Voor onze Landvrouwen
i!|j|fer Si',
Ti nP a
2
'm£>
Is er nog hoereneer?
Een kennis kwam dezer dagen triumfan-
telijk bij me binnenstappen.
Hij legde me een krant voor den neus
met een rood aangestreept bericht.
„Zestigduizend verbalen van den C.C.D.",
stond erboven de krantenrnededeeling,
welke vertelde, dat in de periode van 1
October tot 1 April j.l., dus in een hall'
jaar, meer dan 59.000 overtredingen van
de voedselvoorzicnïngsvoorschriften opge
spoord werden. Wellicht kent ge het
trieste verhaal en ik neem het daarom
hier maar niet over. Het is te bar, vooral
ook. ais we vernemen, dat er nog op
groote schaal naar het buitenland ge
smokkeld wordt. Terwijl de Nederlanders
schreeuwen oin groenten en fruit, staat
daar doodleuk: „Twee millioen kg groen
ten en fruit zijn in beslag genomen. Dc
clandestiene handel in verduurzaamde
groenten richt zich op het buitenland".
Daar zcu over deze paar regels heel wat
te zeggen zijn
Maar laat ik weergeven, wat die trium-
fantelijke kennis zei:
Asjeblieft, beste kerel! Daar gaat je
hoereneer. Daar gaat je landelijke ge
meenschapszin Zie .ie wel, dat ik geiijk
heb? Hoe vaak heb ik je al gezegd: man,
schei toch uit met je geredeneer over de
deugdzaamheid van het boerenvolk. Boe
renkar eti-y.no daar trekt geen boer zich
iets van aan. als ie maar eenten verclie-
neu kan. dan is hem alles goed! Hier heb
je nu het bewijs. Wet en verordening lap
pen ze net zoo goed aan de klompen ais
tl3 behoeften van het eigen voik. En of
het ar.i',3 boeren zijn of rijke, dat zegt
ook niet*. Waarom nemen ze anders in
den Wen nger meer nog 50 ton koren in
beslag van achterhaalde knoeierijen? Ik
zeg je
Het doet er niet toe, wat hij me verder zei.
Waar h. t om gaat, dat is, dat ik in de
ecr.ue opw ding met beschaamde kaken
slond te k'jken en zocieis mompelde van:
ja. het is een beroerde boel.
dat is het ook. Vooral als -je bedenkt,
het er in de practljk van het C.C.D.-
v.erk vaak naar toe gaat en hoeveel greo-
ter de getallen neg zouden zijn, als men
inderdaad alle daarvoor in aanmerking
komende gevallen in de verhalenboekjes
kreeg. Dan zond; p er cijfers komen te
ei nan, die menige boer niet kan uitspre-
1. 'ti en we zouden ons moeten gaan af-
vrngeïi, o# er in Nederland nog é-In boer
en eén handelaar gevonden kennen wor
den. die naar e r en geweten de voor
schriften naleefden tot nu toe.
Er is wcleeas spottend de stelling ver
kondigd: wetten zijn er om overtreden te
worden en liet schijnt wezenlijk wel waar
te zijn. Anders moesten de ambtenaren
heel wat minder te doen hebben dan zij
tegenwoordig verrichten.
Maar, waar blijft orde en regel in de we
re::!. als zulk een valsclÏQ stelling zóó al
gemeen toepassing gaat vinden? Dat is
een vraag, waarover, dunkt me, Iedere
fatsoenlijk" Landstand-lezer graag eens
een«ogenblikje wil nadenken. Hij komt
dan allicht tct dc sioisom, dat er geen
erger oorlogsschade wordt aangericht dan
de moreele havening, welke zich aan het
voik voltrekt, nu er als het ware een sport
van gemaakt wordt om tegen dc voor-
schroten In te gaan. Wat moet de ep-
g;v; i.- ide jeugd denken van zooveel moe-
dus en vaders, cp wier hoofden het boe-
,tcn en straffen regenen ^noet? Wat zijn
de gevolgen van het liegen cn bedriegen,
dat terwille van een beetje oorlogswinst
nu* gedaan wordt, even natuurlijk als
men zijn maag vol aardappelen hijscht?
Hummels van kinderen betrekkeu de
wacht als moeder verboden karnen wil,
hummels vin kinderen hooren in de ge
sprakken thuis over weinig anders meer
clan over verboden dingen, die de ouders
tach lachende-weg doen.
Kan daar gevoel voor eer en waarheid en
recht bij zulke kinderen opgewekt worden?
U t is heel moeilijk, zoo niet onmogelijk.
Maar een andere kwestie is het des-
Immers evenzeer van den tuinder en den
visscher mitsgaders hun medewerkers en
hun gezinsleden) een organisatie ver
krijgt die de geestelijke wapens bezi»
hem op alle punten in ons volksleven op
waardige wijze te vertegenwoordigen en
daardoor dat volksgeheel in volkschen
zin te beïnvloeden en tol een organisch
geheel te helpen vormen.
