HET LMD VAN AXEL
Bekendmaking
De premiekeuringen van 1V2 jarige
hengsten en merries in Zeeland
Heimequin bibliotheek
van den Nederl.
Landstand in
Zeeland
Mid winterzonnewende-
3
Een land rijk aan historie
EEN van de vruchtbaarste streken
van onze provincie, is het Land
van Axel, het vroegere Axelsche
Ambacht.
Dit deel van Oost-Zeeuwsch Vlaanderen
omvat de gemeenten Axel de vr -e-
gere hoofdstad Zaamslag. Hoek en
Terneuzen met bijbehoorende wijken en
gehuchten.
Mooi oud land, het Land van Axel,
een land rijk aan nistorie, dat echter
weinig bekendheid geniet. Het treft
dit te wijten aan de Wester-Schc-tde,
de natuurlijke grensscheiding met ove
rig Zeeland. Zoo'n breede zeearm be
vordert niet bepaald een vlot verkeer
met ons gewest. Aan den anderen kant
dankt het weer zijn vruchtbaarheid nan
dezen machtigen stroom en ook het
ongerept gebleven apart karakter.
Weliswaar ligt de Vlaamsche gouwgrens
dichtbij, maar de geestelijke bolwerken
van het diep ingewortelde Protest int-
sche Christelijke geloof, beschermden
en staalden het karakter tegen de mo
derne vervlakking en volksvreemde
invloeden.
Het Land van Axel is een uitnemmd
landbouwgebied. Honderden kloeke boei-
derijei gevat in een krans van weel
derig geboomte liggen verspreid in de
wijde landouwen. Deze aan kaarsrechten
hoofdweg, gene aan hobbelige kromme
veldwegjes waar de peppels ritselen.
Weer andere aan den voet van. een
ouden bochtigen met lispelende wilgen
begroeiden binnendijk of ver achter, in
een polder, aan den oever van een kreek.
Daar waar geen enkel gerucht van de
dorpen doordringt en alleen de suite
heerscht. De stilte van de vrije naLiur,
waarvan de stedeling zoo'n afkeer
heeft maar waar de boer zich th.us
voelt, onder de klare en jagende 'nok
ten. De bodemgesteldheid varieert nog
al. Men treft er niet alleen lichte en
zware, maar ook vaste en droge gron
den. Deze gesteldheid heeft boeren
voortgebracht met alzijdige ontwikke
ling die nu eenmaal noodig was om
land van dergelijke samenstelling met
succes te bebouwen.
Voornamelijk oefent men er den land
bouw uit. De tuinbouw beteekent weinig,
alleen rond Terneuzen ziet men tuin
gronden, die voorzien in groen ten be
hoeften der stad.
Wat de fruitteelt aangaat deze is even
min van belang. De boomgaarden bij
de hoeven dienen uitsluitend voor e'sen
gebruik. De opbrengst kan gezien den
toestand van sommige boogerds, trou
wens niet groot zijn.
Neen dan de landbouw, daar weten
de stoere boeren van aanpakken, lat
bewees de steeds goede productie.
Her is niet alleen noodig. dat men over
vruchtbare akkers beschikt, ook taaie
wilskracht en energie zjjn noodig om
dit te bereiken. Van ouds grepen de
boeren elk middel aan om de opbrengst
grooter te maken en men gebruikte
hier allereerst de machines.
De vroegere in 1918 opgerichte afd.
van den C. B. T. B. stichtte een in- en
verkoopbureau van goedgekeurd zaai- en
pootgoed. Er kwam een eigen keurings
dienst voor de gewassen, die later op
ging in de N. A! C. Verder bouwde
men poterbewaarplaatsen en silo's en
legd° proefvelden aan. Hier stonden
de eigen producten naast die van de
beste telers uit ons land. De e'gen
producties behoefden voor de andere
niet onder te doen. Dit blijkt uit net
feit. dat in 1928 meer dan V2 millioen
kg. van de producten der leden i aar
Nederland en België verkocht werden.
Op het gebied van de paardenfokkerij
bere;!:ten bekende fokke»'* eveneens
schit; erende resultaten.
De lias achter ons liggende jaren van
economische ontwikkeling maakten een
einde aan deze welvaart.
