BODEM EN
BEMESTING
Vonkjes
AARDAPPELEN SELECTEEREN
if Het arbeidersvraagstuk in den n
landbouw
|i nog steeds een moeilijke kwestie. Het
Is echter verheugend, dat door den
(Gemachtigde voor den Arbeid thans
Hiet al te laat een landelijke regeling
Sroor de loonen is vastgesteld, welke
0ok in ons blad is gepubliceerd. Maar
met deze regeling alleen zijn we er nog
niet. Er zijn nog meer maatregelen, die
nageleefd moeten worden, willen we
lot een gezonden toestand komen. Zoo
Bal ieder er op moeten letten, dat hij
Bijn arbeiders een ontslagbewijs ver
strekt, wanneer hij 'al of niet op ver-
Boek van den arbeider, dezen ontslaat.
iAan den anderen kant zal een landbou
wer steeds het ontslagbewijs moeten
Bpvragen \an den arbeider, dien hij in
dienst neemt. Dit werkt er aan mee om
Ie voorkomen, dat een arbeider tegen
iden wil van den boer wegloopt, om
Eich voor een hooger loon bij een an
deren boer te gaan verhuren. De boe
ren moeten solidair zijn, en niet trach
ten met lokaasjes, als ongeoorloofde
hooge loonen of andere voordeelen, el
kaar arbeiders af te vangen. Het ont-
Blagbewijs, dat verplicht moet worden
.Verstrekt is één van de maatregelen in
bet raam van de geheele arbeidsrege
ling, die erop gericht zijn, normale en
gezonde verhoudingen té scheppen en
te handhaven.
Dntslagbewijsformulieren in de officieel
vastgestelde uitvoering zijn gratis te
Verkrijgen bij de P.B.H/s in het gehee
le land.
Elders in dit nummer vindt U nog een
mededeeüng over de voorgeschreven
•rbeidsovereenkomsten.
Vele van de van ouds bekende
bestrijdingsmiddelen tegen schadelijke
insecten.
Eijn onder de tegenwoordige omstan
digheden niet meer verkrijgbaar, of
•lechts in zeer beperkte mate te ver
krijgen. Nicotine- en Derrispreparaten,
die tot de belangrijkste bestrijdings
middelen behoorden, zijn b.v. niet meer
Ie krijgen. In verband daarmede, is het
maar goed, dat de wetenschap niet stil
•taat, en er nieuwe preparaten zijn
gevonden, die voor de bestrijding van
de schadelijke insecten even goed te
gebruiken zijn. Zoo is thans o.a. 't pro
duct Gesarol in den handel, dat zoowel
In vloeibaren vorm als in poedervorm
Verkrijgbaar is. Gesarol is zoowel een
maag-gift als een contact-gift, behalve
tegen insecten, die aan de planten vre-
len, helpt het ook tegen zuigende in
secten. Naar wij vernamen zal binnen
kort weer een partij Gesarol aan de
markt komen. Dat is voor den land- en
tuinbouw zeker van belang.
Vlasthrips, karwijtmof, aardvloo, snuit»-
kevers,, rupsen, bladluizen, enz om
tnaar eens enkele insecten te noemen,
die min of meer groote schade kunnen
Veroorzaken, moeten bestreden kunnen
worden, en ondanks het gebrek aan ni
cotine, derris enz. is dat thans dus toch
mogelijk.
Over de melklevering en de vee-
levering
b den laatsten tijd van offïcieele
Het Pachtbesluit, in werking getre
den op 25 Nov. 1941, gaat ervan uitv
„dat een gesloten pachtovereenkomst,
Oi geacht of zij mondeling of schrif
telijk is aangegaan, wel degelijk gel
dig ls.
5A<m appelschillen laten zich als be
trekkelijk eiwltarmporduct gemakke
lijk inkuilen. Zuurtoevoeging is niet
boodig. Voor varkensvoer vooraf stoo-
men.
Ingekuilde schillen hebben een zet-
tneelwaarde van 18 en een gehalte aan
verteerbaar ruw eiwit van 1.4 pet.