Het is vanzelfsprekend dat het Hoofd
dezer Hoofdafdeeiïng voor zijn werk ver
antwoordelijk is aan het Hoofd van den
Nederlandschen Lar.dstana. n het is ook
vanzelfsprekend dat in alle provincies een
afgietsel van hetgoen lande!"/ is en wordt
opgebouwd, te vinden trcet zijn:. En ook
reeds te vinden ia. al zal er hie. en daar
nog omgebouwd moeten worden.
TER HAAR.
endanks, of men daarom maar moet op-
beuden met over de hoog ere drijfveeren
van het leven te spreker-
Praat niet over boereneer, want die is er
toch niet.
Menigeen denkt er zoo over, wellicht
verreweg de meesten.
En toch is het eenige plechtanker voor
vertrouwen in een redelijker wereld der
toekomst juist het gezonde besef van hoe
reneer. Dat besef is niet dood. het leeft
nussi'hiea sterker dan ooit, al merkt men
er niet zooveel van. Hondertallen boeren
zijn er, die weten, hoe verkeerd het gaat,
wier gemoed in feilen of stillen opstand
komt tegen den loop der dingen. En die
toch me-ckneeien! Omdat ze daartoe ge
dwongen worden, hetzij door raaatsehap-
peiijken nood, hetzij door valsehe propa
ganda. hetzij enkel, doordat ze tenslotte
van binnen niet sterk genoeg zijn om het
anders te doen dan iedereen in de om
geving.
Ieder van U kent we! de verschillende
motieven en dc meesten van u zouden
God danken, als ze anders konden dan
ook een beetje mee tegen den draad in te
gaan. En dat anders kunnen is alleen in
de practijk te verwerkelijken, ais men het
vertrouwen kan hebben, met zijn deugd
zaamheid niet het slachtoffer te worden
van de ondeugendheden van anderen/ïïet
is op het cogenblik zoo, dat. wie eerlijk
zijn weg gaat, eerder uitgelachen dan ge
ëerbiedigd wordt.'
Dat uitlachen begint al te vaak van boven
af. Sabateeren is een leer geworden,
knoeien een weg tot nationale zaligheid,
om het zoo eens uit te drukken. Ja, er
kwam me dezer dagen een vooral in ker
kelijke kringen verspreid illegaal krantje
in handen, waarin roof, zelfs moord werd
aangeprezen als Gode welgevallig en
waarin het leegsleepen van boerderijen
ter verdceling van den roof onder onder
duikers enzoo een alleszins geoorloofde be
drijvigheid werd genoemd.
Alles precies zooals we het vijf en twintig
jaar geleden hoorden uit het Rusland
van de communistische revolutie. Men
hoeft dan ook niet te vragen, uit welken
geest zulke blaadjes worden volgeschre
ven: daar zit Moskou achter in het ge
leende gewaad van den godgeleerde.
Is het wonder, dat niet-begrijpenden
daarin trappen en eerezaak maken van
wat misdadigerszaak is? Een rijk vloeien
de bron van overtredingen is hiermee
opengelegd.
Maar het is de eenige niet. Een andere
oorzaak van zooveel weisovertreding is
veel simpeler en moet niet zoozeer ge
zocht worden bij de overtreders als wel
bij de wet. Er zijn, al lang voor den oor
log. wetten en verordeningen uitgevaar
digd die geen boeren-eerbesef aanvaarden
mocht -cn kon, die men dus moest over
treden als men naar de inspraken van
züa geweten tewerk ging. En dat ver
schijnsel is in den oorlogstijd niet minder
geworden. Men heeft den boer als het
nare geleerd, géén eerbied te hebben voor
wet en gezag, door deze beide begrippen
een inhoud te geven welke op eerbied
geen recht meer had.
Ik behoef voor deaen lezerskring waarlijk
niet te trachten, ons boerenvolk schoon
„De Landstand" in
Zeeland
Rcdactie-ailres: Zeestraat 69, Den
Haag, Telefoon 115754.
ADVERTENTIES,
Han delsadvertenties
1 provinciale editie 25 c. per
m m.. elke editie meer 5 c. per
mm extra.
Handelsadvertenties met
agrarische» inhoud:
1 provinciale editie 15 c. per
m.m. elke editie me-r 3 c.
Der m m extra
Kleine advertenties met uitsluitend
huishoudelijken inhoud:
I t-m 20 woorden f 2-, elke 5
woorden meer t 0.50 extra.
Brieven onder nummer t 0.15
meer
Sij meer plaatsingen aanmerkelijke
korting.
