De Landstand in
Zeeland
10 MILLIARD
Gedachten van een Landvrouw
De zelfslandigheid van den boer
We hebben in een vorig nummer ge
zegd, nog eens terug te willen ko
men op onze stelling, dat de boer
op de noeve een zelfstandig bestaan
moet kunnen hebben, een zelfstan
digheid, welke hij zich door eigen
kennen en kunnen verzekert en die
ce grondslag wezen moet van de
zelfstandigheid van zijn volk.
Dat klinkt heel erg gewichtig, maar
het is zoo simpel, dat het maar een
weinig verheffend getuigenis is voor
het menschelijke begripsvermogen,
als er nog zwaar geboomd en diep
zinnig over geschreven moet worden.
Hoevelen hebben er zich voor ge
spannen om algemeen begrip te ver
wekken voor de waarde van een ge
zond boerenvolk en de eischen, waar
aan zulk een volk dient te voldoen.
En hoe weinig wordt er nog van
verstaan, zelfs onder de boeren! Het
lijkt dikwijls, of elk spel met woor
den op dit gebied vruchteloos ge
speeld wordt en of dus elke kunst
matige propaganda voor een boer-
sche levensbeschouwing en levens
houding zaad is. dat slechts looze
sren oplevert. Daarom moet men
eigenlijk maar enkel de feiten
laten spreken. Ondervinding is de
beste leermeesteres, niet het minst
op het stuk van het maatschappe
lijke leven van den mensch.
Welnu dan: onweersprekelijk bewij
zen onze dagen nogeens, dat de
beste boer het sterkst staat, het
minst den invloed der omstandig
heden in zijn nadeel ondergaat. De
beste boer is, dat is hij, die niet
maar alleen de grootste geldop-
brengst uit zijn eigen bedrijf weet te
halen, maar die het volledigst met
Ce zijnen en zijn vee regelrecht uit
het bedrijf leven kan. Ideaal is het
voor den boer nog altijd: geen
mensch noodig te hebben als het
erop aankomt, omdat zijn trouwe
aarde hem alles geven kan, wat hij
behoeft.
We hoeven er niet over te twisten,
maar de kleine Veluwsche of Bra-
bantsche of Achterhoeksche boer,
die zijn bunder of tien. doelmatig
gebruikt voor de bonte verscheiden
heid. welke een gemengd bedrijf
biedt, hij is er vrijer, onafhanke
lijker aan toe dan iedere gespeciali
seerde akkerbouwer of veehouder,
die voor aJl-arlei eerste levensbe
hoeften even afhankelijk is van an
deren als iedere stedeling. Wat zijn
er een landgebruikers, die weleer
mets, maar dan ook niets van ge
knoei met varkens wilden weten,
maar die nu met een zorg, alsof
heel het bedrijf ervan afhing een
paar krulstaarten grootbrengen;
die van geen vee weet hadden, maar
tru het melkkoetje om zoo te zeg
gen vertroetelen!
Redactie-adres: Zeestr. 69,
Den Haag, Telef. 115754.
Uitgave: Uitgeverij „Volk
Bodem", Postbus 281, Den
Haag.
Advertenties: Losse plaat
sing 25 ct. per m.m., in
alle edities 75 ct. p. m.m.
Abonnementen: Voor niet-
leden van den Ned. Land
stand f 5.per jaar of
f 1.25 per 3 maanden.
Alle briefwisseling betref
fende exploitatie, adv. en
abonn., aan postbus 281
Den Haag. Tel. 11.65.88.
En hoeveel boerendames leeren in
de laatste jaren weer een lapje
groentetuin bewerken, die aan het
gemak van den groenteboer net zoo
gewend waren als haar in de stad
getrouwde nichten en wat praten
ze weer deskundig over boter ma
ken, al kenden ze nog maar kort
geleden beter de verschillende mar
garine-merken dain dat ze roombo
ter van roomboter wisten te onder
scheiden.
Het mag dan waar wezen, dat de
meesten van deze „boeren" en „boe
rinnen". als je er met hen over
p:aat, zeggen: nou ja, het is, omdat
het moet - toch zijn er ook. die er
zich veel beter bij voelen, die eer-
luk bekennen: wat is het toch eigen
lijk mooi, zoo alles van je zelf te
hebben
En zóó is het! Het is mooi, alles van
jezelf te hebben, met eigen kennen
en kunnen alles te verwerven, wat
de natuur als bestaansnoodzakelijk-
heid voorgeschreven heeft. En het
is volkomen ongezond, als de boer
aat niet kan of dit niet wil. om w.el-
ke redenen dan ook. Als het voor-
deeliger is om het niet te doen dan
klopt er iets niet in de volkshuis
houding en als het niet gebeurt en
kel uit gemakzucht, dan klopt er iets
niet iin het boerenkarakter
We zullen nu niet uitknobbelen,
wat in de laatste jaren vóór den
oorlog het meest het geval was. We
willen enkel erop wijzen, dat men
een volk niet kwalijk kan nemen
als het de producten van eigen bo
dem geringschat, wanneer de boer
daarin Voorgaat en dat men een
volk evenmin euvel duiden kan als
het op zijn boeren neerkijkt, wan
neer deze boeren met hun vrouwen
en hinderen zelve hun best doen om
zoomin mogelijk boer of boerin te
zijn!
