Vonkjes
uwen
„Wat Nederland niet weten mocht"
•Mededeeling-
Evacuatie of verhuizing
2
Kunstmatige bevruchting van vee is
na 17 Maart 1944 verboden. De Direc
teur-Generaal van den Landbouw
kan ontheffing van dit verbod verlee-
nen.
Vroeg gezaaide rogge is het verst ont
wikkeld. De achterstand der late per-
ceelen kan niet met stikstof worden
goed gemaakt. Een vroege uitzaai is
ook voor de zomergewassen het beste.
Mijnheer,
Wij deelen U, in antwoord op Uw des
betreffende vraag, mede, dat wij thans
geen belangstelling hebben voor het le
ven van de landarbeiders in Duitsch-
land en U zich dus de moeite van het
zenden der aangeboden copie wel kunt
besparen.
Zoo luidt de inhoud van een brief uit
1937, een brief van de hoofdredactie van
een onzer grootste bladen, tot welker me
dewerkers ik sedert jaren behoorde. We
bevonden ons in den tijd van de groote
werkloosheid, die veroorzaakt werd dooi
de dwaze wereldpolitiek van het libeiale
kapitalisme. Men is het daarover tegen
woordig wel algemeen eens en waar de
meeningen ook over mogen verschillen
er is geen Nederlander meer te vinden
die naar deze politiek terug verlangt
Maar in die dagen verkeerde ons volk
nog in den, door de volkomen valscht
voorlichting van een „vrije" pers en een
groepsbelangen-regeering in stand gehou
den waan, dat het niet anders kon.
In de Drentsche en Brabantsche werk
verschaffingskampen verkankerden hon
derdduizenden fiksche kerels hun leven.
De eene plattelandsgemeente Emm en tel
de een 6000 werklooze gezinshoofden onder
haar inwoners en op den vruchtbaren
dalgrond der veenkoloniën werd bitter
gebrek geleden. Wij, die daar middenin
leefden, zochten op alle manieren naar een
beter lot voor deze mensclien, maar wat
zouden we doen tegen een wereld, die niet
anders scheen te willen?
Toch was er een mogelijkheid.
In Duitscliland was het roer omgegooid
en instede van werkkrachten teveel, had
men er weinig. Er werd gebruik gemaakt
van alle beschikbare krachten. Veen- en
landarbeiders vooral waren er welkom.
Wat was nu natuurlijker, dan dat de hier
overbodigen daar een goede boterham
gingen verdienen, inplaats van hier op
de publieke kas te teren en half ge
brek te lijden?
Velen zagen dat in en gingen, maar de
politieke partijen hadden er een hekel
aan en deden alle moeite om een groeten
uittocht te voorkomen. Men mocht niet
weten, hoe het er in Duitschland werke
lijk naar toe ging. En allerlcf verhalen
werden er verzonnen om toch maar den
arbeider bang te maken voor het schrik
bewind daarginder. Er werd honger ge
leden. er was geen redelijke huisvesting,
men mocht er zijn godsdienstplichten niet
waarnemen, men Unn er niet vrij-uit
praten, enz.
Toen nam Emiuen gemeentebestuur een
verstandig besluit. Het college van Bur
gemeester en Wethouders ging zelf kijken
en een stuk of wat krantenschrijvers kre
gen een uitnoodiging om mee te gaan.
Daar waren in ons gezelschap: een anti-
rev. burgemeester en een wethouder van
dezelfde partij, de andere wethouders
waren resp.: roomsch-kath., soc.-dem en
vrijz.-dem. De pers was: soc.-dem., vrijz.-
dcm. en neutraal, terwijl tenslotte een
paar vakbondbestuurders mee togen. Een
terdege gemengd gezelschap dus.
Ons bezoek was niet voorbereid. VVe re
den de grens over en meldden ons bij
allerlei veenderij- en ontginningsbedrü-
ven, op verschillende tijdstippen van den
dag. Wc kregen inzage van loonboeken,
we aten mee in bedrijfskeukens, we spra-
„De Landstand" in
Zeeland
Redactie-adresZeestraat 69,
Den Haag Tel. 115754.
ADVERTENTIES.
Han delsadvertenties:
1 provinciale editie 25 c. per
m m., elke editie meer 5 c. per
m.m. extra.