Ken bezweet paard moet voor men het
te drinken geeft, liefst eerst een kwar-i
liertje op adem en op rust komen.
Proefvelden zijn leerzaam: wie in de
gelegenheid is, doet verstandig ze ge
regeld te bezoeken.
zijde nogal wat gepubliceerd. Daar-
uit heeft men kunnen lezen, en liet
ls wel-goed, dit hier nog eens met
nadruk te bevestigen, dat het met
de koppeling van de melklevering
aan de vee-levering ernst is. Als
maatstaf voor de berekening van
den vleeschaanslag voor de verschil
lende boeren wordt genomen de in
geleverde hoeveelheid melk over de
periode 13 Juni 194310 Juni 1944.
Voor de verschillende streken zullen
normen vastgelegd worden, waaraan
ieder redelijkerwijs geacht wordt te
kunnen voldoen, wanneer hij geen
melk achterhoudt. In de verschillen
de streken zal die norm ook ver
schillend zijn, al naar gelang kwali
teit van den bodem," bedrijfsomstan
digheden, vee-type, enz. Zooveel
mogelijk zal dus bij het vaststellen
van de normen rekening gehouden
worden met die factoren, die van in
vloed zijn op de productie in het be
trokken gebied. Bij de normvaststel
ling zal dus zooveel mogelijk naar
recht en billijkheid worden gehan
deld. Daartegenover staat echter, en
dat is van groote beteekenis, dat zij,
die gemeend hebben, het maar niet
zoo nauw te nemen met de afleve
ring van de melk, dit flink zullen
voelen in hun aanslag.
Naar ons ter oore kwam, zou de aan
slag voor hen, die minder dan 30
procent van den norm aan melk
hebben geleverd 350 kg. per vrou
welijk rund boven 1 jaar bedragen.
Verder zijn er verschillende klassen
gemaakt. Leverde men maar 75 pro
cent van den norm aan melk, dan
Zorg voor het pootgoed voor 1945
De tijd van de aardappelselectie
komt weer aan. De aardappelen ste
ken de blaadjes al weer boven den
grond en over een paar weken zijn
de planten al wel zoo groot, dat men
de gezonde van de zieke planten kan
onderscheiden.
Willen we het volgend jaar over goed
pootgoed van eigen teelt beschikken,
dan moeten we al vroeg beginnen te
selecteeren.
Als we dat geregeld volhouden tot
ln Juli de aardappelen flinke knollen
hebben gevormd en het gewas dan
groen rooien, hebben we een goede
kans pootgoed te winnen, waar we
in 1945 een gezond gewas aardap
pelen van mogen verwachten.
Willen we dat werk echter zelf doen,
dan moeten we in ieder geval eenige
kennis van de aardappelziekte heb
ben. Daarom zullen we hieronder de
voornaamste virusziekten even be
spreken, zoodat men in het veld niet
geheel vreemd tegenover het werk
staat.
De hoofdzaak voor succesvol selectie-
werk is echter de practijk. De routi
ne moet ons ertoe brengen, direct in
het gewas te kunnen beoordeelen of
een bepaalde plant verwijderd dient
te worden, of kan blijven staan.
Drinkbakken voor kuikens plaatst
men liefst op een gaasbodem van onge
veer 12 cm hoogte, omdat de kuiken
pootjes schoon en droog moeten blij
ven.
Stijgende melkproductie schijnt de
vatbaarheid voor uierontsteking te ver-
grooten. Het vochtig reinigen met
•choon water voor en na het melken is
aan te bevelen.
De normale temperatuur van een koe
is 38.8 graad Celcius, van een paard
37.5 38 graden C.
De scheurpremie voor vrijwillig ge
scheurd grasland is voor 1944 op f 300
per ha gesteld. Deze premie kan met
f 200 worden verhoogd indien veel
winteroliezaadgewassen of aardappelen
worden verbouwd.