ALLE BRIEFWISSELING betreffen
de advertenties, abonnementen
en administratie te richten
aan Uitgeverij „Volk en Bo
dem" Postbus 281. Den Haas
te wasschen van alle schuld aan de onge
lukkige getallen van den C.C.D. Boeren
en tuinders zijn geen heiligen, dat weten
we allemaal wei.
Dat evenwel het zoo hoog oploopc21 van
de overtredingen voor een niet onbelang
rijk deel geweten moet worden aa:i hen,
die in Nederland economische p u.rk
voeren, ook dat weten we.
D. v. d. B.
Spinazie.
Spinazie is zeer gezand- Zij bevat in
ruime hoeveelheid kalk-phosphor- en
ijzerzouten en heeft een hoog vitamine
A gehalte. Dit laatste is vooral nu zoo
erg belaaigrïjk voor de kinderenom
dat het vitamine A, ook wel „groeivi-
lamïne" genoemd, zeer belangrijke
functies heeft te vervullen, speciaal
voor het zich nog vormendé, dies nog
niet volgroeide lichaam. Dit vitamine A
neemt, in zooverre een uitzoiederïngs-
plaals in, dat het in den vorm van
pro-vitamine opgenomen wordt. Dit is
dus ec.i voorvorm van het eigenlijke
vitamine A en wordt Caroline genoemd.
Dit. carotine wordt dus in het lichaam,
zelf pas omgevormd tot Vil. A.
Door proeven is komen vast *e staan,
dat bij een tekort aan deze staf het
leven wel voort kan gaan, maar een
zoodanige achterstand in groei op
treedt, als men zelden ziet voorkomen.
Vitamine A arm voedsel geeft bij kin
deren een verschil ïn groei van 60 pet.
Verder zijn er nog talloQZe andere
functies die het belang van Vit. A rijk
voedsel onderstrepen. Eén hiervan wil
len we nog even noemen en wel de
buitengewone invloed die Vit. A heeft
op de •structuur van de buitenste lagen
van ons lichaam. Bij een gebrek kun
nen ril. allerlei ziekten ontstaandie
een verandering van het epitheelweef-
sel tengevolge hebben en waaruit de
afschuwelijke huid- en infectieziekten
kunnen voorkomen.
Willen wij dus Verzekerd zijn van een
goede voeding, ruim dan een flinke
plaats in voor de spinazie en bereid ze
oordeelkundig.
Roer niet teveel in Uw groenten, dit
geldt niet alleen voor spinazie, maar
voor alle groenten. Bij toetreding van
zuurstof (dus lucht) gaat een groot
gedeelte van belangrijke vitaminen ver
loren, vanzelfsprekend is dus het hak
ken van spinazie dan ook af te raden.
Ook lost een gedeelte van de vitaminen
op in het water, dat bij het koken
vrijkomt. Geef dus uw kinderen een
beker spinaziewater te drinken of
maak er soep van.
Spinazie zoo toe' dat ze weinig
slinkt.
15 kg spinazie. a.tr.:::;-.re'm.eel of een
groote geraspte aardappel, zout.
De s])inarie ivasschen en rauw klein
snijden. Op:c ten zonder water en vlug
gaar koken (niet langer dan tien minu
ten). Wat zout toevoegen en het vocht
binden met aangemengd aardappelmeel
of met een groote fqngeraspte aardap
pel (in het laatste geval even laten
doorkoken toz de aardappel gaar is. Zoo
mogelijk op het laatst een klein klontje
boter doorroeren.
Stamppot van rauwe spinazie
2 kg atrriiappéféji, *2 kg spinazie, wat
boter of vet, een scheutje melk.
Kook de aardappelen gaar. Snijd de
spinazie heel fijn. De aardappelen fijn
stampen en met wat melk tot een fij
ne puree maken. Hierdoor ue fijnge
sneden groenten mengen en nog even
door en door warm laten worden on
der toevoeging van wat bgter of vet.
Spmaziasla.
Reken hiervoor per persoon ongeveer
50 gram van deze groente. Waschze,
sla ze uit, zoodat ze goed droog is "en
maak ze op dezelfde wijze aan als
kropsla (zie het artikel sla van verle
den week).
Spinaziesoep.
Hiervoor is henoodigd. spinaziewater
tot een hoeveelheid van 2 liter verdund
met water1 kapje melk, 4 bouillon
blokjes, 1 bosje selderij, een groote ui
of een paar sjalotjes, 3 eetlepels gort-
mout of havermout.
Breng het spinaziewater aan de kook
met de fijngesnipperde v'i selderij en
gortmout. Los er de bouillonblokjes in
op en rasp er de aardappelen in op
de fijne rauwkoslrasp. Voeg er korf
vcor het opdoen de melk aan toe.
Het bereiden van rabarbersap.