Op de Belgische markt brachten de
producten bijna niets meer op. De
vlasnijverheid verdween en de fokkerij
was zonder winst. De nijvere werkers
vonder, geen werk meer en moesten
om den gehatcn steun. De boeren had
den gebrek aan bedrijfskapitaal. Menig
oude hoeve van geslacht op geslacht
overgegaan, kwam in volksvreemde
handen De boer weid losgemaakt van
den bodem en van de erfhoeve verdre
ven. Armoede en ellende heerschte.i in
het Land van Axel. dat zienderoogen
achteruit ging. Moedeloosheid en on
verschilligheid. traden steeds duid^lii
ker aan den dag. De toekomst zng er
zeer somber uit. Bovendien brachten
de verschillende bondon verdeeldheid
onder de bevolking
Gelukkig komt ei nu veiandering in
zicht Een nieuwe tiid breekt baan,
langzaam, maar onweerstaanbaar De
oud^ bonden, die alleen zorgden voor
het eigen en groepsbelang, zijn ver
ziele Een jonge krachtige organisatie,
onze Nederl Landstand, die de be
langen van alle boeren die weten wat
hoereneer en boerentrouw is behart gt,
wijst aan het Land van Axel den nieu
wen weg naar een betere toekomst,
tn eei: volgend artikel hoop ik de histo
rie en schoonheid van dat oude isnd
te behandelen.
a. cocQurr
(Teekening van don schrijver).
De kantoren van den Nederl.
Landstand in Zeeland te
zullen gesloten zjjn vanaf M De
cember 1943 na 4 uur tot 3 ja
nuari 1944 's morgens half negen.
Met den winter zijn ook de lange
avonden weer aangebroken. Deze
lange en dikwijls vervelende avon
den door te brengen op 'n aangename
en nuttige manier is niet altijd evon ge
makkelijk, vooral nu er in de krant zoo
weinig te lezen is. In deze behoefte nu
kan u zelf gemakkelijk voorzien.
De Nederlandsche Landstand heeft een
prachtige en uitgebreide bibliotheek,
die geheel gratis tot Uw beschikking
staa>- Hierin kan u niet alleen vinoen
boeken over landbouw, veeteelt, -yroen-
ten- en fruitteelt, klemveefokkerij, enz.,
dtoch ook een uitgebreide collectie goede
romans, reisverhalen, geschiedkundige
werken, rassenleer, heemkunde, enz
Zooals gezegd staat deze bibliotheek
geheel gratis tot uw beschikking. Wat
u te doen hebt volgt hier:
U schrijft een briefje of briefkaart
aan den Ned. Landstand. Postbus 31,
te Goes, met de mededeeling dat u ?'s
lezer wenscht ingeschreven te worden.
Daarna zenden wij u gratis een cata
logus toe. waar ai de boeken in staan
die v. lezen wilt. U doet een keus uit
eenige werken, geeft ons die od en
u ontvangt omgaand de boeken die u
wenscht te lezen.
Verdere lezersvoorwaarden kunt u .n-
den in den catalogus.
Vanaf heden kan ieder dus weer ge
bruik maken van de Hennequin-Bü üo-
theek van den Nederl. Landstand m
Zeeland.
Gaven we de vorige week een beschouwing
over de keuringen op de eilanden, nu willen
we die van IJzendijke, Oostburg en Z.
Vlaanderen wat nader bekijken, waarna
de volgende week die van Axel en Hulst
volgen
IJzendijke
Deze keuring is van minder belang; maar
wat de gezamenlijke IJzendfjksehe fokkers
presteerden, dat is toch ook de moeite
waard Want wat uit Biervliet en Hoofd
plaat verschijnt is meestal niet erg belang
rijk. een enkele goede uitzondering daar
gelaten.
Hengsten groote maat: 1 Namar d'Amice
door Clairon de la Leys van stal A. J. E.
Temmerman, gaal', goéd paard, echt even
redig Clairon-product, kon rauwer gestaan
hebben. No. 2 Nico van Oostburg dooi
Gaulois de Fassenier van Comb, de Badts
en de Millians te Oostburg. Niet minder
dan nu 1 vlot, grof en zwaar paard. Goe
de toekomst. 3 Carlo van Zuiddieke door
Indigoli des Plutsingen van Temmerman,
soortig, goed mager paard, spronggewrlcht
wat aangeloopen. Totaal 6 bekroonden.
Hengsten kleine maat: 1 Nemrod d'Amice
door Clairon de la Leys van Temmerman.
Best paard, geblokt met been en type en
soort, sterk behaard, werd later kampioen
van West Z. Vlaanderen en terecht want
h^j stond er extra voor. Wel een pracht
succes voor den fokker deze beide eerste
prijs winners. Bovendien stammen ze van
moederszijde uit de te vroeg gestorven
Carla K 22138. Hieronder de verkorte
pedigree.
Carla K 22158:
Nemrod d'Amice door Cl. de la Lys
Juliette d'Amice door Bayard D'Hoves.
Namard d'Amice door C. de la Lys.
2. Acron v. Moercapelle door Quaregnon
de Coegors va-n A. J. v. d. Meulen-Becu.
goede en grove vos en 3 Leo door Clairon
v. ITooghuis van denzelfden eigenaar, grof
mager en veulenachtig, v. d. Meulen had
een flinke lot magere in doorsnee goede
veulens ter keuring. Een paar die wij ook
voor goed hadden genoteerd werden niet
teruggeroepen.