Boekweit mag men vrij verbouwen tot
een maximum van 5 are. Goede land-
rassen zijn de Brabantsche en de Stap
horster boekweit, zaaitijd ongeveer
half Mei tot half Juni.
zou de aanslag 140 kg. për vrouwe
lijk rund boven 1 jaar zijn. Aan den
anderen kant zullen echter de goe-.
de melkleveranciers een aanmerke
lijke vermindering van den vleesch
aanslag krijgen. Bij levering van 50
procent boven den norm, zou de aan.
slag maar 80 kg bedragen en bij een
overlevering van 100 procent slechts
60 kg.
Het is toe te juichen, dat deze maat
regel nu in practijk zal worden door
gevoerd Dit moet de inlevering wel
ten goede komen en daar hangt voor
onze boter-, kaas- en melkvoorzie-
ning teveel van af.
Nog een andere kwestie, die van be
lang is, om hier nog eens te bespre
ken is
het biggenvraagstuk.
Verleden jaar is de voorziening met
biggen voor huisslachtings- en con
tractvarkens vastgeloopen. Dat is
maar al te bekend. Ook nu gaat het
weer den kant uit van veel te hooge
prijzen. Zooveel biggen kunnen er
blijkbaar niet zijn, of er komen er
altijd nog te kort. Groote aantallen
schijnen er nog steeds te verdwij
nen.
Maatregelen kunnen In dezen niet
uitblijven. Wij hopen, dat die dan
ook doeltreffend zullen zijn, zoodat
de Overheid bijv. de bevoegdheid
zal krijgen de biggen te vorderen,
wanneer de fokker niet bereid is, de
ze tegen normalen prijs te verkoo-
pen. De vorderingsprijs zou dan la
ger gesteld kunnen worden dan de
prijs bij normalen verkoop. Dat zou
nog een prikkel te meer zijn, om
den normalen weg te bewandelen.
Wij mogen vertrouwen, dat in dezen
geest gehandeld zal worden, want
toestanden zooals die van verleden
jaar, zijn een sociaal onrecht en
mogenniet meer worden geduld.
De ziekte, die het meeste schade aan
de opbrengst doet, is
de bladrolziekte.
Deze kenmerkt zich, doordat de
planten spits omhoog staan, terwijl
de kleur in het hart eenigszins grijs
achtig geel is. Naast een gezonde
plant, valt het duidelijk op, dat de
bladrolzieke plant een vale kleur
heeft. Bij sommige soorten, zooals
bijv. Industrie, beginnen bij sterke
bladrolaantasting de onderste blade
ren zich op te rollen, doch dat is pas
in een later stadium van den groei
te zien.
Wanneer de planten nog jong zijn, is
de bladrolaantasting alleen te.zien
aan den stijlen, stijf omhoog gaanden
stand van de bladeren en de vale,
grijsachtig gele kleur.
Het is van groot belang voor de ge
zondheid van het volgend gewas, dat
de bladrolzieke planten zoo spoedig
zij te herkennen zijn, uit het gewas
worden verwijderd. De virusziekten,
w.o. ook bladrol, blijven nl. in de
knollen van de zieke plant over, en
maken het volgend jaar de plant, die
uit deze knol voorkomt, ziek, waar
door de opbrengst sterk vermindert.
De mozaïkziekte
De bladeren van mozaïkzieke plan
ten, vertoonen min of meer groote
lichte vlekjes, die vooral zichtbaar
zijn, wanneer men het blad in de
schaduw houdt. Kent men het beeld
van de ziekte echter, dan kan men
ook in de zon de mozaïkzieke plan
ten wel herkennen. In vergelijking
met een gezonde plant, zijn de bla
deren wat ruwer van oppervlakte; zij
zien er wat gekroesder uit.
Ook deze planten moeten uit het ge
was verwijderd worden en liefst zoo
vroeg mogelijk.
Verder zijn er nog verscheidene an
dere virusziekten, zooals krinkel (zoo
op het oog een zeer zware vorm van
mozaïk) stippelstreep (vooral bij
Eerstelingen)IJ-virus, enz.
