10 MILLIARD
8
(^DE VOEDING DER PLANTEN^
DE plant is net een fabriek. Heel
eenvoudige stoffen worden opge
nomen en daaruit vormt de plant alle
stoffen, waaruit ze bestaat. Uit den
grond worden water, mineralen en
stikstof uit de lucht koolzuurgas en
bij bepaalde planten, de vlinderbloe
migen, ook stikstof, zij het langs een
omweg, opgenomen. De omzettingen
in de planten zijn van tweeërlei aard.
I. Vooreerst komt dan de opname
van koolstof en Je omzetting daar
van met water tot koolhydraten, dat
zijn o.a. suiker en zetmeel. Deze om
zetting heeft plaats in de bladgroen
korreltjes, onder inwerking van het
zonlicht. Het volgende speelt zich
dan af:
Het koolzuur ui: de lucht gaat in de
plant door wateropname over tot een
koolzuurverbinding. in de plant geeft
dit zuurstof af, waarna een stof
overblijft, die bij een volgende om
zetting in suiker wordt omgezet.
Voor een bepaalde hoeveelheid opge
nomen koolzuur wordt de overeen
komstige hoeveelheid zuurstof afge
scheiden.
Wanneer men onder water groeien
de planten van de soorten waterpest
en fonteinkruid afgesneden en omge
keerd aan 't licht blootstelt ziet men
al spoedig belletjes opstijgen. Vangt
men dat gas op, dan blijkt, dat het
rijk is aan zuurstof; een gloeiende
houtspaan begint erin te vlammen.
Dit ontwijken van zuurstofbellen
kan men als volgt verklaren:
Het in het water opgelost koolzuur
komt door diffusie in de groene cel
len van de planten en wordt daar
omgezet tot suiker. De zuurstof die
daarbij ontstaat is veel minder op-
1NGEZOXPÜN MKPEDEELING
MOLESf VERZEKERINGEN
voor
Gebouwen, inboedels, inventa
rissen, vaartuigen, enr. 1
Bedrijfsschade en huurderving,
ook voor binnen vaartuigen.
Persoonlijke ongevallen.
Geld, geldswaarden en pre*
ciosa.
Hatfjaarlijksche Schaderegeling!
Totaal werd reeds vetxekerd
voor ruim
GULDEN
Voegt daarbij ook Uw belang
en vraagt inlichtingen bij uw
ö1 Assurantie bezorgeM
losbaar in water dan het koolzuur
en gaat dus in gasvorm over. Dit
komt dan in de intercellulaire ruim
ten (de ruimten tusschen de cellen),
verhoogt daar den druk en dat is de
oorzaak dat de gasbellen aan de af
gesneden vlakken opstijgen.
Het is duidelijk, waarom in de natuur
de bladeren gewoonlijkvlak zijn en
tegelijk erg dun. Zoodoende wordt er
immers zooveel mogelijk licht opge
vangen met zoo weinig mogelijk
bouwstof. Het licht levert dus de
energie, de kracht voor deze omzet
tingen en wanneer wij goed naden
ken dan volgt daaruit, dat alle ener
gie die wij gebruiken in den vorm van
steenkool e.d. ook in het zonnelicht
zijn oorsprong vindt. Bij het ver
branden van deze koolstofverbindin
gen tot koolzuur wordt de energie
weer vrij die van te voren bij de om
zetting van koolzuur in die brandstof
werd vastgelegd.
Hier zien wij dus den kringloop van
In veel groote bedrijven vervult de
motortrekker een belangrijke taak.
Vooral nu van de paarden toch al
veel gevergd wordt en er ook op de
meeste bedrijven minder zijn dan
vioeger is het noodzakelijk met de
motor trekker zooveel werk te ver
richten als maar eenigszins mogelijk
is.
Ook hier is men gehandicapt door
het feit, dat benzine bijna niet meer
verstrekt wordt, en de trekker dus
voorzien moet zijn van een gasgene
rator. Heel veel zijn er al omge
bouwd. Wel boet men daarbij een
niet onbelangrijk deel van de trek
kracht in, maar men moet roeien
met de riemen die men heeft.
Voor de drukke tijd begint.
Ook moet men zorgen, dat de trek
ker in prima toestand is. Ga de com
pressie na. Is deze te laag, dan zul
len zuigers en zuigveeren en cylin
ders nagekeken moeten worden en
eventueel versleten onderdeelen door
nieuwe vervangen.
Kijk de bougie's na, reinig ze goed,
stel de punten bij en controleer dan
nog of ze goed vonken. Slecht von
ken kan ook in den stroomverdeeler
zitten, die soms met wat bijschuren
en bijstellen weer naar behooren
zijn taak kan vervullen.