Handelsadvertenties met
agrarisclien inhoud:
1 provinciale editie 15 c. per
m.m. elke editie meer 3 c.
per m.m. extra.
Kleine advertenties met uitsluitend
liuishoudelijken inhoud:
1 t.m. 20 woorden f 2-.. elke 5
woorden meer f 0.50 extra.
Brieven onder nummer l 0.15
meer.
BfJ meer plaatsingen aanmerkelijke
korting.
ALLE BRIEFWISSELING betreffen
de advertenties, abonnementen
en administratie te richten
aan Uitgeverij „Volk en Bo
dem". Postbus 281, Den Haag.
ken met werkgevers, opzichters en arbei
ders, vrü en ongedwongen. En al waren
er uiteraard, zooals overal, weieens te
kortkomingen, over het algemeen konden
we toch vaststellen, dat er uitstekend
voor de menschen gezorgd werd, dat er
zeer behoorlijk te verdienen viel en dat
het werkloosheidsvraagstuk bij ons zou
zjjn op te lossen als men maar eerlijk
wilde zijn in de samenwerking.
Ik zou nu eigenlijk wel uitvoerig willen
aanhalen wat ik destijds schreef over deze
leerzame reis, maar dat gaat nu eenmaal
niet.
De streek- en provinciepers wijdde er ko
lommen aan, om de bevolking eerlijk voor
te lichten.
Maar de groote bladen deden niet mee,
de „arbeiders-vertegenwoordigers" kregen
opdracht om te zwijgen en het draalde
erop uit, dat men vooral van den rooden
en clericalen kant een actie begon tegen
de streekbladen.
Er was „geen belangstelling voor den
landarbeider in Duitschland", zooals ons
het toonaangevende groote blad schreef.
Neen eii daarom herinner ik hier aan
deze dingen er mocht geen belangstel
ling zijn voor een gezond economisch be
stel, dat boer en arbeider vrij wilde ma
ken van het wreede wereldmarkt-spel.
Waut zulk een bestel zou rust en vrede
scheppen in de wereld. En voor niets zijn
de bcursgokkers, de vaderlandslooze spe
culanten zóó bang als voor vrede en rust
en redelijke welvaart.
Zij spelen het eene volk uit tegen het
andere en in de volken de eene groep te
gen de andere, zij roepen kunstmatig so
ciale wantoestanden in het leven om
daaruit winst te halen en hun pers- en
partüorganen hebben er geen belangstel
ling voor als bewezen wordt, dat het ook
anders kan.
Dit alles staat zoo ver af van een gezonde
boeren-wereldbeschouwing, dat velen
Uwer niet kunnen gelooven, dat „de we
reld zoo slecht kan zijn".
Toch is het de waarheid en daarom is
het zoo noodig, dat gezonde boerenstal in
de volkshuishoudingen den toon aan gaat
geven.
Een boerenstal, die op orde en recht ge
richt is, die de menschen zet, waar ze
hooren, die samen laat werken, wat sa
menwerken moet en die het goede der
aarde gunt aan iedereen, die ervoor wer
ken wil en werken kan.
D. v. d. B.
Holle plekken in koolzaad kunnen
door bijplanten worden weggewerkt.
Dit dient zoo snel mogelijk te gebeu
ren. Liefst voor half Maart.
Een hectare weiland levert misschien
200 kg. boter, een hectare koolzaad
gemakkelijk 1000 kg. margarine.
Bij de paardenfokkerij is niet alleen
de vroegrijpheid van beteekenis,
doch minstens even belangrijk is het
al of niet vroeg versleten zijn.
Voor de rundveefokkerij is het van
groot belang hoelang een koe mee
kan. Het is evenwel zeer moeilijk dit
in de selectie mede Ge laten tellen.
De meeste stieren zijn al dood voor
hun afstammelingen een beoordee
ling mogelijk maken. Vele beste die
ren zijn daardoor helaas te vroeg
geslacht.
De eerste melk bevat vele bacteriën;
de eerste stralen wegmeiken verlaagt
dan ook het bacteriecijfer. Het vet
gehalte der eerste stralen is boven
dien zeer laag.
Zoo vroeg mogelijk zaaien en poten
is in verband met de stikstofpositie
geboden, doch ook dikker zaaien en
nauwer poten.
