 ha. geïnventariseerd, waarvan in Juni 1942 nog
slechts 4.036 ha. of rond een derde gedeelte aanwezig
bleek te zijn.
Aardappelenteelt uitgebreid
De oppervlakte beteeld met knol-, bol- en wortel
gewassen is in het bijzonder in de jaren 1941 en 1942
zeer aanzienlijk toegenomen, hetgeen het gevolg is van
de maatregelen tot uitbreiding van de aardappelenteelt.
De oppervlakte consumptieaardappelen bedraagt thans rond
159.000 ha, zoodat deze in vergelijking met 1939 met 63.000
ha. of 66 is toegenomen.
Ook de verbouw van fabrieksaardappelen breidde zich in
de jaren na 1939, toen de maatregelen ter beperking van
de teelt allengs werden opgeheven, aanzienlijk uit. In 1942
bedraagt de oppervlakte fabrieksaardappelen rond 53.000
lia. tegen 29.000 ha. in 1939. De oppervlakte beteeld met
suikerbieten geeft in de jaren 1938 tot en met 1941 slechts
geringe wijzigingen te zien; in 1942 valt eenige verminde
ring op te merken. De oppervlakte gr oenvoeder
gewassen vertoont na 1938 een geleidelijken achteruit
gang, welke voornamelijk is veroorzaakt door de vermin
dering van de oppervlakte kunstweiden.
Kundv eestapel
De rundveestapel vertoont in 1942 in vergelijking
met 1939 een achteruitgang, welke voornamelijk wordt
veroorzaakt door de vermindering van het aantal stuks
melk- en kalfkoeien en van het mestvee. De invloed van
de noodzakelijk geachte aanpassing van den rundveestapel
aan de eigen voederproductie komt reeds in de inventari
satie van 1942 in het aantal stuks melk- en kalfkoeien
tot uiting. Daarnaast valt in 1941 een zeer sterke uitbrei
ding van het jongvee beneden 1 jaar op te merken. De
nadien door middel van de verplichte veelevering getroffen
maatregelen ter beperking van een te sterken aanwas
van den jongveestapel hebben in 1942 weer geleid tot een
vermindering van het jongvee jonger dan 1 jaar.
Varkens eu pluimvee
De schaarschte aan buitenlandsche kiachtvoedermiddelen
als gevolg van het wegvallen van den invoer uit over-
zeesche gebieden, heeft noodzakelijkerwijze geleid tot een
sterke inkrimping van den varkens- en pluimvee
stapel.
Zoo bedroeg het totaal aantal stuks 'varkens in 1938
1.538.000 tegen 491.000 in 1942, zoodat dus van 1938 op 1942
de varkensstapel met bijna 70 verminderde. Het aantal
hoenders, dat in de jaren 1938, 1939 en 1940 respectievelyk
29,6, 32,8 en 34,9 millioen stuks bedroeg, daalde in 1941
tot 7,7 millioen stuks, terwijl in 1942 nog slechts 3,7 mil
lioen hoenders aanwezig waren. Ten opzichte van 1940 is
dus het aantal hoenders in 1942 met bijna 90 afgenomen.
Een vrijwel gelijke procentueele vermindering onderging
de eendenstapel van 1940 op 1942.
I'aarden en schapen
Wat de tellingen der paarden betreft zy in de eerste
plaats opgemerkt, dat de inventarisatie sedert 1940 ook
de paaiden buiten den landbouw omvat, zoodat om deze
reden de gegevens voor 1940 met de latere jaren niet geheel
vergelijkbaar zijn. Het aantak veulens blijkt in 1942 aan
merkelijk te zijn toegenomen. Het aantal andere paarden
beneden 3 jaar ls echter in 1942 in vergelijking met 1941
van 61.000 tot 53.000 stuks afgenomen, waarop de vorde
ring van paarden vermoedelijk van invloed is geweest.
Het aantal schapen, he'twelk in de jaren 1940 en 1941,
mede tengevolge van het feit, dat het schapenvleesch aan
vankelijk buiten de distributie van vleeseh viel, aanmer
kelijk is verminderd, vertoont in 1942 wederom een stijging.
In 1942 bedroeg het totaal aantal stuks schapen 574.000
tegen 690.000 tn 1939, zoodat dus ten opzichte van laatst
genoemd jaar de schapenstapel met 17 is afgenomen.
Tuinbouw
Bii den t u In b o u w ls in 1942 in vergelijking met 1940
de oppervlakte beteeld met warmoezerijgewassen en vroege
aardappelen, exclusief de zaai- en zilveruien. met rond
12.000 ha. toegenomen, hetwelk door een uitbreiding van
de teeltvergunningen mogelijk was.