Lekt de koelwaterpomp of circuleert
het koelwater niet voldoende, con
troleer dan of de pompzuiger nog
goed past. Zoo niet, dan onderdeelen
vernieuwen. Blijft het lekken door
gaan. dan kan de pakking vergaan
de koolstof. Eerst aanwezig als kool
zuurgas in de lucht wordt het tot
koolhydraten omgezet, die opgeno
men door dier of mensch weer tot
koolzuur worden afgebroken. Het
zelfde is het geval wanneer de plan
ten worden verbrand.
Zoodoende kunnen wij ook begrijpen,
dat er nooit een tekort aan koolzuur
gas in de lucht komt. Het gehalte
daarvan blijft ongeveer gelijk en be
draagt zoowat 3 liter koolzuur op
10.000 liter lucht.
Evenals alle levensprocessen is ook
de koolzuur-assimilatie (opname) af
hankelijk van de temperatuur. Ze be
gint even onder nul. is het sterkst bij
ongeveer 37 gr. C. en houdt om ende
bij de 45 gr. C. weer op.
Druivensuiker is het eerste product,
van de koolzuur-opname, verder
worden er onder afsplitsing van wa
ter uit meerdere deelen druivensui
ker, rietsuiker gevormd en ook zet
meel. Zetmeel vindt men heel veel in
de bladgroenkorrels van belichte bla
deren. Houdt men de bladeren een
poos in het donker dan verdwijnt het
zetmeel. Weer in het licht gebracht,
wordt in korten tijd weer zetmeel ge
vormd.
Men kan dit aantoonen met de proet
van Sachs. Bladeren die in het licht
zijn geweest, worden van de groene
kleur ontdaan door alcohol. Brengt
men ze dan in een oplossing van jo-
zijn, en moet deze vernieuwd wor
den.
Versleten of doorgebrande cylinder-
pakkingen kunnen oorzaak zijn van
te lage compressie. Is dat het geval,
zorg dan voor nieuwe pakkingen.
Loopt de motor met meer geruisch
dan normaal, controleer dan den olie-
stand en vul zoo noodig olie bij tot
op het aangegeven peil. Blijft ook
bij voldoende olie 't lawaai aanhou
den, dan kunnen kamraderen en/of
lagers uitgesleten zijn. Dan komt Ie
monteur er aan te pas.
Olie-verlies door lekken kan ont
staan, doordat de pakkingen niet
meer hun taak vervullen De moeten
ze vernieuwd worden.
Een goede trekkerrijder kan op het.
gehoor al vaak vaststellen of de
motor in orde is, en zoo niet, wat er
waarschijnlijk aan hapert.
Zorg, dat de motor onberispelijk
loopt, voor het werk begint.
Wielen en stuurinrichting.
Sporen de voorwielen niet en zit er
speling in, stel ze dan bij. Haal er
zoonoodig een vakman bij.
Ook kan er te veel speling in het
stuur zitten. Dat kan tot ongelukken
aanleiding geven. Stel de stuurstang
bij.
Ook speling in de stuurstangen kan
door bijstellen verbeterd worden
Zondag 12 Maart 8.00 uur Hilv. 1. Dirk v. d.
Bospoort ..De zin van het boer zijn."
Maandag 13 Maart 13.00 Hilv. 1. Beschouwing
over proefvelden in de provincie Groningen.
Dinsdag 14 Maart 13.00 uur Hilv. 1. Bezoek
aan een fruitteler in de omgeving van Ber
gen op Zoom
Donderdag 16 Maart 13.00 uur Hilv. 1. A. J.
Herwig over het kweeken van Snijbiet.
14.00 uur Hilv. 1 Een praatje over Boerderij
namen.
Vrijdag 17 Maart 13.00 uur Hilv. 1. Wenken
voor boer en tuinder. 18.45 uur Hilv. 1 „Wat
doet de Directie van den Landbouw".
dium in joodkalium dan worden de
zetmeelkorrels blauw gekleurd en
daarmede het geheele blad, al naar
de mate van blauwkleuring kan men
het zetmeelgehalte schatten.
Nog mooier is de proef, wanneer men
een gedeelte van het blad voor het
licht afgeschermd beeft. Dan blijft
het afgeschermde gedeelte licht van
kleur, terwijl het belichte gedeelte
blauw gekleurd wordt.
Zijn kogels en de Kommen, waarin
zij draaien teveej uitgesleten, ver
vang ze dan door nieuwe.
Ook bij de motortrekker is de rem-
installatie zeer belangrijk. Daar kan
uw leven van afhangen. Laat deze
zoonoodig door een vakman in orde
brengen.
Banden en ijzeren wielen.
Dat de luchtbanden indien noodig
gevulcaniseerd moeten worden, be
hoeft wel geen betoog.
De grijpers op de ijzeren wielen kun
nen afgesleten zijn. De vakman kan
daar wel nieuwe stukken aan beves
tigen. Slipkettingen zoonoodig bij
spannen of onderdeelen vernieuwen.