Bij geiten op stal moeten de klauwen
van tijd tot tijd bijgesneden worden.
Het doel der keuringen is, om door
een controle op de herkomst van
het gebruikte pootgoed. een beoor
deeling van het gewas te velde en
van den oogst der goedgekeurde per-
ceelen aan de partij, den afnemers
garanties te verleenen voor her
komst, raszuiverheid, gezondheid en
sorteering van het pootgoed. Waar
merk hiervan zijn de bekende loodjes
en kaartjes van den N.A.K. aan en in
de zakken.
Aardappelen bieden een prachtige
gelegenheid tot onkruidbestrijding,
ook machinaal en laten den grond
in goede structuur achter
Bezige bijen brengen buigende boo-
men. Zorgt daarom voor bijen bij
uw vruchtboom en.
De tuin bij de boerderij"^
In de maand Maart kunnen de meeste
groenten in den kouden grond gezaaid
worden. Kroten, princesse- en snijboo-
nen, witlof, prei en selderij in den kou
den grond hebben nog even den tijd.
Daar moet het eerst wat warmer voor
werden.
Wie pootuien heeft kan deze .voor
vroegteelt benutten.
Als men nu reeds afmeetwaar men
de stokboonen wil zetten, kan men tus-
schen de rijen, waarop later de stok
boonen gelegd worden pootuien zetten.
Tegen dat de stokboonen groot worden,
kan men ze al rooien. Ze zijn dan nog
wel niet zoo erg groot, maar heel best
geschikt om in den zomer wat smaak
aan het middagmaal te geven. Lang be
waren kan men die vroeggerooide uien
niet.
Pcotuien zijn over het algemeen onge
schikt om er bewaaruien van te telen.
Bewaaruien teelt men beter uit zaad.
Thans uitgezaaid, kan men in den
herfst prima uitgegroeide uien oogsten.
Wij noemden hierboven de teelt van
wien tusschen stokboonen. Om zooveel
mogelijk onzen grond te benutten, is de
iusschenteelt een aangewezen .middel.
Zoo kan men bv. tusschen de doperw-
tenrijen flinke slaplanten uitzetten. Te
gen dat de erwten dan flink uit de
kluiten gaan groeien, is de sla geschikt
om te oogsten. Ook spinazie is als tus-
schengewas zeer geschikt.
Wie nog aardbeien wil uitplanten, kan
dat nu doen. Neem bij voorkeur flink
ontwikkelde jonge planten en zet die
uit in dieplossen vochthoudenden
grond. Het kan in het voorjaar bij
sterken Noorden- of Oostenwind in
zonnig weer soms fel drogen. Besteedt
dan wat extra zorg aan Uw jonge
aardbeiplanten, want de kans op ver
drogen en daardoor afsterven van .de
planten is niet denkbeeldig. Geef zoo
noodig wat water.
Overigens moet men niet verwachten
van de nu uitgezette aardbeiplanten al
veel te zullen oogsten.
Beeft U frambozen en bessen in Uw
tuin, geeft deze dan nu een goede be
mesting. Is er wat kunstmest voor be
schikbaar, gebruik die dan. En anders
voor de frambozen goed verteerden
stalmest, die licht ondergespit wordt.
De bessen hebben een zeer oppervlak
kig wortelgestel. Spit men wat te diep
bjj den struik, dan beschadigt men de
wortels al heel gemakkelijk. Rondom de
struiken een gootje maken en daar een
flinke portie gier in laten loopen, is
ook een beste bemestingswijze. Zoowel
bessen als frambozen vragen om goede
opbrengsten te geven, een flinke be
mesting
In verband met de overplaatsing
der Afdeeling GELDELIJK BE
HEER van het landelijk kantoor
van den Nederlandschen Land
stand van Zeestraat 69, 's-Gra-
venhage,
naar UTRECHT
Kromme Nieuwe Gracht 54
Telefoon: 16385,
dient alle correspondentie over
GELDZAKEN in den vervolge te
worden gezonden aan voornoemd
adres.
De aardappelknol heeft gemiddeld
de volgende samenstelling: 75 pet.
water en 25 pet. droge stof, waarvan
20 pet. zetmeel, 2 pet. eiwit, 0.3 pet.
vet, 0.7 pet. ruw vezel en 0.9 pet.
aschbestanddeelen. Voorts vitaminen.