De volksgeest volgt nog veel meer
den natuurlijken weg dan men vaak
aanneemt en hij acht enkel, wat
zich achting waardig toont.
Een boerenvolk, dat zijn zelfstan
digheden tot in de kleinste dingen
zoover mogelijk bewaart en daar
zijn. bedrijven naar inricht en zijn
arbeid naar regelt, zulk een boeren
volk zal den eerbied aller volksge-
nooten verwerven en het besef le
vendig houden dat dit onafhanke
lijkheidsstreven heel den volksgeest
moet doordringen. Dan zal het de
kracht zijn, waaruit een ordelij-ke
behoeftenvoorziening mogelijk is en
daarmee gelijkopgaande een orde
lijke cultuur.
Dat moet de les zijn van deze
dagen vaji strijd om zelfbehoud.
D. v. d. B.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
1218 December 1943.
Hilversum I (414.4 M.)
Zondag 12 December 8.00 u. De Zin van
het Boer zijnGedachten van Dirk v.
d. Bospoort.
Maandag 13 Dec 13.00 u. De heer W. Slob
vervolgt zijn causerie voor den paardenlief
hebber en vertelt ons hoe wij dit edele dies-
in den winter moeten verzorgen.
Dinsdag 14 December 13.00 u. Steeds weer
blijkt de noodzakelijkheid van de sport en wij
raden daarom ook de p latte la nds jeugd aan
zich ter plaatse bij de een of andere sport
club aan te sluiten, of indien deze er
niet is vooral niet te verzuimen gere
geld te trainen, lange wandelingen te ma
ken. zoo mogelijk In den winter schaatsen
tochten te maken en andere takken van
sport te beoefenen. Hierover zal de heer
Sperling U meer vertellen.
Woensdag 15 Dec. 13.00 u. Vorige week lie
ten wij een reportage hooren van een boer,
die ln Denemarken heeft gewerkt; ditmaal
laten wij de heer Holtman aan het woord,
teneinde ons zijn in Dultschland opgedane
ervaringen te vertellen.
Donderdag 16 Dec. 12.30 u. Hier ls weer de
Familie de Boer, geschaard rond den haard
en de pruttelende koffiepot.
Vrijdag 17 Dec. 13.00 u. Nieuws en wenken,
voor boer en tuinder.
18.45 u. Wat doet de Directie van den
Landbouw? De paardenfokkerij staat ln ons
land momenteel in de belangstelling daar
om heeft de Directie van den Landbouw
gemeend hieraan een causerie te moeten
wijden.
Zaterdag 18 Dec. 13.00 u. De heer A. J.
Herwig zal U in deze vijf minuten het een
en ander vertellen over „De snoei van de
buitendruif."
13.30 u. In alle jaargetijden kan men tij
dens zijn wandelingen genieten van het
mooie Hollandsche landschap, vooral in den
winter heeft dit zijn speciale bekoring. Wij
maken met Mevrouw M. Koster-Molenaar
een wandeling door het polderland.
VH3E2S3«na*
T vuzsKEam Runcnm
MOLESTYERZEKERINGEN
voor
hboedel»,
rissen, vaartuigen, ent
Sedrijfsschade en hourdandng,
ook *oor binnen vaartuigen
Persoonlijke ongevallen.
Geld, geld»woorden «n pre»
cioto.
fottjiariifcck' ScJtadereftèiflgl
Totooi werd reed» vewefcfd
voor rvtm
GULDEN
Voogt doarbü ook Uw belang
en «raagt inlichtingen bij uw
Assurantie bezorger I
ElectrJsche leidingen, lampen en schake
laars moeten in stallen zoodanig zijn
aangebracht, dat de dieren er niet mee in
aanraking kunnen komen: Hoog en droog.
Bjj vriezend weer brengt men geen gier
naar het land en bespuit men nooit
vruchtboomen.
Ingewandsstoornissen kunnen veroorzaakt
worden door het eten van bevroren voe
dermiddelen. Daarom moeten maatrege
len worden genomen om bevriezen te
voorkomen.
Paarden die onophoudelijk met de bee-
nen stampen moet men eens onderzoeken
op beenschurft. Symptomen: Jeuk en
haaruitval.
Een goeden waterstand is voor grasland
even belangrijk als een goede bemesting.
Goede boomgaarden en beste weiden zijn
nooit op één stuk land te vereenigen.
Likstecnen kunnen ook op stal het vee
goede diensten bewijzen.
Wie stroo voert moet er om denken dat
de toppen verreweg het voedzaamst zijn.
De ondereinden kan men beter als strooi
sel gebruiken.
GEDACHTEN zijn dikwijls als vlug
ge vlinders, maar die van mij
waren allerminst vlinderachtig, toen
wij op één van onze provinciale Land
vrouwenbijeenkomsten dezen herfst sa
men waren. Het was ruim een jaar
geleden, sedert wij voor het laatst een
groote bijeenkomst hadden gehouden.