De oppervlakte pit- en steenvruchten blijkt vrij
wel geen wijziging te hebben ondergaan, terwijl ook in de
onderlinge verhouding der soorten (appels peren enz.)
geen verandering van beteekenis optrad.
De invloed van de ten aanzien van de bloembollen
cultuur getroffen beperkingsmaatregelen komt in de
ges-evens van 1940 t.m. 1942 in vergelijking met die van
1939 tot uiting.
In 1942 bedioeg de oppervlakte met bloembollen beteeld
4.419 ha. tegen 7.239 ha. in 1939. hetgeen dus een vermin
dering is van bijna 40
Inlandsche scheerwol 1943
In aansluiting op het in het begin dezer maand gepubli
ceerde bericht inzake Wolaanslag 1943" wordt bekend
gemaakt, dat het Ingevolge de Wolbeschikking 1939 No. 2
verboden is wol, geschoren van inlandsche schapen, te
koopen, te verkoopen, af te leveren, te be- en verwerken,
te doe(i be- of verwerken, alsmede te vervoeren of te
doen vervoeren, zonder schriftelijke vergunning van den
directeur van het Rijksbureau voor Wol en Lompen. De
schapenhouders zijn verplicht alle in hun bezit, zijnde
scheerwol te verkoopen en af te leveren aan de Neder
landsche Wolfederatie, daartoe door genoemden directeur
aangewezen. Binnenkort wordt nader bekend gemaakt,
wanneer, waar en tegen welke prijzen de aflevering van
de wol moet geschieden De af te leveren hoeveelheid wol
zal in aantal vliezen ten minste gelijk moeten zijn aan
het aantal overjarige schapen, dat op 2 Mei j.l. aan
wezig was. De wol zal zich in goeden staat moeten
bevinden. Het is den schapenhouders ten strengste ver
boden hun wol voor eigen gebruik aan te wenden, deze
te verkoopen (aan andere dan de Nederlandsche Wol-
federatie), te verspinnen of te laten verspinnen. Het
schenden van vliezen wordt gestraft. Bij niet-nakoming
van het bovenstaande stellen schapenhouders zich bloot
aan de toepassing van sanctiemaatregelen.
Pluimveesteunregeling gedurende de zomer
maanden
De secretaris-generaal van hetDepartement van Land
bouw en Visschery heeft aan de gemeentebesturen mede
gedeeld. dat in verband met de werkzaamheden in den
landbouw wederom besloten is voor het jaar 1943 de hulp
verleening aan door de inkrimpingsmaatregelen in nood
geraakte pluimveehouders gedurende de maanden April
tot en met October stop te zetten.
Brandstoffen bloembolfiiibedrijven
Voor de distributie van brandstoffen voor de bloembol
lenteelt is het zoo spoedig mogelijk aanvragen van een
toewijzing voor brandstoffen voor na te noemen bedrijven
en gewassen noodzakelijk. Als basis voor de eventueele
toewijzing dient in het algemeen het door den kweeker
met bolgewassen beplante oppervlak. Zij, die het 4 uiig
jaar ten onrechte geen aanvraag indienden, omdat z\j in
schuren of gedeelten van schuren van derden de daar
voor in aanmerking komende bollen deden verwarmen,
worden alsnog in de gelegenheid gesteld zelf een aan
vrage in te zenden, evenals beheerders van nieuw ge
vestigde of veranderde bedrijven. Tot het indienen van
schriftelijke aanvragen onder vermelding van het be
plante oppervlak hyacinthen, tulpen, gladiolen, dahlia's,
amaryllissen en freesia's bestaat voor hen nog tot 1
Juni a.s. gelegenheid. Zij moeten worden gericht tot den
Rijkstuinbouwconsulent Ir. K. Volkersz te Lisse. Te laat
ingediende aanvragen kunnen niet meer in behandeling
worden genomen. Hy, die het vorige jaar reeds een op
gave indiende en wiens bedrijf geen verandering van
belang heeft ondergaan, behoeft geen nieuwe opgave te
verstrekken, daar een controle an de beplante opper
vlakte van zijn bedrijf vóór de toewijzing van brand
stoffen toch plaats vindt.
Registratie
Het Bedrijfschap voor Sierteeltproducten maakt bekend,
dat. binnenkort aan belanghebbenden registratieformulie
ren voor de teelt, van gladiolen, anemonen, ranonkels,
lelies en dahlia's zuilen worden toegezonden.