4 Infernal door Clairon de la Lys van
stallen de Dobbelaere, gaaf, gitzwart paard
met goed voorbeen, achterbeen kon feller.
9 Bekroonden
Merries groote maatBeste klasse. Een
enorme gebeende Clairon dochter Leonora
v. 't Kerkje van Wed. F. C. Dieieman te
Waterlandkerkje deed met gemak den kop.
Later werd ze dan ook kampioene. Grof
en gespierd geleek zij moor op haar groot
vader van moederszijde Certain v. Lams-
waarde dan op Clairon. Paard met zeer
veel mogelijkheden en een belofte voor de
viering
Landjeugd en Landvrouwen
gezamenlijk bijeen
Op Woensdag 22 December a.s.
wordt te Goes in „liet Schuttershof"
een 111 ld win te r/.onne wende feest ge
houden.
Als spreker treed, op Marden Bever,
sluis over: „De zin van de mid
winter zonne we mie vie ring".
Verder zullen landjeugd en land
vrouwen zelf dezen middag vullen
met voordracht-, zang en volksdans.
Landvrouwen, landjeugd en verderen
belangstellende wordt verzocht om
1 uur aanwezig te z\Jn. Allen z\jn
allen van harte welkom.
toekomst. Als zooiets eenmaal is uitge
groeid clan is het hout waarvan men gaar
ne kamploenmerrles pleegt te snijden wat
trouwens haar grootmoeder reeds werd in
1937.
Leonora v. 't Kerkje:
Clairon de la Lys
Certain v. Lams-
waarde.
Dora v. 't Kerkje
Leonora de Water
Kamp. 1937.
door Mayeus de Gaesbeek.
Ze is dus van prima bloed on enkel uitste
kende vaderpaarden komen in haar stam
boom voor. Deze merrie ,iad terecht groote
belangstelling van de zijde der liefhebbers.
Ze was dan ook de beste dio wij op alle
keuringen in Zeeland tegenkwamen.
2. Erna v 't Plakkebord door Iwan v.
Vredenburg van Elimar, Termote en Zonen
te IJzendijke. We dachten bij een dertig-
maandsmerrie te staan, zoo zwaar ont
wikkeld was dit paard. Alleszins goed
paard
3. Niaoa d'Ami.o dooi Clairon de la Bvs
van Temmerman. Goede jonge merrie met
toekomst, kon wat breeder gebouwd zyn.
4 Idat door Clairon van stallen de Dobbe
laere: diepe en dikke merrie dio goed vol
deed evenals 5 Irene door Clairon van
dezelfde. 13 Bekroonden.
Merries lel. maatDeze klasse maakte min
der indruk maar do 13 bekroonden waren
in doorsnee goed,
In de dochter van de kampioene Victoria
had deze rubriek een besten kop. Ingrld is
een zeer grof product van Clairon de la
Lys, Merrie met goede toekomst. Hier
zit wel zeer veel uitstekend bloed en de
nateelt op Mayeus de Gaesbeek brengt
nog steeds beste vrouwelijke producten
naar voren
2. Colma dooi Aria's Clairon va-n M, J
Riemens te Schoondijke, eveneens zeer felle
grove en zware merrie, die gaarne werd
gezien
3. Bella door Indigoli de Plutsingen van
P. Iz. Haartsen te IJzendijke, zeer goede,
jonge merrie met goed beenwerk, die haar
vader alle eer aandeed.
Volgden nog 10 meerendeels goedsoortige
paarden.
Het meeste succes had op deze keuring
de heer A. J. E. Temmerman met vier
bekroonde merries alle van eigen teelt en
drie bekroonde hengsten waarvan de twee
beste zelf gefokt zijn Hij had dus wel een
reuze jaargang veulens van Clairon de la
Lys.
Op de keuring te Oostburg en IJzendijke
werden ook hengsten met afstammelingen
voorgebracht wat zeker navolging verdient,
't Is altijd leerzaam als hun producten
opgesteld staan vooral met het oog op hun
vererving van specifieke hun aanklevende
fouten
Eerste werd zeer terecht Clairon van
Hoogliuis van Hr. Groede-Nieuwvliet. met
een uitstekende collectie goedgebeende
paarden.
2. Aria's Clairon van j. Kamondi, J. Ri-
seeuw en Hil. v. Waes te Schoondyke.
Overbekend vaderpaard die naast grove
beenen ook veel massa kan geven, Afwij
kingen in kruis en achterbeen komen nog
al eens voor. Men geve hem passende mer-
ties waarmee ook de lokker^ beter is
gebaat. Wat niet past brenge men bij ande
re wei passende hengsten.
3. Iwan v. Vredenburg van G. L. Lannoye
te Aardenburg had eenige beste pioducten
bij zich waardoor hij liet zien tot wat hij
in staat is.