Tenslotte: zorg dat alle vetpotjes en
nippels goed schoon zijn. zoodat bij
het smeren met de vetspuit, het vet
overal goed naar binnen kan komen
Smeren voorkomt slijtage
Voor het nazien van den trekker
maakt men deze natuurlijk goe-*
schoon. Dan bemerkt men ook mak
kelijker breuken, lekkage en andere
fouten, terwijl het vuil bij het uif.
elkaar nemen van onderdeelen niej?
in de machine kan binnendringen,
lïeeft men zelf niet voldoende ker
nis, roep dan de hulp van den vak
man in Houdt u aan de handleiding
van de fabriek M
want iedere boer kan zelf niet op
de hoogte zijn van de factoren, die
in aanmerking genomen moeten
worden voor een rechtvaardige bere
kening.
Zooals bekend, is de kalitoewijzing
momenteel Het gunstigst, Daarvan
krijgt men nog een redelijke hoeveel
heid. De stikstofpositie maakt het
echter onmogelijk over de geheele
linie voldoende stikstof-meststoffen
te verstrekken. Daarom geeft men
voor bepaalde gewassen een aanvul
lende toewijzing (zie vorig artikel).
Vat de gewone landbouwgronden be
treft, is phosphorzuur alleen be
schikbaar voor de nieüwere ontgin-
ningsgröhden, die vóór 1 Aug. 1$41
gereed kwamen.
Tenslotte over de geheele kwestie
van kunstmesttoe wij zing nog cUt.
Laat men niet te gauw denken, d&t
men tekort gedaan Wordt. Dé be
schikbare kunstmest wórdt naar
recht en billijkheid Verdeeld. Dat êr
te weinig is. is nu eehmaal een feit,
waartegen het indienen van reclames
met helpt. Iedereen zal zijn deel in
Het tekort aan kunstmest moeten
dragen. Dat iedere boer zooveel in
zijn vermogen ligt, zal trachten zijn
productie op zoo hcog mogelijk peil
te houden, daarvan zijn wij overtuigd.
De controle op veevoeders.
Énkele weken geleden plaatsten wij
in De Landstand" een artikel over
het nut der C.L.O.-contröle. Een lezer
schreef ons daarover een brief, waar
in hij zijn verwondering erover uit
spreekt, dat ,.De Landstand" in dat
artikel de C.L.O.-contröle voorstelt
als de alleen-zaligmakende instantie
op dat gebied. Naar hij mededeelt,
bestaat er in een bepaalde streek, in
ieder geval minstens een vereeniging,
die hetzelfde doel nastreeft. Deze
Vereeniging heeft een deskundig con
troleur in dienst, die de aan de boe
ren verkochte veevoedermiddelen be
monstert en laat onderzoeken.
Knoeierijen worden gepubliceerd.
Zeker, dat kan waar zijn. Toch ver
andert dit feit niets aan onze mee
ning. De strekking van het bewuste
artikel was, dat het toe te juichen
is, dat er een C.L.O.-contröle is, die
over het geheele land werkt en toe
zicht houdt op de samenstelling en
deugdelijkheid van de voedermidde
len, die door de aangesloten coöpera
ties gefabriceerd en afgeleverd wor
den. Wij wezen erop. dat het noodig
is, dat alle coöperaties zich daarbij
aansluiten.
Dit beteekent naar onze meening
geen eenzijdige propaganda voor de
coöperaties. Wij zijn ervan overtuigd,
dat er zoowel bij de coöperaties als
bij de particuliere voederfabrikanten,
betrouwbare en minder betrouwbare
zijn. Er groeit geen koren zonder
kaf. Juist daarom bepleiten wij de
aansluiting van alle coöperaties bij
de C.L.O-contróle.
Dat het ook voor de particuliere fa
brieken noodig is, dat er toezicht
gehouden wordt, daarvan is ook onze
lezer overtuigd, zooals uit zijn brief
bleek. Maar waar, zoo vragen wij, is
het controle-apparaat, waarbij die
particuliere fabrieken zich aanslui
ten en onder welks controle zij zich
v illen stellen. Plaatselijk moge dan
een dergelijke contröle-vereeniging
bestaan, maar een landelijk werken
de organisatie op dat terrein is ei-
niet. Zou deze wel bestaan, dan
zouden wij zeker niet nalaten, ook er
op aan te dringen, dat alle particuliere
fabrikanten zich daarbij aan zouden
sluiten, waardoor de goede kwaliteit
van hun producten door een onpar
tijdige instantie zou kunnen worden
gewaarborgd. Doch waar de coöpera
tie al jaren over de C.L.O.-contröle
beschikt, moet een dergelijk initiatief
voor de particuliere fabrikanten nog
genomen worden. Wij geven toe, dat
de oprichting van een dergelijke con
trole-instantie ten zeerste zou zijn
toe te juichen. Wie bindt de kat de
bel aan?