Een ieder, die oen of meer dezer producten tooit en
geen registratieformulier heeft ontvangen, wordt in zijn
eigen belang aangeraden zich onmiddellijk tot het be
drijfschap Trompstraat 73. 's-Gravenhage. te wenden.
Maximumprijzen en -marges Plantgoed
Warmoezerijgewassen
lil vervolg op bericht No. 180 dd. 16 April j.l. onder de
daar genoemde voorwaarden wordt het volgende bekend
gemaakt
1. Bij afname van 50 stuks van ten zelfde soort plantgoed
geldt de prijs, die per 100 stuks is vastgesteld.
2. Bij afname van minder dan 50%tuks»mag maximaal
de helft van den voor 100 stuks vastgestelden prijs in
rekening worden gebracht
Voor tomaten- en tabaksplanten mag by afname van
1 t/m 10 stuks 0.05 per stuk en bij afname van 10 t/m
25 stuks ƒ0.03 per stuk worden berekend.
Algeheele vrijgave goedgekeurd pootgoed
De Wnd. Prov. Voedselcommissaris voor Zeeland maakt
bekend, dat het afleveren van goedgekeurd pootgoed voor
consumptiedoeleinden aan het Prov. Bureau-V.B.N.A. thans
voor alle rassen, klassen en maten geldt.
De mogelijkheid om goedgekeurde pootaardappelen als zoo
danig te verhandelen, is thans niet meer toegestaan. Af
levering zal derhalve als consumptie moeten geschieden.
Indien partyen pootgoed niet meer voor consumptie ge
schikt zijn of geschikt, te maken zijn, kunnen deze nó
uitreiking van een veevoederverklaring vooi veevoeder
worden bestemd. Handelsvoorraden b(j den erkenden poter-
handel moeten echter aan de V.B.N.A. worden afgeleverd,
ook indien het pootgoed voor veevoeder wordt bestemd.
Bestrijding Amerikaansche
Kruisbessenmeeldauw
Voor de bestrijding van den Amerlkaanschen kruis
bessenmeeldauw zaï een hoeveelheid kopersulfaat en
sodex worden beschikbaar gesteld.
Aanvragen voor toewijzing hiervan, moeten worden
gericht aan den Rijkstuinbouwconsulent, Grenadier
straat 17, te Goes en kunnen worden ingezonden t.m.
31 Mei 1943.
Bij de aanvrage moet worden opgegeven ne opper
vlakte kruisbessen welke moet worden bespoten.
De Rijkstuinbouwconsulent voor
Zeeland en West-Noord-Brabant
VEEMARKTOVERZICHT
Schreven we in ons vorig overzicht nog dat een enkele
markt een minder goed verloop had wegens een te kort
aan ltoopers, waardoor daar de prys zich op een lager
prijs niveau bewoog, dezen keer kunnen we daar niet van
gewagen. Op alle markten in de vorige week gehouden
was het verloop vlot tegen sterk verhoogde prijzen Vooral
voor goed kalt- of versch melkvee is een hooge prijs
besteed geworden zeker niet lager dan voor de genomen
maatregelenprijzen voor een goede kalfkoe van 12 tot
1600 gld. kwamen geregeld voor. Ook voor het weidevee
zijn buitensporig hooge prijzen besteed, o.i. zelfs zóó
dat er bij levering aan het Bedrijfschap van vee en
vleeseh zoo goed als geen weidegeld kan worden gegeven,
we vragen ans dan ook af „waar zit het verstand bij zulk
een inkoop". We nemen aan dat de weiders liever vee in
hun lar.d zien dan hun land te hooien, echter vee aan-
koopen hetgeen alleen risico en mogelijk ook nog verlies
geeft is uit den boozezulke menschen vragen om be
scherming tegen zich zelf.
Het aanbod was over 't geheel wel wat ruimer, den Bosch
en Zwolle maakten hierop wel een uitzondering, er was
ook daar wel weer wat vee aangeboden maar toch korter
als de week er voor In tegenstelling met de week er
voor was er. nu te Den Bosch een vlotte vraag waardoor
alles duur is geplaatst geworden.: we verfcaehten deze
week ook daar weer een wat ruimer aanbod
Leeuwarden had een tamelijk aanbod, de vraag was er
echter belangrijk ruimer met als gevoig een vlotten verkoop
tegen stjjgende prijzen: de handelaar was hier weer ruim
vertegenwoordigd. Leiden had een kort aanbod van melk
en weidevee hetgeen vrijwel in zijn geheel aan veehou
ders is geplaatst eveneens tegen zeer hooge pryzen.
Utrecht had al een zeer vlot vetloop, het aanbod maakte