4. Indigoli de P utsingen van A. J. E.
Temmerman had ook eenige zeer goed ge
slaagde producten. Zijn collectie viel zeker
niet tegen, wanneer wy in oogensehouw
nemen, dat zijn kansen zooveel kleiner
zijn dan die zijner voorgangers.
Beste producten op deze keuring had de
oude Clairon de la Lys. Voor de IJzen-
djjksche fokkers heeft hy een kapitaal ver
diend.
Ook de kweek van Maivus van Clairon
van Blondeel die niet verscheen mocht ge
zien worden.
Oostburg.
Hengsten groote maat: Dit was zeer zeker
een goede klasse. Aan den kop kwam hier
een Malaga door Cluiron v. Hooghuis, van
Eug. de Badts en R. J. de Milliano te
Oostburg en A. C. Geluk te Nleuwvliet.
welke laatste de fokker is van dit zeker
best geslaagde product, want Alulaga heelt
rondom een best stel beenenhij beweegt
zich vlot en als de romp wat wil uitzwa-
ren zal hem dit nog zeer veel doen win
nen.
2 Iwan vogelenzang door Iwan van
Vredenburg van de Bliek en Becu te
Groede, forsoh gebouwd met grove beenen
maar wat kinderachtig in voeten en
kronen.
3, Carlo dooi Tsjaka v. Eecle van Marcel
d' Hoore te Sluis, een kerel van een
hengstzwaar en gespierd. Hy kon iets
meer snit hebben.
4. Brutus van Aarden burg door Marcus v.
Clairon van L J. M Blondeel te Aar-
denburgbest typisch paard was dit een
beste kop geweest "oor de kleine maat.
5 Nog een goede Iwan van Marcel, Rodts
te Eede en
8. Naron van Toronbeig, v, C. \an Hoeve
e.a. te Groede, een goede vos van best
bloed, dus met toekomst. 13 bektoond.
Hengsten kleine maat Jeze klasse maakte
veel mindei indruk, ofschoon dit bijna
altijd zoo is. Hieri komen meestul terecht
te late veulens die door de oogstdruk'.e
vroeg, soms te vroeg zyn gespeend. Daarom
lcomen ze dan bij de vroeggeboren gioote
maat veulens nog meer in macht ten ach
ter dan normaal het geval zou zijn ge
weest.
1, Clauon v d Calshoeve van Badts. de
Milliano en D. Boogert te Oostburg. Ook
deze goede en aardige vos is weer door
Clairon v. Hooghuis Deze hengst staat
bekend 0111 zijn best beenwerk. In zijn
flanken is hy echter als vele Clunon's te
dun. Hy blijkt echter desondanks best te
lokken, Het voornaamste en moeilijkst te
fokken gedeelte; best beenwerk, dat heeft
hij en dat geelt hy ook aan zyn producten
mee.
Volgden uug velschillende goede veule.13
die elkandei niet zoo heel veel toegaven,
li) Bekroonden
ln deze klassen weiden dooi Stal A. H.
de Milliano te Waterlandkerkje vyf heng
sten voorgebiaeht. alles van eigen fok en
alle door Willy K 1891, destyds van Contb.
„Tol" te Oostburg. Vier ervan weiden er
teruggeroepen en waren deze van goede
kwaliteit.
Op dezen stal staan en stonden verschil
lende merriën, die jaren achtereen een
veulen gaven en we kennen geen andeion
stal van denzelïden omvang waarop in de
laatst© 10--15 jaren zoo'n enorm aantal
veulens werd geboren
Dat de hengsten die er dekten ook goed
productief waren, mag vanzelf ook niet
uit het oog worden verloren.
Wie uit zoo'if stal een merrie te pakken
krijgt, hoeft veel kans om daaruit een
stal op te bouwen,
Merriën groote maat: 1. Maitha van Oost
burg door Iwan \an Vredenburg, van A.
P. Rlsseouw. Deze fokker schijnt zoo on
geveer geabonneerd op oon eerste plauts op
deze keuringen. Martha is een chique en
typische merrie met volume, wier been
werk we graag iets teller zagen. 2. Erna
van St. Anna door Sidney, eveneens een
mooie typische merrie van een kleinen maar
uitstekenden stal van Gebrs. Brevet, Sluis.
Ook No. 3 eveneens door Sidney van J.
D'hont Risseeuw te Groede mocht er zyn.
Ze is zeer gtof en zwaar. Ons viel speciaal
op No. 1 Beatris van Marie door Egbert
K. 1623 en van C. A Salome te Groede
door haar macht, breedte en grofte. Mo
gelijk vielen haar bewegingen tegen, maar
't is een kast. Volgden nog 14 bekroon
den van goede kwaliteit.
(Zie vervolg pag. 6)