In het artikel van verleden week werd
het aanmaken van sla met rabarbersap
aanbevolen. We vergaten echter te
vermelden hoe dit rabarbersap werd
bereid. Hiervoor wasschen en snijden,
we de rabarber op de gewone manier
en zetten de stelen op met het aanhan
gende water. Wanneer ze gaar is, ma
len we de rabarber niet zooals ge
woonlijk fijn, doch gieten we ze, zoo-
als ze van het vuur komt door een fij
ne doek. Het aldus verkregen sap kan
door het groote gehalte aan oxaalzuur
geruimen tijd bewaard blijven in goed
uitgezwavelde flesschen of flesschen
die met sodawater zijn uitgewasschen,
zonder dat wij er suiker als conser
veermiddel aan toevoegen. Wel ver
dient het aanbeveling een mespuntje
enzoëzure natron of een conserveer
tablet door het sap te roeren. De fles
schen worden gewoon gesloten niet
schoons kurken of met cellophaanpa
pier <zn op een donkere koele plaats
bewaard.
H. J. Ridderhof.
CDe tuin bij de boerderij^)
Half Meide tijd, van boonen leggen.
Het weer is nu wat warmer geworden
er. de boonen hebben warmte noodig-
We kunnen stamboonen telen, die laag
blijven, o" stokboonen, die langs boo-
nenstaken omhoog klimmen. De laatste
geven -> 'er het algemeen een hoogere
cpbieir z.
De stam oonenzoowel sla- als snij-
boonen, leggen wij uit op rijen af
stand tusschen de rijen 40 cm). In de
rij legt men 4 a 5 boontjes bij eikaar
op 30 a. 40 cm afstand. De boonen z n
zeer goed uit te planten op vrijgeko
men land van kropsla bv. Ook kannen
ze tusschen zeer vroeg gelegde doperw
ten gezaaid wordenDan moet men er
echter met het zaaien der erwten wel
op gerekend hebben.
VooraJ. de slaboonijes kan men ook la
ter in den tijd, 'tot eind Juni toe, nog
uitzaaien op grond, die dan vrij geko
men is.
De stokboonen groeien zooals reeds ge
zegd langs boonenslokken omhoog. Als
regel zet men de bo&nenstokken tv:ce
aan twee schuin tegen elkaar met een
dwarslat er boven over heen. De s'.ck-
keri komen dan pp 80 cm afstand re
staan. Bij elke stok iep: aca de
binnenzijde 4 a 5 boontjes. iet i..cn
pronkboonen, die veel jorsckcr uit-
groeien, en, mits op. tijd geplukt, ook
goed voldoen ,dan zaait men maar 2
boontjes bij iederen staak.
Andere gewassen, die we nu half Mei
uitzaaien, zijn komkommers en augur
ken. Zorg, dat ze de ruimte hebben, om
hun ranken goed te laten uitgroeien.
Want zoowel de komkommers als de
augurken vormen lange uitloopers,
waaraan de bloemen en vruchten zich
vormen. We zaaien 3 a 4 zaadjes bij
elkaar in een kuiltje; na het opkomen,
laten we de best ontwikkelde plant
staan. De afstand tusschen de planten
moet minstens één mêter zijndaar er
anders niet voldoende ruimte is voor
een goede ontwikkeling.
De vroeggezaaide zomer- en wmter
vóór t els zijn nu wel zoo groot, dat ze
.uitgedund kunnen worden. De zompr-
1 uorteltjes komen op 4 a 5 cm afstand
te staan. De tusschen liggende plant ..es
trekken we uit. De winterwortels ko
men op 6 d 8 cm te staan.
Ook de kroten moeten we op 15 d 20
cm afstand uitdunnen. Voor een goede
ontwikkeling' is dat noodzakelijk.
De uien, die we op rijtjes gezaaid heb
ben, moeten ook uitgedund xvorden.
Zouden we te vroeg uitdunnendan be
staat de kans dat er van het beef teen
niet veel overblijft.
Nil het wanner wordtworden ook de
schadelijke-Hn sect en weer levendig. Bij
d? koolplanten kunnen we veel last
krijgen van de koolvlieg. De maden
daarvan vreten onder in den stengel,
net onder den grond, waardoor de
planten gaan kwijnen en tenslotte af
sterven.
Daartegen kunnen we de planten be
schermen, door koolkragen aan te leg
gen, dit zijn ringen van asfaltpapier,
die we om den stengel leggen. De koól-
vloeg kan zijn eitjes clan njet afzetten
onder aan den stengel.
In Mei kunnen we ook koolrapen uit'
zaaien. Uitzaaien op een zaaïbed en na
derhand uitplanten, als de planten on
geveer 8 d 10 cm hocg zijn.
Zijn de tomaten onder glas coed ge
groeid, dan kunnen zij in Mei buiten
worden uitgezet. Zorg, dat ze een warm
plaatsje hebben, zooveel te beter slaagt
de tee'A.