Onze voorjaarsvergadering moest om
bekende redenen worden uitgesteld en
later deden zich omstandigheden voor,
die dat uitstel tot afstel maakten.
In het afgeloopen jaar zijn lezingen
gehouden, soms werd een cursus op
één of ander gebied gegeven. Voor een
vlot verloop van het werk der Land
vrouwen waren verschillende gebeur
tenissen allerminst gunstig. In ver
scheidene dorpen is cle reisgelegenheid
een bezwaar, doch wij allen voelen,
dat de band tusschen ons zoo nauw mo
gelijk aangehaald moet worden.
In de maand September toen de pro-
lünciale Landvrouwenleidsters bijeen
waren, hebben wij de richtlijnen, die
de taak van de afd. Landvrouwen om
schreven, besproken. Denken we slechts
aan het onderdeel: Zeliverzorging, wat
al werk en mogelijkheden worden ons
geboden. Voor de ouderen onder ons
is er véél bij, dat toekomstmuziek is;
misschien zullen die het praeludium
hooren, doch aan de jongeren is de
taak om het begonnene ie voleindigen.
Veel is er dit jaar geweest, dat tot
dankbaarheid stemde: een rijke oogst;
weer, dat in alle opzichten meewerkte
en de arbeid op den akker tot een ge
noegen maakte-
Van de Landvrouw en van de boerin
in het bizonder is dezen zomer veel
gevraagd: geestelijk nog meer dan li-
chamélijk, maar ook nu heeft zij weer
gedaan, ivat de hand vond te doen en
ze deed het met opgewektheid en le
vensmoed. In dezen tijd is het bijna
haar voornaamste laak om haar man
in alles ter zijde te staan en nooit en
nimmer te versagen. Niemand onzer
heeft zich onttrokken aan de plichten,
die verbonden zijn aan de plaats
waarop men in dit leven gesteld is, en
in onderlinge samenwerking hebben
wij ons ingespannen om, ook in de om
standigheden, zooals zij zich thans
aan ons voordoen, het belang van het
platteland en de Landvrouw te dienen.
Wij hebben den moed om on-populair
te zijn. Wie dien moed niet bezat, is
door de zeef van de nieuwe orde
heengeschud.
Bij alles wat ons echter zorgen gaf,
is er toch altijd nog het weten, dat
wij tot de bevoorrechten behooren.
Denken wij eens aan de vrouwen en
moeders in een land, dat een zwaren
en langdurigen oorlog voert; het is
niet te zeggen, wat van hen gevergd
wordt; ze moeten mannen en zonen af
slaan voor het front; ze staan alleen
in hun zorg voor gezin en bedrijf en
toch bleven zij hun idealen behouden en
het geloof, dat de offers, die zij zich
getroosten, rijke vruchten zullen dra-
gen.
En hoe staat het daarmee bij ons? W\j
hebben gekend de ontluistering van
't landleven, de verwording van onzen
boerenstijl en boerenadel; het verpau
peren van onze heele plattelandsbe-
volking.
En nog wordt die tijd door velen ver
heerlijkt; doch eens zullen ook zij zich
herboren terugvinden, want de mensch-
heid staat op dit oogenblik op den
drempel van een nieuwe maatschap
pij, Voor menigeen gaat dit niet vlug
genoeglaten zij zich bedenken, dat
deze tijd niet met een klok te meten
is. Anderen zijn er, die als remmen
werken, die bewust of onbewust, om
zien naar het verleden en daardoor
verstarren. Zij voelen geen verant
woordelijkheid voor, wat komen gaat;
zij hebben slechts oog en oor voor de
dingen, die betrekking hebben op een
kleinen kring binnen 'n engen tijdsduur
en ze maken voor ons den gang naar
den nieuwen tijd onnoodig zwaar.
Haat en wraak zijn breuken in de on
derlinge verbondenheid; zij zyn de
scheidingslijnen, doch het geloof, dat
de menschen elkaar eens weer zullen
moeten naderen en hervinden, is de
sterke en versterkende factor in deze
donkere tijden.
Evenals de schoone herfstdagen de ver
vulling zijn van een belofte, die de
lente had gegeven en zooals de late
herfstzon nog warmte geeft om het
zaad te laten kiemen in den geploegden
akker, zoo geeft ook het geloof ons
moed. Het is deze moed, die de
wegbereider is voor de nieuwe levens
verhoudingen en voor ons Landvrou-
tven geldt het in hooge matfHntlat wij
ons werk béter en met méér bezieling
moeten doen, dan een ander-
Zijn wij vrouwen, zelfs in een betrek
kelijk vredig land als het onze, niet
evengoed de namelooze frontsoldates
van het thuisfront? En is het niet het
thuisfront, dat de strijders moed geeft
Moge ons steeds de kracht worden ge
geven, om moedig te zijn.
De Prov. Leidster v. d. Land
vrouwen in Friesland:
Gr, Sinnema-Boschma.