De meer-opbrengst van granen na
opname van aardappelen in de
vruchtwisseling wordt door deskun
digen op 10-25 pet. gesteld.
Rogge plus een nagewas (stoppel
knollen) leveren per ha. 5500 voe
dereenheden. Aardappelen per ha.
8100 voedereenheden.
Groote aardappelen voor pootgoed
kan men doorsnijden en wel van
kop- naar naveleinde. De stukken
met een klein gedeelte aan elkaar
laten zitten. Deze stukken worden
even voor het poten van elkaar ge
broken.
Gesneden poters moeten in een droge
luchtige ruimte bewaard worden!
Dan treedt bij gezonde aardappelen
geen rotting op en vormt zich een
mooie kurklaag.
Bij ziekteverschijnselen en stof wisse
ls gsstoornissen bij kalveren boude
nuen direct op met het geven van
melk. In plaats daarvan geve men
gekookt lauw water tot de dieren
weer normaal zijn. Daarna geleidelijk
weer het oude rantsoen geven.
Men aCJiruu ons, van bevoegde zijde:
Ten einde een vlotte uitvoering der Sociale
Verzekeringswetten te bevorderen en de
schadeloosstellingen op tijd te kunnen doen
uitbetalen is het in hun eigen belang nood
zakelijk. dat werkgevers en verzekerden bij
evacuatie of verhuizing alle stukken op de
Sociale Verzekering betrekking hebbende,
medenemen en hun adreswijziging zoo spoe
dig mogelijk aan de betrokken organen op
geven
De adresverandering moet worden opgege
ven
A aan de Rijksverzekeringsbank te Am
sterdam. afdeeling Ongevallenwetten: door
hen. die krachtens de Ongevallenwetten
eentgerlel uitkeering ontvangen; hierbij ver
melden: ongevalsnummer, naam en voor
na (a)m( en). datum van adreswijziging, oud
adres en nieuw adres.
B. aan den Raad van Arbeid, onder wiens
gebied zij behooren:
1. door alle werkgevers wier arbeiders, in
gevolge de Ongevallenwet 1921 zijn verze
kerd door de werkgevers die hun arbeiders
ingevolge de Land- en Tiunhouwongeval'en-
wet hebben verzekerd bij de Rijksverzeke
ringsbank en door de werkgevers die hun
arbe'ders Ingevolge de Ziektewet bij een
Raad van Arbeid hebben verzekerd; hierbij
vermelden: bedrijfsnummer. naam en
voorna(a)m(en). datum adreswijziging, oud
adres en nieuw adres, eventueel datum s^a-
klnv van bet bedrijf en de wet, waa-onder
zij vallen:
2 door arbeiders, die krachtens de Invali
diteitswet zijn verzekerd, aan wie een rente-
kaart is uitgereikt, ook indien zij hun ren-
tekaart tijdelijk aan hun werkgevers hebben
afgedragen; hierbij vermelden: rentenummer,
naam en voor voorna(a)mfen). datum adres
wijziging: oud adres en nieuw adres:
3. door verzekerden, die een vrijwillige ou-
derdomsverzekering hebben gesloten en nog
premie betalen: hierbij vermelden: rente- of
polisnummer, naam en voorna(a)m(en). da
tum adreswijziging oud adres en nieuw
adres;
4 door verzekerden die van een Raad van
Arbeid ziekengeld ontvangen: hierbij ver
melden: zlekenmeldingsnummer naam en
voornam(a)m(en), datum adreswijziging, oud
adres en nieuw adres.
C. aan het Postkantoor, waar de rente tot
nu toe werd ontvangen:
1 door hen. die een definitieve rente or
een rente aan nagelaten betrekkingen ont
vangen Behalve aan de Rijksverzekerings
bank zie hier voren du« ook mededee
ling aan het Postkantoor. Hierbij vermel
en: ongevalsnummer, naam en voomaiaj-
m(en), datum adreswijziging, oud adres en
nieuw adres;
2. door rentetrekkers Ingevolge de invali
diteitswet en de Ouderdomswet. Hierbij ver
melden: rente- of polisnummer, naam en
voorna(a)mfen). datum adreswijziging, oud
adres en nieuw adres.