Voor degene, die voor eigen gebruik
een perceeltje aardappelen selecteert
voor pootgoed. is het niet noodig, dat
hij al deze ziekten in de perfectie
kent. De hoofdzaak bij de selectie
voor eigen gebruik is, dat men ge
regeld die planten verwijdert, wier
uiterlijk van het algèmeene voorko
men afwijkt. Voert men dat systeem
goed door, dan zal men zeker het ge-
wenschte resultaat verkrijgen, nl.
poogoed te winnen, dat in 1945 een
prima gewas waarborgt.
De voeding der planien
De invloed van de stikstof op den
korrel is buitengewoon groot. Zon
der stikstof zal inen op een grond
zonder oude kracht niet anders dan
kleine, vaak ineengeschrompelde kor
rels kunnen oogsten.
Het gewicht van den korrel is vaak
maar even hooger dan de helft van
het normale. De eerste portie ni
traat veroorzaakt eeiff groote ver
hooging met het korrelgewicht en
van het percentage korrel van de
opbrengst.
Verdere giften geven echter geen
groote verhooging meer in korrel
gewicht of percentage. Bij grootere
giften dalen deze cijfers weer.^
De bladeren en het algemeen karak
ter van den groei worden door stik
stof zeer sterk beïnvloed. Stikstof
gebrek geeft gele bladeren, vooral in
koude voorjaarsdagen. Dan staat de
groei stil en ziet de plant er treurig
uit.
Overvloed van stikstof leidt aan den
anderen kant tot een mooie groene
kleur, een weelderigen groei van sap
pige zachte weefsels die jammer ge
noeg erg vatbaar zijn voor aantas
ting door insecten en schimmels en
later rijpen.
De verhoogde vatbaarheid voor plan
tenziekten wordt waarschijnlijk ver
oorzaakt door het dunner worden
van de celwanden en een verande
ring in de samenstelling van het
celsap.
Een rij planten, die verschillende op
klimmende hoeveelheden stikstof
hebben gehad, zijn, al waren ze op
denzelfden dag gezaaid op een ge
geven moment in een verschillend
stadium van ontwikkeling. De plan
ten met veel stikstof verkeeren in
een jonger stadium. De planten met
weinig stikstof rijpen eerder af.
Daarom is het bij een gerstgewas
ook zoo erg oppassen met de stik
stofbemesting, omdat de gerst dood-
rijp geoogst wordt en te veel stik
stof de rijping vertraagt. Daartegen
over kan haver, die niet rijp wordt
geoogst, weer meer stikstof verdra
gen. Alle granen trouwens, die te
veel stikstof krijgen, loopen gevaar
te gaan legeren, omdat het stroo te
lang en te slap wordt, vooral bij nat
en winderig weer.
Koolrapen en aardappels krijgen ook
meer blad en loof wanneer men
meer stikstof geeft, maar brengen
niet in verhouding op.
Indien deze gewassen maar tijd van
leven hadden, zou het op den duur
waarschijnlijk wel in orde komen,
maar de herfst komt eerder, en
daarmee Is het met den groei ge
daan.
Bij de zeer laat groeiende biet komt
de wortel wel na en kan een extra
stikstofbemesting dus veelal wat
uitrichten en zich betaald maken.
Andere planten reageeren weer an
ders. Zoo zullen tomaten bij rijke
lijke stikstofbemesting veel blad vor
men en niet veel vruchten.
Heeft men nu te doen met planten
vaar het om veel frisch en groen
blad gaat, zooals kool, dan leert de
ondervinding, dat een extra gift
stikstof vooral in den vorm van ni
traat zeer gunstig werkt op gewicht
en malschheid van het product. Al
leen is het blad wat teerder en de
groente dus minder goed bestend
tegen het vervoer.
Het spreekt vanzelf, dat, zal de stik
stof zijn uitwerking doen en dus een
grootere opbrengst tot gevolg heb
ben, dat het de plant dan ook niet
aan iets anders mag ontbreken. Er
moet bijvoorbeeld genoeg water zijn
en de andeye plantenvoedende stoffen
moeten ook beschikbaar zijn. Is er
bijv. te weinig kali aanwezig, dan
kan de stikstof werking niet tot haar
recht kernen.
Qok de watervoorziening heeft op de
stikstof werking invloed.
B. K.
